İlkokul yöneticilerinin liderlik yeterliklerinin değerlendirilmesi(Uşak ili örneği)

Abstract

Bu araştırma Uşak ili sınırları içerisindeki kamu ilkokullarında görev yapan ilkokul yöneticilerinin etik liderlik, dönüşümcü liderlik ve öğretimsel liderlik kapsamında sahip oldukları yeterlilikleri belirlemek amacıyla yapılmıştır. Bu genel amaç doğrultusunda, ilkokul yöneticilerinin dönüşümcü liderlik, etik liderlik ve öğretimsel liderlik boyutlarındaki yeterliklerinin öğretmenlerin cinsiyet, öğrenim durumu, branş, meslekteki görev süresi ve son görev yaptığı kurumdaki görev süresi değişkenleri bakımından farklılaşıp farklılaşmadığı belirlenmeye çalışılmıştır.Araştırmanın evrenini; Uşak ilindeki 113 kamu ilkokulunda, 2012 – 2013 eğitim öğretim yılında görev yapan, 228 okul yöneticisi ve 905 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini Uşak ilindeki kamu ilkokullarında görev yapan 257'si öğretmen, 145'i okul yöneticisi olmak üzere toplam 402 katılımcı oluşturmaktadır. Örnekleme giren katılımcılardan, okul yöneticilerinin liderlik özelliklerine ilişkin gerekli verileri toplamak amacıyla, araştırmacı tarafından geliştirilen, `Kişisel Bilgi Formu` ve `Liderlik Yeterlilikleri` olmak üzere iki bölümden oluşan `okul yöneticilerinin liderlik yeterliklerini değerlendirme anketi` uygulanmıştır. Ölçek, üç alt boyuta sahip olup 5'li Likert türünden toplam 43 madde içermektedir. Toplanan verilerin çözümlenmesi SPSS paket programında gerçekleştirilmiştir. İlkokul yöneticilerinin etik liderlik, dönüşümcü liderlik ve öğretimsel liderlik yeterlik düzeylerine ilişkin öğretmen görüşlerinin cinsiyet ve branş değişkenleri iiibakımından anlamlı bir fark gösterip göstermediğini belirlemek için t-testi; İlkokul yöneticilerinin etik liderlik, dönüşümcü liderlik ve öğretimsel liderlik yeterlik düzeylerine ilişkin öğretmen görüşlerinin öğrenim durumu, meslekteki görev süresi ve son görev yaptığı kurumdaki görev süresi değişkenleri bakımından fark gösterip göstermediğini belirlemek amacıyla tek yönlü Anova testi; her üç boyuttaki liderlik yeterlik düzeylerine ilişkin okul yöneticileri ile öğretmen görüşleri arasında anlamlı bir fark olup olmadığını belirlemek amacıyla t-testi uygulanmıştır.Elde edilen bulgular sonucunda ilkokul öğretmenlerinin görüşlerine göre, ilkokul yöneticilerinin dönüşümcü liderlik, etik liderlik ve öğretimsel liderlik olmak üzere her üç boyuttaki yeterlik düzeylerinin `çok` düzeyinde olduğu, yöneticilerin kendi görüşlerine göre her üç boyuttaki yeterliklerinin `pek çok` düzeyinde olduğu ortaya çıkmıştır. Bu bağlamda öğretmen görüşlerinin yönetici görüşleriyle anlamlı bir farklılık gösterdiği belirlenmiştir. İlkokul müdürlerinin her üç boyuttaki liderlik yeterlik düzeylerine ilişkin öğretmenler görüşlerinin cinsiyet, öğrenim durumu, branş, meslekteki görev süresi ve son görev yaptığı kurumdaki görev süresi değişkenleri bakımından anlamlı bir farklılık göstermediği tespit edilmiştir.Anahtar Kelimeler: Liderlik, Okul Yöneticisi, Dönüşümcü Liderlik, Etik Liderlik, Öğretimsel Liderlik

This study was made to identify the sufficiency of primary school managers' ethical leadership, transformational leadership and instructional leadership who Works in public schools in Uşak. For this general objective, it was tried to identify whether it differs according to some qualities such as gender, status of education, branch of study and the time they spent on working.228 school managers and 905 teachers who work in public schools of Uşak in 2012-2013 educational year; form the environment of this research. This sample consists of 402 participants; 257 of them are teachers and 145 of them are managers. A questionnaire which was developed by the researcher and consisted of two parts was applied to the participants which is aimed to collect data about necessary leadership qualities of managers. The scale includes 3 parts and 43 topics. The analyse of the data carried out in SPSS packaged software.T-test was applied to find out the difference of the ideas of managers because of gender and branch in ethical leadership, transformational leadership and instructional leadership. One sided Anova test was applied to find out the difference of the ideas of managers because of status of education, branch of study and the time they spent on working in ethical leadership, transformational leadership and educational leadership. And finally T-Test was applied to identify whether there was va meaningful difference between the opinions of managers and teachers in all three parts related to the sufficiency of leadership.According to the results and teachers ideas; sufficiency of managers in three leadership is in high level, and according to the results and ideas of the managers; sufficiency of managers in three leadership is in very high level. From this point of view; it was seen that there is a meaningful difference between the teachers and managers ideas. On the other hand, the ideas of teachers showed that there is not a meaningful difference in the sufficiency of primary school managers' ethical leadership, transformational leadership and instructional leadership who Works in public primary schools.Key Words: Leadership, School Manager, Transformational Leadership, Ethical Leadership, Educational Leadership