Bandırmalızâde Hâşim Baba Dîvânı (metin-inceleme)

Abstract

Bu çalışmada Bandırmalızâde Hâşim Baba Dîvânı'nın metnini ortaya koymayı amaçladık. Metnin yanı sıra Hâşim Baba'nın hayatı ve eserleri hakkında bilgiler vermeye çalıştık. Çalışma ?Bandırmalızâde Hâşim Baba'nın Hayatı?, ?Din ve Tasavvuf? ve ?Dîvânının Metni? olmak üzere üç ana bölümden meydana gelmektedir.Şiirlerinde ?Hâşim? ?Hâşimî? mahlasını kullanan Mustafa Hâşim Baba 1718 yılında İstanbul Üsküdar'da doğmuştur. Bandırmalızâde Tekkesi şeyhi Yusuf Nizâmeddin Efendi'nin oğludur. Celvetî âdâb ve erkânına göre yetişen Hâşim Baba daha sonra Bektâşîliğe meyletmiş, hatta bir ara dedebabalık makamına kadar yükselmiştir. Fakat Celvetîlerce Celvetîliği Bektâşîlerce Bektaşîliği kabul görmemiştir. Şâir 1782'te vefât etmiştir. Bandırmalızâde Tekkesi'nin avlusuna gömülmüştür. Vefatından sonra Hâşim Baba'nın takipçileri tarafından kurulan Hâşimiyye tarikatı kendisine nispet edilmiştir.Ömrünü irşad ve tarikat hizmetlerine adamış olan Hâşim Baba'nın Dîvânı'nda Celvetîliğin, Bektâşilîğin ve Melâmîliğin tesirleri görülür. Muhtelif kütüphanelerde Dîvân'ın yazma nüshaları mevcuttur. Hâşim Baba'nın eserleri: Divân, Vâridât, Ankâ-yı Meşrık, Devriyye-i Ferşiyye.

In this study, we aimed to demonsrate the text of Hâşim Baba?s Dîvân. Besides, we tried to give information about Hâşim Baba?s life and works. This study consists of three main chapters including ?The Life of Bandırmalızâde Hâşim Baba?, ?Religion and Mystic? and ?The Text of Dîvân?.Mustafa Haşim Baba whose pseudonym was ?Hâşim, Hâşimî? in his poets, was born in Üsküdar, İstanbul in 1718. He was the son of the Yusuf Nizâmeddin Efendi Sheikh of Bandırmalızade Tekkesi (Dervish lodge). Haşim Baba was educated according to the practices of Jalwatiyya orders, after that he inclinated to Bektashism orders and even he was appointed to the post of Dedebabalık. However, neither the Jalwatis nor the Bektashis had accepted him. He died in 1782. He was buried to the Bandırmalızâde Tekkesi. After his death, the Hasimiyyas, which was established by the followers of Haşim Baba, was related to him.In the Divan of Haşim Baba, who spended his life on preaching and Sufi order services, the influences of Celvetism, Bektashism and Condemnathism can be seen. The manuscripts of Divan are in different libraries. The works of Haşim Baba: Divân, Vâridât, Ankâ-yı Meşrık, Devriyye-i Ferşiyye.