Çekirdek aileye ve tek ebeveynli aileye sahip ergenlerin sosyal kaygı düzeyleri ile empatik eğilimleri arasındaki ilişki ve sosyoterapi

Abstract

Bu araştırmanın amacı çekirdek ve tek ebeveynli aileye sahip ergenlerin empatik eğilim düzeyleri ile sosyal kaygı düzeyleri arasındaki ilişkiyi incelemektir.Birey için aile doğumdan önce başlayan ve ölüme dek süren yaşam döneminde bilişsel, duyuşsal, tinsel, fiziksel ve sosyal gelişimlerine etki eden en önemli kurumdur. Bireyin yaşam döngüsü olduğu gibi aile'nin de bir yaşam döngüsü vardır ve bu döngü içerisinde aile sistemini oluşturan alt sistemlerin durumlarına göre farklı türlerde aileler oluşmaktadır. Tek ebeveynli aileler ebeveyn alt sisteminde bir üyenin kaybı ya da üyelerin evlilik birliklerini sonlandırması ile oluşabilmektedir. Araştırma nicel araştırma yöntemlerinde olan ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini, Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı resmi liselerde 2018-2019 eğitim-öğretim döneminde 9.ve 10.sınıflar arasında eğitim öğretim gören 143'ü tek ebeveyne sahip, 237'si çekirdek aileye sahip toplam 380 ergen oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama yöntemi olarak araştırmacının ergenlerin sosyo-demografik özelliklerine ulaşmak amacıyla hazırladığı 'Ergen Görüşme Formu', Aydın ve Sütçü (2007), tarafından geçerlilik ve güvenilirlik çalışması yapılan ' Ergenler İçin Sosyal Kaygı Ölçeği (ESKÖ)' ve Kaya ve Siyez (2010), tarafından geçerlilik ve güvenilirlik çalışması yapılan 'KA-Sİ Empatik Eğilim Ölçeği-Ergen Formu' kullanılmıştır. Araştırma bulgularında ergenlerin cinsiyetleri, eğitim-öğretimlerine devam ettikleri okul türü ile, babalarının çalışma durumu, empatik eğilim düzeyleri arasında ve psikolojik destek almaları, babalarının çalışma durumu ve göç deneyimleri ile sosyal kaygıları arasında ve ergenlerin harçlık düzeyleri ve aile durumları arasında anlamlı bir ilişki anlamlı ilişki olduğu saptanmıştır (p < 0,05). Araştırma bulguları sonucunda ergenlerin empatik eğilimleri ile sosyal kaygı düzeyleri arasında fakat pozitif yönde (r = ,09) zayıf ve anlamlı olmayan (P = ,065 > 0,05) ilişki saptanmıştır. Araştırmada elde edilen bulgular Sosyal Hizmet alanı için önemli bulgular içermektedir. Elden edilen bulgular çerçevesinde çocuk ve gençlik refahı alanı ve ailelerle sosyal hizmet alanlarında müracaatçı sistemlerinin ihtiyaç ve gereksinimlerini ortaya koymakta ve bireylerin sosyal hizmet müdahalesine duydukları gereksinimleri ortaya koymaktadır.

The aim of the current research is to measure the level of social anxiety and empathic tendencies between adolescents who have nuclear family and adolescents who have single-parent family. Family is the most important institution which affects cognitive, affective, spiritual, physical and social development of individuals within their life course from birth till death. As individual has a lifecycle, family has also a lifecycle and according to the situation of subsystems in family systems, there are different kind of families within this cycle. Single-parent families can be constituted as a result of the loss of a member within family or the termination of a marriage in parent subsystem. In the study, the Relational Scanning Model- one of the quantitative methods- was used. Research sample is consists of 380 9th and 10th grade adolescents who have education in high schools under the Ministry of Education in the academic year of 2018-2019. Those adolescents' 143 of them have single-parent families and 237 of them have nuclear families. The method of data collection is composed of 'Adolescent Interview Scale' prepared by the researcher in order to assess socio-economic features of adolescents; Social Anxiety for Adolescents (SAS-A) which its validity and reliability verification conducted by Aydın ve Sütçü (2007); and KA-Sİ Empathic Tendency Scale which its verification of validity and reliability made by Kaya ve Siyez (2010) were used. The results of the study are; there is a significant relationship between gender, the type of the school adolescents have education, father's employment status and the emphatic level of adolescents'; between receiving psychological support, their father's employment status, the experiences of migration and the level of social anxiety of adolescents' were found and finally there is also a significant relationship between adolescents' pocket money and the situation of family were obtained (p< 0,05). According to the results of the study, positive (r = ,09) but weak and unsignificant (P = ,065 > 0,05) relationship were found between emphatic tendenies of adolescents and the level of social anxiety. The results of the study contain important findings for the areas of Social Services. Within the frame of results obtained by the current research, these findings shows the necessities and requirements of the applicant systems for the area of child's and adolescent's welfare and families in the area of social service and also demonstrate in individuals' need of the social work intervention.