Asphodelus aestivus Brot. türünün nitrat özümlemesi üzerinde araştırmalar

Abstract

Asphodelus aestivus Brot. (Liliaceae) çok yıllık yumrulu geofittir. Tür, Akdeniz bölgesinde tarım alanlarındaki eğimli yerlerde, yol kenarları boyunca çayır ve otlak alanların kalkerli topraklarında yayılış göstermektedir. Bu çalışmada, A. aestivus türünün farklı organlardaki (yumru kök, çiçek taşıyan gövde, yaprak ve çiçek) nitrat redüktaz aktivitesi ve köklerin çevresindeki topraktaki güncel mineral azot (NO3- ve NH4+) bir yıl boyunca araştırıldı. Ayrıca, türün yayılış gösterdiği habitatlardaki populasyonlar güncel nitrat içeriği ve farklı organlardaki NRA aktivitesine göre karşılaştırıldı. En yüksek NRA yapraklarda saptanmış olmakla beraber, çiçek ve yumrulu kökler gibi diğer bitki kısımlarının da nitrat özümleme kapasitesine sahip olduğu saptandı. Uygun koşullardaki yüksek nitrat özümleme kapasitesi bu türün Akdeniz bölgesindeki gelişimi ve egemenliğinde iyi bir strateji olduğu görüldü. Yapraklardaki nitrat özümlenmesi ve toprakların güncel nitrat içerikleri mevsime bağlı değişim gösterdi. Toprakların nitrat içeriğine bağlı olarak nitrat özümlenmesi kış aylarında artış gösterdi.

Asphodelus aestivus Brot. (A. microcarpus Viv.) is a perennial tuberous root geophyte of the family Liliaceae. Species spreads on slopes in agricultural lands, around the roads and calcareous soils in pastures all over the Mediterranean basin. In this study, nitrate reductase activity (NRA) in different compartments (leaves, inflorescence stalks, flowers and tuberous roots) of A. aestivus and actual mineral nitrogen (NO3- and NH4+) in soil surrounding the roots were investigated during a year. In addition, populations in different habitats were compared according to nitrate reductase activity (NRA) in different compartments and actual mineral nitrogen (NO3- and NH4+) in soil. Although the highest NRA was found in the leaves, the other plant compartments such as flower and tuberous roots have also nitrate assimilation capacity. The high nitrate assimilation capacity in suitable conditions is considered to be a good strategy in development and in dominancy of this species on Mediterranean environments. There was a seasonal variation model in nitrate assimilation in leaves and actual NO3- content of soils. Depending on actual nitrate content of soils, nitrate assimilation increased in winter periods.