TEOG, LGS ve PISA fen bilimleri sorularının analizi ve karşılaştırılması

Abstract

Bu araştırmanın amacı, ülkemizde uygulanan ortaöğretime geçişte kullanılan TEOG ve LGS sınavlarında sorulan Fen Bilimleri sorularının ve Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) tarafından üye ülkelerin katılımı ile uygulanan Uluslararası Öğrenci Değerlendirme Programı (PISA ) kapsamında paylaşılan örnek Fen sorularının Yenilenmiş Bloom Taksonomisi (YBT)'nin iki boyutlu yapısına göre analizini yapmaktır. Bu araştırmada nitel yöntemlerden doküman inceleme yöntemi kullanılmıştır. Bu kapsamda 2016-2017 yılında uygulanan TEOG sınavında sorulan 20 Fen Bilimleri sorusu, 2017-2018 yılında uygulanan LGS sınavında sorulan 20 Fen Bilimleri sorusu ve 2015 yılında OECD tarafından yayınlanan örnek 95 Fen bilimleri sorusu iki program geliştirme alanında akademisyen ve bir uzman fen bilimleri öğretmeni tarafından YBT'ye göre analiz edilmiştir. Uzman görüşü alınarak da sınıflandırmanın son hali verilmiştir.Bulgulara göre TEOG sınavında sorulan Fen Bilimleri sorularının çoğunlukla YBT'nin bilgi boyutuna göre kavramsal bilgi ( %75), bilişsel süreç boyutuna göre ise anlama basamağında(%65) bulunduğu görülmüştür. LGS ve PISA sınavında sorulan Fen Bilimleri sorularının YBT'nin bilgi boyutuna göre çoğunlukla kavramsal bilgi basamağında, bilişsel süreç boyutunda ise üst düzey bilişsel basamak olarak kabul edilen çözümleme, değerlendirme ve yaratma basamaklarından sorular bulunduğu görülmüştür.Araştırmada TEOG sınavında sorulan Fen Bilimleri sorularının genel olarak kavramsal bilginin anlama basamağına ait oldukları, özellikle üst düzey bilişsel beceri gerektiren sorulara çok az yer verildiği ve LGS ve PISA sınav sorularının ise alt düzey becerilerin dışında üst düzey bilişsel becerileri de ölçmeleri bakımından birbirlerine benzerlik gösterdikleri sonucuna ulaşılmıştır. Buna göre gelecekte yapılacak merkezi ortak sınavlarda yer alacak Fen Bilimleri sınavlarında sorulacak soruların Yenilenmiş Bloom Taksonomisi'nin basamaklarına daha dengeli olarak dağılması sağlanabilir; ayrıca daha üst düzey bilişsel beceri ölçmek adına açık uçlu sorulara yer verilebilir. Anahtar Kelimeler: TEOG sınavı fen bilimleri soruları, LGS fen bilimleri soruları, PISA fen bilimleri soruları, Yenilenmiş Bloom Taksonomisi.

The aim of this study is to explain the Science questions asked in the TEOG and LGS exams used in the transition to secondary education in our country and the shared sample science questions under the International Student Assessment Program (PISA) implemented with the participation of member countries by the Organization for Economic Cooperation and Development (OECD). 's two - dimensional structure according to the analysis.In this study, document analysis method was used from qualitative methods. In this context, 20 Science questions asked in TEOG exam applied in 2016-2017, 20 Science questions asked in LGS exam applied in 2017-2018, and sample 95 Science published by OECD in 2015 were analyzed by academician in program development and expert science teacher according to YBT. The last version of the classification is given by taking expert opinion.According to findings, it is seen that science questions asked in TEOG exam commonly exist in conceptual step (%75) in view of information dimension and comprehension step (%65) in view of cognitive process dimension of YBT. It is clear that science question of LGS and PISA exams commonly exist in conceptual information step according to information dimension of YBT and according to cognitive process dimension they exist in analysis, evaluation and creation steps which are accepted as higher-up cognitive steps. In research, science questions asked in TEOG exam generally belong to comprehension step of conceptual information and the questions which require higher-up cognitive skills rarely take part in exam. LGS and PISA questions are similar to ecah other in view of measuring both higher-up and sublevel skills. Thus in future, science questions which will be asked in central exams can be distributed equally to Renewed Bloom Taxonomy and also open ended questions may take part in exams to measure more higher-up cognitive skills.Keywords: TEOG exam questions, LGS science questions, PISA science questions, Renewed Bloom Taxonomy.