Mapping the body: Major conceptions of human embodiment from the west

Abstract

ÖZET Bedenin Haritasını çıkarmak: İnsan Bedenselliği Üzerine Batıdan Başlıca Görüşler Ahmet Murat Ayaş Grafik Tasarım Bölümü Yüksek Lisans Tez Yöneticisi: Yard.Doc.Dr. Mahmut Mutman Mayıs, 1998 Batının insan ve sosyal bilimlerinin gelişiminden bu yana beden, bedenselliğin nitelikleri ve akıl ile bedenin ayrılmaz ve gerekli ilişkisi güya-kendine-yeterli-aklı tek yanlı olarak öne çıkaracak şekilde ihmal edile gelmiştir. Bu durumun, akıl ve bedenin kesin ve temiz ayrımını iddia eden ikili karşıtlıklar düşüncesinin egemenlik oluşturmasına önayak olan Kartezyenizm ve Yapısalcılık felsefesinden kaynaklandığı öne sürülmektedir. Parçala(n)ma düşüncesi ise böylesine tartışılmaz bir ayrımın, aynen saf bütünlük ve yalıtılmış mevcudiyet gibi, mümkün olamayacağını göstermiştir. Bu çalışmanın ana konusu, batının bu kısıtlamalardan uzaklaşarak akıl ile bedenin karşıtlığına ve bedenin salt kapalı, evrensel, ve tarihselliksiz bir biyolojik varlık olduğu görüşüne aykırı olarak gelişen başlıca görüşlerinin haritasını çıkarmaktır. Bu yönde gelişen görüşlerde bedenin, tıpkı ruh ve özne gibi, özellikli doğal nitelikleri ile hem nesne ve hem de özne olarak tesir etme ve edilme kudretine sahip bir kültürel ve tarihsel sonuç olduğu fikri bir gizilgüç olarak bulunmaktadır. Çalışmanın sonuç bölümünde beden hakkında uygun bir anlayışın geliştirilmesine olan gereksinimin önemi ve manası tartışılarak bu anlayışın nihayetinde sanat, tasarım ve mimarlıkta olduğu kadar etik ve politik hareketlerdeki olası zenginleştiriciliği de ima edilmiştir. Anahtar Sözcükler: Beden, Bedensellik, İkili karşıtlıklar, Parçala(n)ma (Dekonstrüksiyon), Batı Felsefesi. iv

ABSTRACT Mapping the Body: Major Conceptions of Human Embodiment from the West Ahmet Murat Ayaş M.F.A. in Graphical Arts Supervisor: Assist.Prof.Dr. Mahmut Mutman May, 1998 Within the humanistic and social sciences of western world, the human body, the state of being embodied, and the indelible interrelatedness of mind and the body have long been neglected in favour of the mind that is supposedly self-contained. The major reasons for that are claimed to be the philosophy of Cartesianism and mainstream Structuralism that foster the hegemony of dichotomous thought, which asserts that mind and the body are clearly distinct. Deconstructionist tools, however, have showed the impossibility of such an unequivocal distinction as well as pure totality and isolated presence. The main theme of this study is to map the major western conceptions that either implicitly or explicitly have developed notions of the body and embodiment which are in various fashions away from the constraints which have opposed the body to mind or which have considered the body as closed, universal, nonhistorical biological entity. The notions that are developed in that way have the capacity to show that the body, as much as the psyche and the subject, is both cultural and historical product bearing peculiar natural qualities that position it as both an object and subject with powers of being affected and to affect the others. The study concludes with a discussion on the significance and importance of the need to develop an adequate understanding of the body that eventually would enrich the ethical and political actions as well as the approach to art, design and architecture. Keywords: Body, Embodiment, Dichotomy, Deconstruction, Western Philosophy m