Edirneli Fâiz Divanı bağlamlı dizin ve işlevsel sözlük

Abstract

XVIII. yüzyılda sosyal, toplumsal ve ekonomik hayatta yaşanan gerilemeden bilim, kültür ve edebiyat hayatı fazla etkilenmemiş ve bir önceki yüzyılın devamı olarak olgunluk dönemini yaşamaya devam etmiştir. Bu dönemde şairler mahallî unsurları, gündelik hayatı ve konuşma dilini şiirin malzemesi yapmaya çalışmışlardır. `Şiir` ve `şair asrı` olarak kabul edilen XVIII. yy. şair kadrosu bakımından klasik edebiyatın en geniş ve zengin dönemidir. Fakat `nazire edebiyatı` görünümündeki bu dönemde, diğer yüzyıllara oranla üstâd sayılabilecek şairlerin sayısı çok azdır.Bu çalışma ile amacımız, XVIII. yy. divan şairlerinden Edirneli Fâiz'in divanındaki söz varlığından hareketle, anlamın bağlama göre kazandığı değişiklik ve çağrışımı ortaya koymaya çalışmaktır. Bir dilin sözcükleri, deyimleri, atasözleri, terimleri o dilin maddî ve manevî kültürünü yansıtır. Metni oluşturan sözcükler metinden ve şairden bağımsız değillerdir. Metin, şairin anlam dünyasını, üslûbunu ve şiirin söz varlığını ortaya koyar. Biz bu çalışmanın klasik edebiyatın ve devrin üslûbunu yansıtması açısından önemli bir yer kaplayacağı kanaatindeyiz.

In the XVIII. century, the life of science, culture and literature wasn't affected by the regression which was seen in the social and economic life. And it continued to life its maturity period as the continuation of the previous century. During this period, poets tried to maket the local elements, daily life and the speech language as the materials of poetry. XVIII. century which was accepted as `the century of poem and poet`, is the widest and the richest period in terms of the staff of poets of the classical literature. However, in this period during which seems as poetry literature, the number of the poets who can be called as expert is less. Than other centuries.Our aim with the help of this work, is to try to put forward the connotation and alteration which meaning gained according to context by getting action from the vocabulary of the work of Edirneli Fâiz who is one of the poets of the classical ottoman poets (divan poets) of that period. The words that comprise the text aren't independent from the text and the poet. In other Word, the text puts forward the World of meaning and style, of the poet and the lexican of the poem. We believe that this work will be very important to reflect the style of the period and the classical literature.