A new method in object lighting: Using surface chromaticity coordinates as a led-based lighting tool in museums

Abstract

Günümüz çağdaş müze aydınlatılmasında uygun renksel geriverim ve renk sıcaklığıdeğerlerine sahip, aynı zamanda tayfsal dağılımında kızıl üstü ve mor altı dalgaboyları içermeyen ışık kaynağı seçilmektedir. Ancak ışık kaynaklarının genellikle gözardı edilen bir diğer önemli özelliği olan kromatisite koordinatları hiçbir tabloda yolgösterici olarak ışık tasarımcısı ya da küratörlerin kullanımına açılmamıştır. Buçalışma, eserlerin yüzey renklerinin kromatisite koordinatları ile, seçilecek ışıkkaynağının kromatisite koordinatları arasında bir ilişkilendirme kurmayı vegelecekteki müze aydınlatmalarında yol gösterici bir yöntem oluşturmayıhedeflemektedir. Bunun için, geleceğin ışık kaynağı gözüyle bakılan Işık YayanDiyot (Light Emitting Diode) LED teknolojisi incelenmiş, seçilen örneklerinaydınlatılmasında bilgisayar destekli aydınlatma yöntemleri kullanılarak bir deneydüşünülmüştür. Çalışmada, renkli nesnelerin kromatisite koordinatlarına göre özelolarak üretilen ve aydınlatma uygulamalarında sıkça kullanılan 3000, 4200 ve 6500Kelvin renk sıcaklığına sahip ışık kaynakları altındaki görünümleri referans ışıkkaynağı olarak kabul edilen D65'in altındaki görünümleri ile kıyaslanmış vedeneklerden çeşitli değerlendirmeler yapmaları istenmiştir. Yapılan deneyinsonucunda; yüzey renkleriyle aynı kromatisite koordinatlarına sahip ışıklaaydınlatılan nesnelerin denekler tarafından daha çok tercih edildiği görülmüştür.Çalışma, çağdaş müzecilik uygulamalarında ışık kaynağı seçimine yönelik yolgösterme özelliği ile literatüre katkı sağlamaktadır.Anahtar Sözcükler: Kromatisite Koordinatları, LED, Müze Aydınlatmasıiv

In contemporary museum lighting, the common practice is to choose light sourceswith recommended Color Rendering Indices (CRI) and Color Temperatures (CT)that do not emit harmful wavelengths: ultraviolet and infrared. In addition to CRI andCT, the commonly disregarded component of each light source, the ChromaticityCoordinates (CC), do not exist in any guidelines that are intended to be used bymuseum lighting designers and curators. This thesis aims to create a guideline forthe museum lighting designers by proposing a new lighting method based on therelation between the surface CC of the museum objects and the CC of the lightsources that are proposed to be their illuminators. For this reason, an experimentwas conducted by using the Light-Emitting Diodes (LEDs) and computerized lightingcontrolled systems to test the validity of the proposed method. In the study, theappearances of the colored objects under a D65 reference light source wereevaluated by comparing the created light source with their CC values and threeother LED light sources with CT of 3000, 4200, and 6500 Kelvin that are mainlyused in the museum lighting design applications. The results of the experimentshowed that subjects preferred the appearance of the objects under lights that havesame CC as the object. This thesis contributes to the museum lighting literature bycreating the basis for a guideline for choosing and creating unique light sources forobjects, by using their own physical properties.Keywords: Chromaticity Coordinates, Light Emitting Diodes (LED), MuseumLightingiii