1930 - 1940 yılları arasında yayımlanan Türk romanlarında değer

Abstract

1930-1940 erken dönem Cumhuriyet romanı, yansıtmacı romandan modern romana geçişte başlangıç dönemi sayılır. Amaç, bu dönemde basılmış romanları inceleyerek Cumhuriyet öncesi değerlerle, Cumhuriyet sonrası değerlerin ne doğrultuda değişim gösterdiğini, hangi değerlerin aynı kaldığını, hangilerinin çözülmeye uğrayarak yok olduğunu ortaya koymaktır. Bu 10 yıllık süreçte siyasi, sosyal ve hukuksal alanda yapılan devrimler yazarın dünyasında şekillenerek esere yansır. Cumhuriyet'in ilk yılları, Harf İnkılâbı'nın kabulü ve okumaya verilen önemin artması münasebetiyle `toplum için sanat` yapılan yıllardır. Popüler kültür, sanatı ve romanı da bir hayli etkiler. Bu dönemi popüler romanların yükselme dönemi olarak adlandırmak yanlış olmayacaktır. Halka hitap eden bir roman, toplumun izlerini taşır ve değerlerini ihtiva eder. Çalışmamızın ilk bölümünü `değer` kavramının açıklanması oluşturmaktadır. İkinci bölümü dönemlendirme meselesi ve 1930-40 dönemine genel bakış, 1930-40 Türk romanı, üçüncü bölümünü bu yıllar arasında ortaya çıkmış romanlar, değerlerin tasnifi (ideolojik değerler, kadına verilen değer, dinsel değerler, sanatsal değerler…) ve romanlarda öne çıkan değerler oluşturmaktadır. Sonuç bölümünde, tez dönemimizi içeren yıllar arasında basılan romanların halkı okumaya sevk etmek ve okuma oranını artırmak amaçlı yazılmış olduğu ve bu amacında başarılı olduğu (Bunu bir yazarın, kendini tekrar eden pek çok roman yazmasından anlayabiliriz.) kanısına varabiliriz. Dönem içinde -Cumhuriyet'in ve kadının toplumda öne çıkmasının da etkisiyle- kadın yazarların varlığının arttığını görmekteyiz. Kadın yazarların hemcinslerinin haklarını savunan, kadının değerini artıran ve kadını özgürleştiren romanlar yazdıkları aşikârdır. Bunların dışında özellikle ahlaki ve dini değerlerde bir çözülmenin varlığından söz edebiliriz. Eski ve yeni değerlerin romanların kemik yapısında çatışma halinde olması çalışmamızın en genel sonucudur.

The early period of Republican Novel between 1930 and 1940 is accepted to be the beginning period of transition from reflective novel to the modern novel. The aim of this thesis is to indicate to what extend the values before and after republican period have changed by examining the novel published in that period. It aims to reveal which values have remained the same and which ones have disappeared by corruption. The political, social and legal revolutions during this ten years period form the novelists imaginary world and have reflected to their novels. The early years of the Republican period are admitted as art for society because of the language reform and increase in the importence given to literacy. Popular culture extremely affects both art and novel. It is true to define this period as a rising period of popular novels. The novel adressing to folk has the marks and value of society. The first part of this thesis contains explanation of concept of value. The second part consists of issue of periodication, overview to the period between 1930 and 1940 and Turkish novels between 1930 and 1940. The third part is composed of the novels published in this period ,the classifiaction of values such as ideological values, the values given to woman religious and artistic values and prominant values in novels. In conclusion part, we can come to an idea that the novels belonging to this period were written with the aim of encouragement to reading and increase in literacy. In this period it is clearly seen that the existence of women writers increase because of the impact of appearance of women in society and republic. It is apparent that woman writers produced novels supporting womans rights, increasing the value of woman in society and making woman free in addition we can mention the existence of the dissolution of moral religious values. The main result of this thesis is defining the conflict of old and new values in main structure of novels. Key Words: value, popular novel, popular Turkish novel, period of 1930-1940.