A computer assisted universal design (CAUD) plug-in tool for architectural design process

Abstract

Evrensel tasarım yönetimi, çok parametreli olma özelliğinden dolayı son derece karmaşık ve zor bir tasarım konusudur. Mimari tasarım sürecinde çeşitli özürleri olan insanların tasarım gereksinimlerini karşılarken daha da zorlaşmaktadır. Bu çalışma, SketchUp adlı üç boyutlu tasarım yazılımı ile uyumlu çalışabilen bir bilgisayar destekli evrensel tasarım eklenti aracının gelişimini ve uygulamasını önerisini kapsamaktadır. Bu eklenti aracının bilgi desteğinin verimli olabilmesi için, kuram ve araştırmalar çerçevesinde bilişsel tasarım stratejileri araştırılmıştır. En uygun bilişsel tasarım stratejisine göre bu aracın analiz, sentez ve değerlendirme işlemleri sırasındaki yetenekleri bu şekilde tanımlanmıştır. Ayrıca, iki önceliklendirme tekniğinin (oyun planlama ve maliyet değer yaklaşım kullanan analitik hiyerarşi süreci) hibritleşmesine dayalı bir önceliklendirme tekniği önerilmiş ve önerilen bu teknik ile doğru evrensel tasarım gerekliliklerini seçebilme zorluklarının üstesinden gelinmiştir. Önerilen hibrit tekniği ile gereklilik-tasarım ilişkileri hesaplanmış ve maliyet-değer oranları bulunmuştur. Evrensel mutfak tasarım uygulamaları için geliştirilen bu çalışma, bilgisayar destekli tasarım ortamındaki evrensel tasarım problemini çözme sürecine önemli katkılar sağlamıştır. Son olarak, kabul edilebilirlik çalışmaları sonuçları bu eklenti aracının kullanılabilir, anlaşılır, verimli, yararlı ve memnun edici olduğunu göstermiştir.Anahtar Sözcükler: Evrensel tasarım, Mutfak tasarımı, Mimari tasarım süreci, Bilgisayar destekli tasarım, Bilişsel tasarım stratejileri.

Managing universal design process is a highly complex and challenging design task due to its multi-parameter characteristics. It becomes even more difficult while accommodating the needs of people with diverse impairments in architectural design process. Thus, this study aims to propose the development and implementation of an innovative computer-assisted universal design plug-in tool (CAUD) in the initial design phase that is compatible with the existing three-dimensional design software, SketchUp. Based on the theories and researches, the cognitive design strategies are analyzed for the efficiency of the knowledge support of the CAUD plug-in tool. Thus, the capabilities of the plug-in tool are defined according to the accommodation with an ideal cognitive strategy during analysis, synthesis and evaluation operations. Moreover, to achieve challenges of selecting the right set of universal design requirements within the plug-in tool, a prioritization technique that is based on the hybridization of the two techniques, the Planning Game (PG) and Analytic Hierarchy Process (AHP) using a cost-value approach is proposed. Through the proposed hybrid technique, requirement?design relationships are computed and the cost-value ratios of requirement priorities are represented. The study that is developed for universal kitchen design applications yielded a significant contribution to the universal design problem-solving process in a computer-aided design (CAD) environment. Finally, the results of the acceptability studies also showed that the CAUD plug-in tool is found in general useful, understandable, efficient, helpful and satisfactory.Keywords: Universal design, Kitchen design, Architectural design process, Computer- aided design, Cognitive design strategies.