Afyonkarahisar ili Sultandağı ilçesi halk kültürü araştırması

Abstract

Bu çalışmada Afyonkarahisar'ın Sultandağı ilçesindeki geçiş dönemleri olan doğum, evlenme, ölüm âdetleri ve bunlara bağlı inanışlar; bayramlar, tören ve kutlamalar, halk inanışları, halk hekimliği, halk baytarlığı, halk mutfağı, çocuk oyunları ve anonim halk edebiyatı ürünleri incelenmiştir.Çalışmanın ilk bölümünde araştırma sahası olan Sultandağı ilçesinin tarihî ve coğrafî özellikleri, nüfusu, ekonomik ve sosyokültürel yapısı hakkında yazılı kaynaklardan elde edilen bilgiler bulunmaktadır. Bu bölüm aynı zamanda çalışma hakkında genel bilgileri de içermektedir. Çalışmanın diğer tüm bölümlerinde elde edilen verilere, araştırma sahasına gidilerek kültürü bizatihi oluşturan ve mümkün olduğunca yaşatmaya devam eden sözlü kaynaklardan faydalanılarak ulaşılmıştır.Çalışmanın ikinci bölümünde hayatın geçiş dönemleri ile ilgili bilgiler yer almaktadır. Bu bağlamda, Sultandağı ilçesinin doğum, sünnet, askerlik, evlenme ve ölüm âdetleri ve inanmaları üzerinde durulmuştur.Çalışmanın üçüncü bölümünde Sultandağı ilçesinden anonim halk edebiyatı ürünleri derlenip incelenmiştir. Bu bölümde Sultandağı yöresinden derlenen mâni, ninni, türkü, ağıt, masal, efsane, bilmece ürünlerine yer verilmiştir.Çalışmanın dördüncü bölümünde Sultandağı ilçesindeki bayram, tören ve kutlamalara yer verilmiştir. Çalışmanın beşinci bölümünde halk hekimliği, halk baytarlığı ve halk giyim kuşamı hakkında bilgiler bulunmaktadır. Çalışmanın altıncı bölümünde yöredeki halk inanışları üzerinde durulmuştur.Çalışmanın yedinci bölümünde Sultandağı mutfak kültürü ile ilgili olarak yemek çeşitleri, tatlılar, kışa hazırlık için yapılan yiyecek ve içecek çeşitleri hakkında bilgi verilmiştir.Çalışmanın sekizinci yani son bölümünde ise yöreden derlenen çocuk oyunları bulunmaktadır.Bu araştırmanın sonucunda Sultandağı halk kültürünün, Orta Asya'nın ve Anadolu'nun inanç ve kültür dairelerinden etkilendiği ve kendi içinde bu izleri taşıdığı tespit edilmiştir.

In this study, birth, marriage, death customs and beliefs which are based on them ,feasts, ceremonies and celebrations, folk beliefs, folk medicine, folk veterinary surgery, folk cuisine, children games and anonymous folk literature products which are the transition periods in Sultandağı district are examined.In the first part of the study, information obtained from the written sources about the historical and geographical characteristics, population, economic and sociocultural structure of the Sultandağı district, which is the research area, can be found. This section also contains general information about the study. The datas found in all the other sections of the study are obtained by going to the research area and utilizing the oral sources that compose the culture and continue sustaining it as long as possible. In the second part of the study, information about the transition periods of life takes part. In this context, birth, circumcision, military service, marriage and death customs and beliefs of Sultandağı district,has been emphasized.In the third part of the study, anonymous folk literature products from Sultandağı district are compiled and examined. In this section, Turkish poem, lullaby, folk songs, lament, fairy tale, myth, riddle products which are compiled from Sultandağı are included. In the fourth part of the study, feasts, ceremonies and celebrations in Sultandağı district are given.In the fifth part of the study, informations about folk medicine, folk veterinary surgery and folk clothing are found.In the sixth parth of the study, folk beliefs in the region are emphasized. In the seventh section of the study, information about Sultandağı kitchen culture, food types, desserts, food and beverage types for winter preparation are given.In the eighth part of the study, namely, in the last part of the study, children games from the region are found.As a result of this research, it is determined that Sultandağı folk culture is influenced by the faith and culture departments of Central Asia and Anatolia and carries these traces in itself.