Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının sosyal zekâ düzeyleri ile iletişim becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı, Sosyal Bilgiler öğretmen adaylarının sosyal Zekâ düzeyleri ile iletişim becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Ayrıca Sosyal Bilgiler öğretmen adaylarının sosyal zekâ düzeyleri ve iletişim becerileri çeşitli değişkenler açısından incelenmiştir. Araştırma kapsamında betimsel tarama modellerinden ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. İlişkisel araştırmalar birden çok değişken arasındaki ilişkiyi ortaya koymak ve neden-sonuçlarına ilişkin ipuçları elde etmek amacıyla gerçekleştirilen araştırmalardır. Araştırmanın evrenini, Türkiye'deki eğitim fakültelerinde öğrenim gören Sosyal Bilgiler öğretmen adayları oluşturmaktadır. Örneklemini ise 2017-2018 öğretim yılında Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Uşak Üniversitesi, Afyon Kocatepe Üniversitesi ve Aksaray Üniversitesi eğitim fakültesi Sosyal Bilgiler öğretmenliği bölümü 3. ve 4. Sınıf öğrencileri oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemi, uygun örneklem yoluyla belirlenmiştir. Verilerin toplanmasında Korkut Owen ve Bugay (2014) tarafından geliştirilen İletişim Becerileri Ölçeği (İBÖ); Silvera, Marinussen ve Dahl (2001) tarafından geliştirilen, Doğan ve Çetin (2009) tarafından Türkçeye uyarlanan Tromso Sosyal Zekâ Ölçeği (TSZÖ) ve araştırmacı tarafından oluşturulan kişisel bilgi formu kullanılmıştır. Elde edilen veriler, istatistik paket programları kullanılarak bilgisayar ortamında analiz edilmiştir. Sosyal Bilgiler öğretmen adaylarının iletişim becerileri ve sosyal zekâ düzeylerinin çeşitli değişkenlere göre farklılık gösterip göstermediği bağımsız örneklemler için t-testi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA), Scheffe ve Games-Howell testi; Sosyal Bilgiler öğretmen adaylarının sosyal zekâ düzeyleri ile iletişim becerileri arasındaki ilişkiyi ortaya koymak içinse Pearson Momentler Çarpımı Korelâsyon analizi kullanılmıştır.Araştırma sonucunda Sosyal Bilgiler öğretmen adaylarının `yüksek` iletişim becerilerine sahip olduğu, ancak sosyal zekâlarının ise `uygun` düzeyde olduğu tespit edilmiştir. Sosyal Bilgiler öğretmen adaylarının iletişim becerileri ile sosyal zekâ düzeyleri arasında orta düzeyde, doğrusal ve pozitif yönde anlamlı bir ilişki olduğu saptanmıştır. Ayrıca öğretmen adaylarının sosyal zekâ düzeyleri ve iletişim becerilerinin cinsiyet, üniversite ve aylık kitap okuma sayısına göre anlamlı bir farklılık gösterdiği ancak yaş, mezun oldukları lise, aylık gelir, anne-baba eğitim düzeyi, anne-baba mesleği ve bir işte çalışıp çalışmama durumuna göre anlamlı bir farklılık göstermediği saptanmıştır. Anahtar kelimeler: Sosyal Bilgiler, Sosyal Zekâ, İletişim Becerileri.

The purpose of this study is to examine the relationship between social intelligence levels and commucation skills of preservice social studies teachers. In the framework of this study, the social intelligence levels and the communication skills of preservice social studies teachers have also been analysed according to certain variables.In the content of the study, the relational screening model, which is one of the descriptive survey models, has been used. Relational surveys aim to reveal the relationships between more than one variables and to obtain presumptions regarding cause and effect relationships. The population of the research includes preservice social studies teachers who receive education at Faculties of Education in Turkey. The sample of the survey consist of the third and fourth year students who study Social studies Teaching at Faculties of Education at Muğla Sıtkı Koçman University, Uşak University, Afyon Kocatepe University and Aksaray University in the academic year of 2017-2018. The sample of the survey have been determined by means of convenience sampling. In the data collection for the survey, Communication Skills Scale (CSS) which has been developed by Korkut Owen and Bugay (2014); Tromso Social Intelligence Scale (TSIS) which has been developed by Silvera, Marinussen and Dahl (2001) and adapted to Turkish by Doğan and Çetin (2009) and the personal information form which has been prepared by the researcher of this study have been used. The data obtained have been analysed on computer using statistical software package programs. In order to determine whether social intelligence and communication skills levels of preservice social studies teachers vary according to certain variables, the unpaired t-test, the one-way analysis variance (ANOVA), the Scheffe and Games- Howell test have been used. In order to reveal the relationship between social intelligence levels and communication skills of preservice social studies teachers, the Pearson product-moment correlation analysis has been used.As a result of the study, it has been found out that preservice social studies teachers demonstrate `high` communication skills, but `moderate` social intelligence. It has also been determined that there is a moderate, linear, positive and meaningful correlation between the communication skills and social intelligence levels of preservice social studies teachers. In addition to these, it has been observed that communication skills and social intelligence levels of preservice teachers differ to a meaningful extent according to factors such as gender, universities they attend and the number of books they read per month. On the other hand, their age, the high schools they studied at, their monthly income, their parents' educational background and their parents jobs, whether they work at a job or not have not caused any meaningful difference in the communication skills and social intelligence levels of preservice teachers.Keyword: Social Studies, Social İntelligence, Communication Skills.