Okullardaki insan ilişkileri düzeyi ile öğretmenlerin örgütsel özdeşleşme düzeyleri arasındaki ilişki

Abstract

Örgütsel özdeşleşmeyi etkileyen en önemli nedenlerinden biri de yönetici ve öğretmenler arasındaki insan ilişkilerinin niteliğidir. Çünkü örgütsel özdeşleşme derecesi güçlü olan kurumlarda yöneticiler ve öğretmenler, kurumlarına karşı kişisel duyguları da güçlüdür. Böylece yöneticiler ve öğretmenler sadece kendi çıkarlarına odaklanmak yerine tüm kurumun yararına olacak görevlere de odaklanır. Daha da ötesi, yüksek örgütsel özdeşleşmeye sahip yöneticiler ve öğretmenler, örgütsel normlarla ve değerlerle, iş sözleşmeleri gerektirmediği halde, daha çok kaynaşmış olacaktır. Örgütsel özdeşleşme, yöneticiler ve öğretmenler ile örgüt arasındaki psikolojik bağın altını çizen, oldukça güçlü bir kavramdır. Bu araştırmadaki ana düşünce; yöneticiler ve öğretmenler arasındaki olumlu insan ilişkilerinin örgütsel özdeşleşme ile etkileşimidir.Bu ölçekte insan ilişkileri kavramı, okulda resmi olarak belirlenen ast-üst ve ast-ast ilişkilerinin dışında okul çalışanlarının okul içinde ve dışındaki kişiler arası ilişkileri; örgütsel özdeşleşme kavramı ise, yönetici ve öğretmenlerin okul ile aralarında kurdukları okula karşı aidiyeti anlatan psikolojik bağları olarak ele alınmaktadırBu çalışma ortaokullardaki insan ilişkileri düzeyi ile öğretmenlerin örgütsel özdeşleşme düzeyleri arasındaki ilişkiyi saptamayı amaçlamaktadır. Araştırmanın evreni 2013–2014 eğitim öğretim yılında Uşak ilindeki okullarda görev yapan toplam 425 yönetici ve 3671 öğretmen oluşmaktadır. Bu araştırma örneklemi için, Uşak il merkezindeki 22 müstakil ortaokul tercih edilmiştir. Kurumlara gönderilen 650 ölçekten 590 sı geri dönmüş, değerlendirme sonucunda 573 anket kullanılabilir olarak belirlenmiştir. Araştırmada `İnformel İlişkiler Ölçeği` ve `Örgütsel Özdeşleşme Ölçeği` kullanılmıştır. Ölçek boyutlarının örneklemimize uygunluğunu test etmek için doğrulayıcı faktör analizi kullanılmış ve elde edilen verilerle ölçekler doğrulanmıştır. Verilerin analizi sonucunda insan ilişkileri ile örgütsel özdeşleşme arasında olumlu yönde ilişki olduğu saptanmıştır. Demografik değişkenler açısından ise bazı demografik değişkenlerde insan ilişkileri ve örgütsel özdeşleşme algılarında anlamlı farklılıklar görülmüştür. Anahtar Kelimeler: Öğretmen, okul, İnsan ilişkileri, örgütsel özdeşleşme.

One of the most important reasons that effects organizational identification is the quality of human relations between administrator and teachers. Because in institutions that organizational identification levels are strong, administrators and teachers have strong personal feelings towards their institutions as well. So, administrators and teachers can focus on the benefits of the organization instead of their own. Furthermore, administrators and teachers who have high level of organizational identification will be integrated – eventhough their employment contract doesn't require- more. Organizational identification is a very strong term that underlines the psychological connection between administrator, teachers and isntitution. The main idea in this study is the interaction between organizational identification and positive human relationship of administrators and teachers. In this scale, the term of informal relations means both the hierarchical relations of the employees that defined officially and their interpersonal relations inside and outside the school. Also, the term of organizational identification means sense of community towards school of administrators and teachers.This research aims to determine; the relationship between human relations level and teachers' organizational identification level in secondary schools. 3671 teachers and 425 administrators working in Uşak province in 2013 – 2014 academic year are generating the research universe of screening model. 22 secondary schools in the province center are taken as sample. 590' s of 650 surveys regained. As a result of the examination made by researcher, 573 surveys is determined available and were included in the study. Assessment instruments used in this study are; `Informal Relations Scale` and `Organizational Identification Scale`. In order to test the congeniality of our sample to the dimensions of the scale, confirmatory factor analysis is used and the scales are comfirmed by the data acquired. After analysing the data, it is determined that; there is a positive linear effect between human relations and organizational identification. In terms of demographic variables, it is seen that; there are meaningful differences in the perceptions of human relations and organizational identification. Key Words: Teacher, School, Human Relations, Organizational Identification.