Durali Yılmaz`ın Dansedebilmek hikâye kitabındaki tümcelerin yapı, anlam ve görev yönünden betimlemeli (Tanımlı) dilbilgisi yöntemine göre sözdizimsel (Tümcebilgisel)incelenmesi

Abstract

Yüksek lisans tezi olarak hazırladığımız bu çalışma ?Dansedebilmek? Hikâye Kitabındaki Cümlelerin Yapı, Anlam ve Görev Yönünden Betimlemeli (Tanımlı) Dilbilgisi Yöntemine Göre Sözdizimsel (Cümlebilgisel) İncelenmesi? adındaki çalışmadır. Durali Yılmaz?ın ?Dansedebilmek? hikâye kitabındaki cümleleri, Hikmet Dizdaroğlu?nun ?Tümcebilgisi? kitabındaki yönteme göre değerlendirmenin ve ilgililerin dikkatine sunmanın, Türk dili için bir kazanım olacağını düşünerek böyle bir çalışma içine girdik. Çalışma, Dizdaroğlu?nun ?Tümcebilgisi? kitabının metnine bağlı kalınarak hazırlanmış, ?Dansedebilmek? içeriğindeki cümlelerin çözümlemeleri, cümlenin yapı anlam ve görev öğelerinin birbirini bütünleştiren özelliği göz önünde bulundurularak yapılmıştır. Betimlemeli (tanımlı) dilbilgisi yöntemine göre incelemenin yapıldığı çalışma sonunda, Dizdaroğlunun betimlemeli yöntemi uygulamada, Durali Yılmaz?ın da farklı cümleler kurma ve kullanmada başarılı olduğu görülmüştür. ?Tümcebilgisi?ndeki bütün cümle örneklerini karşılayacak bir sentaktik çeşitlilik ve zenginliğe sahip Dansedebilmek kitabı üzerinde yapılan bu çalışmanın, Türk sözdiziminin gelişimine ve Türk cümle tipolojisinin oluşumuna katkı sağlayacağını umarız.Anahtar kelimeler: Dizdaroğlu, Tümcebilgisi, sözdizimsel, Dansedebilmek, inceleme

This study prepared as the master?s thesis is the study called the syntax research according to the descriptive gramer method in terms of structure, meaning and role of the sentences in the stroy book ?Dansedebilmek?. We attempted this study by thinking that evaluating the sentences in the story book ?Dansedebilmek? by Durali Yılmaz according to the method in the book ?Tümcebilgisi? by Hikmet Dizdaroğlu and offering to whom it may corcern, will be an acquisition for Turkish Language. The study was prepared by depending on the text of the book ?Tümcebilgisi? by Hikmet Dizdaroğlu was done by considering the sentence analysis, structure, meaning and role element?s feature integrating eachother in the content of ?Dansedebilmek?. At the end of the study in which the research was done according to the descriptive gramer method, it was seen that Durali Yılmaz also succeeded in making and using different sentences in the application of Dizdaroğlu?s descriptive method. We hope that this study which studied on the book ?Dansedebilmek? which has a syntactic variety and abundance to meet all sentence examples in ?Tümcebilgisi? will contribute on the development of Turkish syntax and the formation of the Turkish sentence typology.Keywords: Dizdaroğlu, Tümcebilgisi, syntactic, Dansedebilmek, review