Krizler eşliğinde Türk bankacılık sektörünün yapısal analizi

Abstract

Bankacılık krizleri finansal sisteme olan güvenin yitirilmesi dolayısıyla tasarruf sahiplerinin mevduat bakiyelerini geri çekmek için bankalara hücum etmeleri neticesinde oluşmakta;bankaların iflasları ile sonuçlanmaktadır.Tarihsel süreç içerisinde ilk olarak Osmanlı döneminde İstanbul Bankası'nın tasfiyesi ile başlayan bankacılık krizleri; 1929 Dünya Ekonomik Buhranı, II. Dünya Savaşı ve 1958 krizinin etkileri ile 1930-1980 döneminde de devam etmiştir. 1980'li yıllarda gerekli yapısal düzenlemeler gerçekleştirilmeden başlayan finansal serbestleşme, ekonomik sorunların temelini oluşturmuştur. 1990'lı yıllarda, enflasyon, cari açık, borçlanma miktarı, faiz oranları ve döviz kurlarında meydana gelen artış, 1994 ve Kasım 2000 krizlerinin nedenleri arasında yer almıştır. Her 2 kriz sonrasında uygulanan istikrar programları da yeterince etkili olamamıştır. Şubat 2001 döneminde, bankaların döviz talebi ile ortaya çıkan likidite krizi, kısa sürede finansal krize dönüşmüştür. Kriz sonrasında, ekonomi üzerindeki tahribatın onarılması amacıyla Güçlü Ekonomiye Geçiş Programı (GEGP) yürürlüğe konulmuştur. GEGP ile birlikte ülke ekonomisi ve Türk bankacılık sektörü 2002 sonrasında hızlı bir iyileşme sürecine girmiştir. Türk bankacılık sektörü, yeniden yapılandırmanın olumlu etkileri ile 2008 Küresel krizi karşısında da güçlü durabilmeyi başarmıştır. Bazı yıllarda, bir kısım bankacılık göstergelerinde küçük ölçekli sapmalar yaşanmakla birlikte sektörün istikrarlı gelişimi, 2010 yılı sonrasında da devam etmiştir.

The banking crises are the result of the loss of confidence in the financial system and the savings holders rush to the banks to withdraw their deposit balances; resulting in bankruptcy of banks. In the historical process, the banking crises that started with the liquidation of the Bank Of İstanbul during the Ottoman period; continued during the 1930-1980 period with the effects of The World Economic Depression of 1929, The Second World War and The 1958 Crisis. Financial liberalization, which started in the 1980's without the necessary structural arrangements, formed the basis of economic problems. In the 1990's, the increase in inflation, current account deficit, borrowing amount, interest rates and exchange rates were among the causes of the 1994 and November 2000 crises. Stabilization programs implemented after both crises have not been effective enough. In the period of February 2001, the liquidity crisis, which emerged due to the foreign exchange demand of the banks, quickly turned in to a financial crisis. In the aftermath of the crisis,The Transition to Strong Economy Program was put in to effect in order to repair the damage on the economy. With this program, the country's economy and the Türkish banking sector entered a rapid recovery after 2002. Thanks to the positive effects of the restructring, the Turkish banking sector was able to stand strong against The 2008 Global crisis. Despite some small-scale deviations in some banking indicators in some years, the stable development of the sector continued after 2010 as well.