Altıntaş nahiyesi (Dikey boyutta bir yerel tarih araştırması)

Abstract

Günümüzde Kütahya'nın bir ilçesi konumunda bulunan Altıntaş'ın tarihi çok eskiye dayanmaktadır. İlk çağlardan beri burada yerleşim olduğu bilinmektedir.Altıntaş'ın 1520 tarihli tahrirden 1947 yılına kadar Kütahya'ya bağlı nahiye konumu devam etmiş görünmektedir. Altıntaş nahiye konumunda olduğu için nahiye bölgesindeki adli işlerin Kütahya kadılığınca, nahiye askeri bir birim olduğu için bölgedeki askeri işlerin tımarlı sipahilerce yürütüldüğü ifade edilebilir. 19. yüzyılın ikinci yarısı içinde düzenlenen nizamnameler döneminde nahiyelerin nahiye müdürlerince idare edildiği görülmekle birlikte 1871 tarihli Hüdavendigar Vilayeti salnamesinde Altıntaş nahiyesinin zabıta memurlarınca idare edildiği anlaşılmaktadır. Nahiyenin merkezi konumundaki Altıntaş köyünün bazen mahalle olarak gösterilse de genellikle köy statüsünde olduğu anlaşılmaktadır. Halkın genel itibariyle tarım ve hayvancılıkla uğraştığı ifade edilebilir. Altıntaş köyünde bulunan Alaeddin Cami ve Seyyid Süle Zaviyesi önemli yapılar olarak dikkat çekmektedir.Bu çalışmada; 1520 ve 1571 tarihli tahrir, 1530 tarihli muhasebe, 1622 ve 1676 tarihli avarız, 1831 ile 1842 tarihli nüfus, 1845 tarihli temettuat defterleri, tereke kaydı, şahsiyet kaydı, atik-i esas kaydı, evkaf defterleri ve hurufat defterlerinin yanı sıra Hüdavendigar Vilayeti salnameleri incelenerek Altıntaş'ın sosyal, ekonomik ve idari yapısı ortaya çıkarılmaya çalışılacaktır.

Altıntaş, which is today a district of Kütahya, based on a long history. It has been known to have the presence of settlement here since the early ages.The Altıntaş's historical tahrir of 1520 to 1947 years have continued its position of being sub-district of Kütayha province maintained. Since Altıntaş is in the sub-district, the judicial works in the sub-district of Kütahya are carried out by Kütahya kadı, sub-district is a military unit, it can be stated that the military affairs in the region are carried out by tımarlı sipahi. During the second half of the 19th century in the regulation period although it is seen that sub-districts are administered by Township director in the date 1871 Hüdavendigar province salnames It is understood that the Altintaş sub-district was administered by the police officers.Although Altıntaş village is sometimes referred to as a neighborhood but it is generally understood that it has a village status. The people of Altıntaş village is generally engaged with agriculture and animal husbandry. The Alaeddin Mosque and Seyyid Süle Zaviyesi in Altıntaş village are noteworthy.This work, tahrir dated 1520 and 1571, accounting dated 1530, avarız dated 1622 and 1675, population dated 1831 and 1842, temettuat books dated 1845, tereke regestration, personality regestration, atik-i esas record, evkaf record and hurufat books besides salnames of Hüdavendigar province will be analyzed to reveal the social, economic and administrative structure of the province Altıntaş.Key Words: Tahrir, Avarız, Accounting, Population, Temettuat, Salname, Harzemşahlar, Kayırhan