Merkezi histaminerjik sistemin hipotalamo-hipofizer-gonadal aksis üzerine etkilerinin araştırılması

Abstract

Bu çalışmada, erkek sıçanlarda merkezi olarak enjekte edilen histaminin erkek hipotalamik-hipofizel-gonadal aksis üzerindeki etkileri ve bu etkilere merkezi sinir sisteminde bulunan histaminin H1R, H2R ve H3/4R'lerinin aracılığının araştırılması hedeflendi. Çalışmada 77 adet erkek Sprague Dawley ırkı sıçan kullanıldı. Sevofluran anestezisi altında plazma kan örneklerinin toplanabilmesi için sıçanların sol femoral arterlerine katater yerleştirildi. Merkezi yolla ilaç mikroenjeksiyonları için ise sıçanların serebral yan ventriküllerine kılavuz kanül yerleştirildi. Plazma GnRH, LH, FSH ve testosteron seviyelerini belirlemek için ise uygun ilaç enjeksiyonlarından önce ve enjeksiyondan sonraki 20., 40. ve 60. dakikalarda femoral artere yerleştirilen kateterden toplam 500 µl'lik kan örnekleri toplandı. Histaminin erkek hipotalamik-hipofizel-gonadal aksis üzerindeki etkilerini göstermek amacıyla histamin 50 ve 100 nmol dozlarında merkezi olarak uygulandı. Serebral yan ventriküle 50 nmol dozda histamin uygulanması, istatistiksel olarak anlamlı olmayan bir seviyede olmakla birlikte GnRH, LH, FSH ve testosteron hormonlarının seviyelerinde artışlar oluşturdu. Histaminin 100 nmol'lük dozunun merkezi olarak enjekte edilmesi ise, GnRH, LH, FSH ve testosteron hormonlarının seviyelerinde istatistiksel olarak anlamlı (p <0,05) artışların oluşmasına neden oldu. Merkezi olarak uygulanan H1R antagonisti klorfeniramin ve H2R antagonisti ranitidin ön tedavileri, histaminin üreme hormonları üzerindeki uyarıcı etkilerini tamamen bloke ederken, H3/4R antagonisti tioperamid ön tedavisi ise histaminin üreme hormonları üzerindeki uyarıcı etkilerinde herhangi bir değişiklik oluşturmadı. Sonuç olarak, çalışmamız ile elde edilen bulgular erkek sıçanlarda merkezi olarak uygulanan histaminin özellikle merkezi H1R ve H2R'lerini aktive ederek hipotalamustan GnRH salınımını, ardından hipofiz bezinden FSH ve LH salınımını ve en son olarak da testislerden testosteronun salınımını uyardığını ortaya koymaktadır.

This study was aimed to determine the role of the central histaminergic nervous system in the regulation of male hypothalamic-pituitary-gonadal axis and mediation of central H1R, H2R, and H3/4Rs in these histamine-induced reproductive effects. 77 male Sprague Dawley rats were employed in the experiments. A catheter was placed into the left femoral artery of rats under sevoflurane anesthesia. For central administration of drugs, a guided-cannula was placed into lateral cerebral ventricles. To determine plasma levels of GnRH, LH, FSH, and testosterone hormones, total 500 µl blood samples were collected immediately before central administration of drugs and at 20th, 40th, and 60th time-points. Histamine was microinjected at doses of 50 and 100 nmol to determine its effects on male hypothalamic-pituitary-gonadal axis. Central administration of 50 nmol of histamine induced a rise in the levels of plasma GnRH, LH, FSH, and testosterone, albeit to a statistically non-significant level. On the other hand, central microinjection of 100 nmol of histamine evoked statistically significant surges (p <0,05) in the plasma titers of GnRH, LH, FSH and testosterone. Central pretreatment with H1R antagonist chlorpheniramine and H2R antagonist ranitidine completely abolished these histamine-induced stimulatory effects on reproductive axis. While pretreatment with H3/4R antagonist thioperamide failed to abolish histamine-mediated stimulation of reproductive axis. Taken together, the findings of the experiment suggest that central histaminergic system, through the activation of central H1 and H2R, acts on the hypothalamus to induce release of GnRH which subsequently acts on the pituitary gland to provoke the release of LH and FSH and ultimately the release of testosterone from testes.