Katılım bankalarında performans değerlendirilmesi: CAMELS analizine dayalı bir uygulama

Abstract

İslam dini, kesin bir şekilde faizi yasaklamış ve ekonomik yapıyı başka birtakım ilkelerle birlikte faizin olmadığı bir sistem üzerine tesis etmiştir. Bu nedenle, Müslüman toplumların uzun tarihi tecrübelerine bakıldığında faizsiz enstrümanlar kullanarak değişik ekonomik modeller ortaya çıkardıkları görülür. Günümüzde ise bu yasağı dikkate alarak faaliyet göstermeye çalışan faizsiz bankaların bu modellerden biri olduğunu (en azından bu potansiyeli taşıdıklarını) söylemek mümkündür. İslam dininin faizi yasaklaması, İslam ülkelerindeki ekonomik hayatın Batı ekonomik sistemleriyle uyumunu sağlayacak bir finansal kurumsallaşmayı engellemiştir. Dolayısıyla, İslam dünyası için, faizsiz bir düzen kurulması vazgeçilmez bir temel amaç haline gelmiştir. Ancak küresel düzeyde, faizin olmadığı yerde bankacılık, bankacılığın bulunmadığı yerde de finansal dünyanın bulunması olanaksızdır. Bu nedenle 1980'lerde yeni bir ekonomik model ortaya atılarak 'faizsiz bankacılık' kavramı ekonomi literatürüne kazandırılmıştır. Bankalar faaliyetlerini verimli bir şekilde devam ettirebilmeleri için bazı finansal analiz yöntemleri kullanmaları gerekmektedir. Çalışmada finansal analiz yöntemlerinden bankacılık sistemine uygun olan analiz yöntemi CAMELS Performans Değerleme Analizi yöntemi kullanılmıştır. CAMELS analiziyle bankalardaki risklerin ve problemlerin önceden belirlenerek ortaya çıkabilecek sorunların minimize edilmesi amaçlanmaktadır.Türkiye'de faaliyet göstermekte olan katılım bankaları; Albaraka Türk Katılım Bankası, Kuveyt Türk Katılım Bankası, Türkiye Finans Katılım Bankası, Ziraat Katılım Bankası ve Vakıf Katılım Bankasıdır. Bu bankaların 2013-2017 yılları arasındaki verilerinin CAMELS analizi yöntemine göre karşılaştırılmaları yapılarak performans değerlendirme sonuçlarına ulaşılmıştır.

The Islamic religion strictly prohibited interest and established the economic structure on a system where there was no interest along with other principles. Therefore, when we look at the long historical experiences of Muslim societies, it is seen that they use different instruments to produce different economic models. Nowadays, it is possible to say that interest-free banks that try to operate by taking this prohibition into account are at least one of these models (at least they have this potential). The prohibition of interest on the religion of Islam has prevented the financial institutionalization of the economic life of the Islamic countries in harmony with the Western economic systems. Therefore, establishing an interest-free system for the Islamic world has become an indispensable basic goal. However, at the global level, where there is no interest, there is no financial world where banking and banking are not available. For this reason, a new economic model was introduced in the 1980s and the concept of 'interest-free banking' was introduced into the economy literature.Banks need to use some financial analysis methods in order to continue their activities efficiently. In the study, the analysis method suitable for the banking system from the financial analysis methods, CAMELS Performance Appraisal Analysis method was used. With the CAMELS analysis, it is aimed to minimize the problems and the problems that may arise beforehand in the banks.The participation banks in Turkey are Albaraka Turkish Participation Bank, Kuveyt Turkish Participation Bank, Turkey Finance Participation Bank, Ziraat Participation Bank and Vakıf Participation Bank. By comparing the data of those banks between the 2013 and 2017 with CAMELS analysis method, performance analysis results are obtained.