Varroa destructor ile doğal enfeste balarısı kolonilerinde bazı eterik yağların kullanımı ve etkinliği

Abstract

ÖZETDünya arıcılık sektöründe Varroa destructor, arı parazitleri arasında birinci derecede zararlı kabul edilmekte; bu parazitle mücadelede birçok yöntem kullanılmakta ve yeni yöntemler geliştirilmektedir. Bu çalışmada Varroa destructor ile doğal enfeste balarısı kolonilerinde bazı esansiyel yağların etkinliğinin araştırılması amaçlanmıştır.Bu amaçla Bursa ilinin İkizce Köyü'nde Varroa destructor ile doğal enfeste polen çekmeceli, koloni gücü aynı ve hastalıktan ari koloniler seçilmiş, çalışmada ülkemiz florasında bulunan rezene, defne, lavanta bitkilerinden elde edilen esansiyel yağların ve ilaç olarak ta Thymovar®'ın etkinliği araştırılmıştır. Çalışma için gerekli olan esansiyel yağlar ticari olarak temin edilmiştir. İkizce köyünde 12.09.2006 tarihinde 40 kovanda sonbahar denemelerine başlanmıştır. Floss lavandulae (Lavanta), Foeniculum vulgare (Rezene), Laurus nobilis (Defne) yağları için 8'er kovan, Thymus vulgaris (Kekik) yağı içeren ticari preparat Thymovar® için 8 kovan ve kontrol grubu için 8 kovan olmak üzere toplam 40 kovan kullanılmıştır. Ayçiçek yağıyla dilüe edilip dozları ayarlanan esansiyel yağlar 5x5 cm².'lik keçelere 10' ar cc emdirilmiş ve keçeler plastik sinek telleri ile kaplanmıştır. Elde edilen keçeler numaralandırılan kovanlarda yavrulu?arılı çerçevelerin üzerinde kalacak şekilde yerleştirilmiştir. -2, -1, 0, 1, 3, 5, 7, 14, 21, 28, 35, 42. günlerde çekmecelere düşen Varroa'lar sayılmıştır. 0. gün ve 42. gün tüm kovanlardan ortalama 200 canlı arı, içinde eterli pamuk bulunan kavanozlara alınmış ve laboratuarda üzerlerindeki Varroa miktarları sayılarak tespit edilmiştir. 0. gün, 14.gün ve 28. gün esansiyel yağlarla, 0. gün ve 21.gün Thymovar® ile kovanlarda ilaçlama yapılmıştır. Çalışma sonbahar 2006, ilkbahar 2007 ve sonbahar 2007 olmak üzere 3 sezon tekrarlanmıştır.Denemelerden önce ve sonra örnekleme yöntemiyle kavanoza alınan arılar üzerindeki akar yüküne göre ilaç etkinliğini belirlemek amacıyla, arıcılıkta akarisit ilaçların etkinliğini belirlemede kullanılan `Henderson ? Tilton Formülü' uygulanmıştır. Birinci sezonda Henderson-Tilton Formulü'ne göre Rezene % 74, Defne % 76, Lavanta % 76, Thymovar® % 79 etkili bulunmuştur. İkinci sezonda, Rezene % 79, Defne % 72, Lavanta % 84, Thymovar® % 82 etkili, üçüncü sezonda, Rezene % 72, Defne % 65, Lavanta % 76 ve Thymovar® % 78 etkili bulunmuştur. Esansiyel yağlar ile Thymovar®'dan kaynaklanan herhangi bir yan etki görülmemiştir.Anahtar Kelimeler: Varroa destructor, Rezene, Defne, Lavanta, Thymovar®, esansiyel yağ, etkinlik

SUMMARYEfficacy of Etheric Oils against Varroa destructor on Naturally Infested Honey Bee (Apis mellifera) ColoniesVarroa destructor is arguably one of the most harmful parasites in beekeeping sector. Currently many methods are being employed in fighting this parasite and many more are being investigated in order to efficiently eradicate this parasite. In this study, we aimed to investigate the effectiveness of some essential oils on honey bees colonies naturally infested with Varroa destructor.Colonies used in this study were from İkizce Village of Bursa City. Colonies included were free of disease other than being naturally infested with Varroa destructor. Also the colonies had polen drawer and the same strength. Essential oils that were obtained from the Lavender, Fennel, and Laurel were used. In addition, the well-know drug Thymovar® was also used.The necessary essential oils for the study were obtained commercially. Experiments were started in 40 beehives in fall 2006 (12.09.2006). fourty beehives were divided into 5 groups as follows and each included 8 beehives: I) control group; II) Floss lavandulae (Lavender) oil; III) Foeniculum vulgare (Fennel) oil; Laurus nobilis (Laurel) oil and Thymovar®, which is the commercial preparation of Thymus vulgaris (Thyme) essential oil. Ten cc of essential oils that were diluted in sunflower oil were absorbed onto 5x5 cm² felts and all felts were covered with plastic fly wire. All felts were placed on the offspring-bee frames in the enumerated beehives. All falling Varroa in the drawers were counted on days -2, -1, 0, 1, 3, 5, 7, 14, 21, 28, 35, and 42. On days 0 and 42, 200 live bees on average from all beehives were placed into a jar containing ether cottons. The number of Varroa parasites was determined by counting in the laboratory. The beehives were treated with essential oils on days 0, 14, 28 and with Thymova®r on days 0 and 21. This procedure was repeated three times in three seasons (fall 2006, spring 2007, and fall 2007). In the apiculture the effectiveness of acaricide drugs are determined with 'Henderson - Tilton formula'. In our study, we used this formula to determine the effect of the essential oils on the number of Varroa.In the first season (fall 2006), according to Henderson-Tilton Formula it was determined the percentage of effectiveness of fennel, laurel, lavender oils, and Thymovar® were 74%, 76%, 76%, and 79%, respectively. In the second season (spring 2007), fennel, laurel, lavender oils, and Thymovar® were 79%, 72%, 84%, and 82% effective, respectively. In the third season (fall 2007), the effectiveness of fennel, laurel, lavender oils, and Thymovar® were 72%, 65%, 76%, and 78%, respectively. No side effects attibutable to essentail oils and Thymovar® were observed.Key Words: Varroa destructor, Fennel, Laurel, Lavender, Thymovar®, essential oil, efficacy