Tavuklarda pankreasın yapısal ve histokimyasal özellikleri alloxan verilmiş tavuklarda endokrin pankreasta görülen değişiklikler üzerinde araştırmalar

Abstract

ÖZET Çalışma erişkin tavuklarla yapıldı. îîormal yaşam koşulla rında barındırılan tavukların pankreaslarının yapısal özellik leri ışık mikroskopik düzeyde histoşimik metodler kullanılarak incelendi. Ekzokrln pankreasın, apikal yarımları zymogen.grandilerle dolu, pyramidal hücrelerden oluşana sinüsleri içerdiği gözlendi. Asinuslar arasında.duvarları tek katlı yassı epit elle döşeli initial kanallara çoğunlukla rastlandı. Gümüş impregnasyonu me todu ile yapılan prepare tlarda sinirsel kayırılmanln nem ekzok- rin pankreas hücrelerinde hem de endokrin pankreası oluşturan adacık hücrelerinde görüldüğü tesbit edildi. Çalışmanın ikinci 'bölümünde tavuklara % 5'lik alloxan ( tet- rahydrat) 250 mg/kg dozunda verilerek, hayvanların kan şekeri düzeylerinde ve pankreaslarında meydana gelen değişiklikler gözlendi. Tavuklarda alloxan uygulamasından önce 180-260 mg/100 mi gibi fizyolojik sınırlar içinde hesaplanan kan şekeri düzeyinin, uygulamadan i saat sonra 315.7 mg/1 00 mi seviyesine yükseldiği tesbit edildi. Aynı hayvanlardan değişik zaman dilimlerinde alı narak hazırlanan ve Gomo r i' nin Chrome alum haematoxylin-phloxine tekniği ile boyanan pankreas preparatlarında, alloxan uygulama sından 1 saat sonra asiner hücrelerin zymogen granüllerini kay betmiş oldukları görüldü. Endokrin ada cıklardaki beta hücrele rinde ise, degranülasyon, çekirdeklerde piknoz ve karyolizis tes bit edildi. Beta hücrelerinde görülen dejenerasyon alloxan uy gulamasının 48 saat sonrasına kadar artarak devam etti. Alloxan uygulamasından 5 saat sonra dejenere hücrelerden oluşan adacıklar çevresindeki asiner hücrelerde differensiasyon gözlendi. Bundan sonraki zaman dilimlerinde differensiye olan asiner hücrelerde yuvarlaklaşma ve sitoplazmalarında bazofilik granüllerin toplanmaya başlaması göze çarptı. Alloxan uygulamasından 48 saat sonra deney hayvanlarında kan şekeri düzeyi ortalamasının normal seviyeye-222 mg/100 ml- düştüğü tesbit edildi. Böylece deneysel olarak oluşturulan dia- bet ortadan kalktı. Alloxan uygulamasının 1 hafta sonrasından itibaren, dejenerebeta hücreleri içeren ada cıklarr çevresinde differensiye olan asiner hücrelerin, adacıkların içinde endokrin hücrelerle bir- likte görülmeye başladıkları saptandı* Bundan sonraki zaman di limlerinde adacıklarda a Bihuşlardan transforms olan hücrelerin sıklıkla görülme si, endokrin pankreasta dejenere olan beta hüc relerinin asino-insular yolla transforme olan a siner hücrelerce yenilendiklerini gösterdi.

STRUCTURAL AWD HISTOCHEMICAL CHARACTERISTICS OF PAHCREATIC GLANDS AND HISTOLOGICAL CHANGES IN THE ENDOCRIN PORTION, FOLLOWING ALLOXAN ADMINISTRATION TO HENS, ABSTRACT Structural characteristics of whole pancreas was investi gated with light microscopy by using histochemical technics in adult hens under normal living conditions. It was observed that, the exocrin portion was composed of acini lined up by pyramidal cells that were filled with zymogen granules at their apical halves. Initial ductules that were lined up with simple squamous epithelium were of tenly encountered among these acini. It was clearly seen that, the similar innervation was present in both of the endoerin and the exocrin cells of the gland. In the second portion of this study, the changes in blood sugar levels and in pancreatic cytology were studied following administration of 5 percent solution of alloxan tetrahyrat (250 mg per Kg of b.w. ) intravenously. It was observed that the blood sugar level which normally is 180-260 mg/100 ml went up to 315.7 mg/100 ml in first hour, and kept up increasing until the 28 th hour when reached up to the level of 396.8 mg/100 ml. The zymogen granules were lost after one hour from the alloxan treatment, that was demonstrated by the method of Gomori using chrome alum haematoxylinT-phloxine» In the en doerin Islands, the beta cells showed a typical degranula t ion together with nuclear pyenosis and caryolysis, which continued until 48th hour from the alloxan administration* A clear differentiation was observed in the acinar epith- elia around the degenerating islands beginning in the 5th hour. The differentiation continued with the appearance of basophylic granules in the cytoplasm of acinar cells, while they were gain ing more like o spherical shape. The blood sugar level was dropped back, to normal (222 mg/100 ml) after 48 hrs. The acinar cells were detectable in the islands among the degenerated endoerin cells, in about a week from treatment. This was seen more often afterwards, andwas interpreted as the regeneration by the transformation. of acinar cells into beta cells.