Serbest muhasebeci mali müşavirlerin ve yeminli mali müşavirlerin vergi sistemindeki yeri ve önemi: Afyonkarahisar ili örneği

Abstract

YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİSERBEST MUHASEBECİ MALİ MÜŞAVİRLERİN VE YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLERİN VERGİ SİSTEMİNDEKİ YERİ VE ÖNEMİ: AFYONKARAHİSAR İLİ ÖRNEĞİAyşe AKKOÇMaliye Anabilim DalıUşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ağustos 2019Danışman: Prof. Dr. Hakkı ODABAŞBu çalışmada Serbest Muhasebeci Mali Müşavir (SMMM)'ler ve Yeminli Mali Müşavir (YMM)'lerin vergi sistemindeki yeri ve önemi incelenmiştir. Vergi mükellefinin ödevlerinin yer aldığı Vergi Usul Kanunu (VUK) ele alınmış mükellefin vergisel sorumluluklarına da değinilmiştir. Vergileme işlemleri sürecinde mükelleflerin en fazla hizmet aldıkları Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler sistemin en önemli meslek mensupları olarak ele alınmaya çalışılmıştır. Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik meslekleri tanıtılmış, meslek mensubu olabilmenin şartlarından bahsedilmiş, vergisel sorumluluklarına yer verilmiştir. Çalışmada ayrıca meslek mensuplarının mükellefin ödevlerini yerine getirebilmesi için gerekli olan sözleşmelere yer verilmiştir. Değerlendirme aşamasında yüz yüze anket yöntemi tercih edilmiştir. Sorular SMMM ve YMM'lere yöneltilmiştir. Verilerin analiz sürecinde SPSS 22.0 paket programı kullanılmıştır. Araştırma hipotezinin sınanması için tanımlayıcı istatistiklerle birlikte İki Yönlü ANOVA (MANOVA) testi kullanılmıştır. Daha sonra anlamlı fark saptanan değişkenlerin ikili karşılaştırmalarında Tukey Testi'nden faydalanılmıştır. Ek olarak grupların birbirleriyle ilişkisinin araştırılmasında Pearson Korelasyon Katsayısı kullanılmıştır. Meslek mensuplarının verdikleri cevaplardan vergi sisteminde önemli bir yere sahip oldukları ve mükelleflerin meslek mensupları olmadan yükümlülüklerini yerine getirmesinin mümkün olmadığı sonucuna varılmıştır. Anahtar Kelimeler: Serbest Muhasebeci Mali Müşavir, Yeminli Mali Müşavir, Vergi Usul Kanunu

sorumluluklarına yer verilmiştir. Çalışmada ayrıca meslek mensuplarının mükellefin ödevlerini yerine getirebilmesi için gerekli olan sözleşmelere yer verilmiştir. Değerlendirme aşamasında yüz yüze anket yöntemi tercih edilmiştir. Sorular SMMM ve YMM'lere yöneltilmiştir. Verilerin analiz sürecinde SPSS 22.0 paket programı kullanılmıştır. Araştırma hipotezinin sınanması için tanımlayıcı istatistiklerle birlikte İki Yönlü ANOVA (MANOVA) testi kullanılmıştır. Daha sonra anlamlı fark saptanan değişkenlerin ikili karşılaştırmalarında Tukey Testi'nden faydalanılmıştır. Ek olarak grupların birbirleriyle ilişkisinin araştırılmasında Pearson Korelasyon Katsayısı kullanılmıştır. Meslek mensuplarının verdikleri cevaplardan vergi sisteminde önemli bir yere sahip oldukları ve mükelleflerin meslek mensupları olmadan yükümlülüklerini yerine getirmesinin mümkün olmadığı sonucuna varılmıştır. Anahtar Kelimeler: Serbest Muhasebeci Mali Müşavir, Yeminli Mali Müşavir, Vergi Usul KanunuMASTER THESIS ABSTRACTTHE ROLE AND IMPORTANCE OF CERTIFIED PUBLIC ACCOUNTANTS AND CHARTERED ACCOUNTANTS IN THE TAX SYSTEM: THE CASE OF AFYONKARAHİSARAyşe AKKOÇDepartment of FinanceUşak University Institute of Social Sciences, August 2019Advisor: Prof. Dr. Hakkı ODABAŞ In this study, the role and importance of Certified Public Accountants and Chartered Accountants in the tax system were investigated-evaluated. The Tax Procedural Law, which includes the duties of the taxpayer, has been dealt with and the taxpayer's tax responsibilities have been mentioned. In the process of taxation, Certified Public Accountants and Certified Public Accountants, where the taxpayers receive the most services, are tried to be considered as the most important members of the system. Professions of Certified Public Accountant and Certified Public Accountant have been introduced, the requirements of being a professional member in both titles have been mentioned and their tax responsibilities have been included. The study also deals with the contracts necessary for the professional members to fulfill the responsibilities of the taxpayer. Face to face survey method was preferred during the evaluation stage. The questions were addressed to CPAs and CAs. SPSS 22.0 package program was used for data analysis. Two-way ANOVA (MANOVA) test with descriptive statistics was used to test the research hypothesis. Then, Tukey Test was used for pairwise comparisons of the variables with significant differences. In addition, Pearson Correlation Coefficient was used to investigate the relationship between the groups. It was concluded from the answers given by professional members that they have an important place in the tax system and it is not possible for taxpayers to fulfill their obligations without professional members. Keywords: Certified Public Accountants (CPA), Chartered Accountants (CA), Tax Procedure Law (TPL)