Farklı tohum miktarları ile farklı azotlu gübre seviyelerinin bir arpa (Hordeum vuigare L.) adi fiğ (Vicia sativa L.) karışımında ot verimi ve kalitesine etkileri üzerinde araştırmalar

Abstract

- 42 - 6. ÖZET Bu araştırma, Bursa kıraç koşullarında arpa(Hordeum vulgare. L. ) - adi fiğ (Vicia sativa L. ) karışımlarının kuru ot verimi ve kalite faktörlerine olumlu etki yapan uygun karışım oranı ve azotlu gübre seviyesini saptamak amacıyla yapılmıştır. Araştırma Kasım 1989 - Haziran 1990 tarihl'eri arasında Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Görükle Uygulama ve Araş tırma Merkezinde yapılmıştır. Denemede beş ayrı karışıra (fa. 100 arpa, % 75 arşa-% 25 fiğ, % 50 arpa - % 50 fiğ, % 25 arpa.- % 75 fiğ ve 3 100 fiğ) ile dört azot seviyesi (0,8,16 ve 24 kg/da) uygulanmıştır. Deneme tesadüf bloklarında faktöriyel düzende dört tekrarlamalı olarak tertiplenmiştir..,.-( Araştırmadan elde edilen sonuçlar aşağıdaki şekilde özetlenebilir. 1. Karışım oranları ve azotlu gübre seviyelerinin kuru ot verimine olan etkileri önemli bulunmuştur. En yüksek kuru ot verimini % 75 arpa - % 25 fiğ karışımı, on düşük kuru ot verimini ise saf fiğ ekimi sağlamıştır. 2. 16 ve 24 kg/da azot seviyeleri en yüksek kuru ot verimi sağlarken aralarında istatistiki fark bulunamamıştır. En düşük kuru ot verimi ise 6 ve 8 kg/da azot seviyelerinde üzerilmiştir. 3. Yapılan korelasyon analizi sonuçlarına göre ekimde ki fiğ oranı ile kuru ot verimi arasında önemli olumsuz bir- 43 - ilişki bulunmuştur. Ekimdeki fiğ oranı arttıkça elde edilen kuru ot verimlerinde düşme olmuştur. 4. Botanik kompozisyondaki fiğ oranına karışım oranı önemli etkide bulunmuştur. En yüksek fiğ oranına % 25 arpa- % 75 fiğ karışımı verirken, % 75 arpa- % 25 fiğ karışımı en düşük fiğ oranı sağlamıştır. 5. Uygulanan azotlu gübreler karışımdaki fiğ oranını önemli derecede etkilemiştir. Denemede azotlu gübreler karışımlarda fiğ oranını azaltmıştır. Dozlar arttıkça fiğ oranında da belirli bir azalma görülmüştür. 6. Ekimdeki fiğ oranı ile botanik kompozisyondaki fiğ oranı arasında önemli bir korelasyon (r =0.99 5 bulunmuştur. 7. Karışım oranları gerek protein oranı gerekse ham protein verimleri üzerinde de çok önemli etki yapmıştır. Ka rışımdaki fiğ oranı arttıkça ham protein oranı da artmıştır. Karışımların ham protein verimleri arasında ise saf fiğ hariç önemli fark çıkmamıştır. 8. Azotlu gübre seviyeleride önemli etki yapmıştır. 24 kg/da azot seviyesi en yüksek hem protein verimi sağlarken, saf fiğ ekimi ise en düşük ham protein verimi vermiştir. 9. Karışım oranları x azotlu gübre seviyeleri interaksiyonu da ham protein verimi üzerinde önemli etki yapmıştır. Azotlu gübrelerin farklı karışımlar üzerindeki etkileri de farklı olmuştur. 10. Ekimdeki fiğ oranı ile ham protein oranı arasında ki ilişki incelenmiş ve aralarında önemli olumlu bir korelasyon (r - 0.88) bulunmuştur.- 44 - Araştırma sonuçlarına göre, Bursa koşullarında kuru ot verimi önemliyse % 75 arpa - %25 fiğ karışımına 16 kg/da azot, kalite önemliyle % 25 arpa - %5 fiğ karışımına 24 kg/da azot kombinasyonu önerilebilir. Araştırma sonuçlarına bağlı olarak pratik olarak kesin önerimiz Bursa ve benzeri koşullar da % 75 arpa - % 25 fiğ karmasının ekilmesi ve buna azotun 24 kg/da seviyesinin uygulanmasıdır.

ABSTRACT This study was designed to determine the effects of seed rates in mixtures of barley (Ilordeum vulgare L. ) and vetch (Vicia sativa L. )., and of the levels of nitrogen ferti lizer on the hay yield and its quality, under dry condition of Bursa province. Treatments of the experiment were factorially designed in randomized bloks with four reps in 1990. İn this pesent study, hay yield, vetch percent in botanical composition and crude protein content of seeding were affected by the seed rates in the mixtures. The highest hay yield was obtained from the mixture of 75 % barley - 25 % vetch^ As the seed rate of vetch in mixture increased, so did the vetch percent of botanical composition and the crude protsin. Nitrogen fertilizers applied in the experiment sig nificantly increased the hay yield of either pure and mixture seedings. Although the crude protein contents of hay of treat ments were not statistically determined these protein contents averaged over blocks were increased with the increasing nitro gen levels. Also, nitrogen applications affected and increased the crude protein yields of all seedings except pure vetch. 24 kg/da nitrogen level was the best one.