Yumurtacı tavuklarda amylinin kalsiyum metabolizması ve kemik gelişimi üzerine etkileri

Abstract

Çalışma 10 haftalık 60 adet yumurtacı tavukta gerçekleştirildi. Deneme grubunu oluşturan 30 adet tavuğa gün aşırı subkutan yolla 75 µg/kg dozda amylin enjekte edildi. Geri kalanlar kontrol grubunu oluşturdu. 14, 16, 18 ve 20. haftalarda 5'i kontrol ve 5'i deneme grubundan olmak üzere 10'ar hayvan kesilerek kanları alındı. Serum kalsiyum ve fosfor konsantrasyonları spektrofotometre ile, plazma amylin, PTHrP (parathyroid hormone related peptid), kalsitonin, 1,25 (OH)2 vitamin D (1,25 dihidroksikolekalsiferol), serum osteokalsin konsantrasyonları ELISA ile ölçüldü. Tibiotarsusun kortikal kalınlığı, ağırlığı, uzunluğu ve total hacmi hesaplandı. Kemik kalsiyum ölçümleri spektrofotometrik yöntemle yapıldı. 40 hayvan kesildikten sonra deneme ve kontrol grubundan kalan 10'ar hayvan amylin enjeksiyonu yapılmadan 35. haftaya kadar beslendi. Bu süreçte elde edilen yumurtalarda kabuk kalınlığı ve yumurta ağırlıkları ölçüldü, yumurta sayısı belirlendi. 35. hafta sonunda bu hayvanlar da kesilerek serum ve kemik parametreleri değerlendirildi.Serum kalsiyum konsantrasyonları 14 (p<0.05), 16, 18 ve 20. (p<0.01) haftalarda deneme gruplarında kontrollerden daha düşüktü. Kalsitonin konsantrasyonları 18 ve 20. haftalarda deneme gruplarında kontrollerden yüksekti (p<0.05). Plazma amylin, PTHrP, osteokalsin ve 1,25 (OH)2 vitamin D konsantrasyonlarında istatistiki açıdan önemli bir fark bulunmamakla birlikte deneme gruplarında kontrollere göre daha yüksek değerler gözlendi. Kemik kalsiyum düzeyleri 14, 16 ve 18. haftalarda (p<0.05) ve 20. haftada (p<0.01) deneme gruplarında kontrollerden yüksek bulundu. Tibiotarsusun kortikal kalınlığı 16 (p<0.05), 18 ve 20. (p<0.01) haftalarda deneme gruplarında kontrollerden daha yüksekti, ağırlığı, uzunluğu ve total hacminde ise önemli bir fark belirlenmedi.35. haftada yapılan incelemelerde tibiotarsusun kortikal kalınlığı (p<0.05) dışındaki parametrelerde önemli bir fark bulunmadı. 20. haftadan 35. haftaya kadar bakılan tavuklarda yumurta ağırlığı deneme grubunda kontrol grubundan yüksek bulunmakla birlikte istatistiki açıdan önemli değildi. Deneme grubunda yumurta kabuk kalınlıkları kontrol grubuna göre daha yüksek bulundu (p<0.05). Bu süreçte hayvan başına düşen günlük yumurta sayısı deneme grubunda (0.85) kontrol grubuna (0.82) göre daha fazlaydı.Sonuç olarak çalışmada amylin uygulanan grupta incelenen parametrelerdeki olumlu değişiklikler amylinin yumurtacı tavuklarda kemik gelişimini uyarıcı yönde etki gösterdiğini ortaya koymuş ve verim kalitesiyle süresini artıracağını düşündürmüştür.Anahtar Kelimeler: Amylin; yumurtacı tavuk; kemik; kalsiyum

The study was performed in 60 laying hens with 10 weeks old age. Thirty hens constituting treatment group were subcutaneously injected amylin at 75 µg/kg dose every other day. The remaining hens were used as control. Five animals from treatment and control groups were slaughtered at 14, 16, 18 and 20th weeks of age and blood samples were collected from all slaughtered animals. Serum calcium and phosphorus concentrations were measured by a spectrophotometer, while plasma amylin, PTHrP (parathyroid hormone related peptid), calcitonin, 1,25 (OH)2 vitamin D (1,25 dihydroxycholecalciferol) and serum osteocalcin concentrations were determined by ELISA. Cortical width, weight, length and total volume of tibiotarsus were determined. After slaughtering 40 hens, remaining 10 hens from treatment and control groups were fed until 35th week without any amylin injection. Shell thickness and weights of eggs obtained during this period were measured and numbers of eggs were determined. All hens at the end of the 35th week were slaughtered and then parameters of serum and bone were evaluated.Serum calcium concentrations were lower in treatment groups than in control groups at 14 (p<0.05), 16, 18 and 20th (p<0.01) weeks of ages. Calcitonin concentrations were significantly higher in treatment groups than in control groups at 18 and 20th weeks (p<0.05). Though statistically insignificant, values of plasma amylin, PTHrP, osteocalcin and 1,25 (OH)2 vitamin D were observed higher in treatment groups than in control groups. Bone calcium levels were higher in treatment groups than in control groups at 14, 16 and 18th weeks (p<0.05) and 20th (p<0.01) week. While cortical widths of tibiotarsuses were higher in treatment groups than in control groups at 16 (p<0.05), 18 and 20th (p<0.01) weeks of ages, no significant differences were observed in weights, lengths and total volumes of tibiotarsuses between treatment and control groups.No significant difference was observed at 35th week except cortical width of tibiotarsus (p<0.05). Egg weights of hens fed from the 20th through 35th week of age were higher in treatment group than control group, albeit with no statistical significance. Eggshell thickness was found thicker in treatment group than in control group (p<0.05). During this period mean egg numbers per animal per a day was higher in treatment group (0.85) than in control group (0.82).As a result it might be concluded that, based on observed positive effects of amylin on parametes measured, amylin stimulates the bone development positively and may increase the quality and sustainability of yield in laying hens.Key words: Amylin; laying hen; bone; calcium