Ortaokul Türkçe derslerinde karikatür okuryazarlığı becerisinin geliştirilmesi: Bir eylem araştırması
- Global styles
- Apa
- Bibtex
- Chicago Fullnote
- Help
Abstract
Bu araştırmada, 6. sınıf Türkçe derslerinin karikatür okuryazarlığı eğitimi ile ilişkilendirilmesine yönelik bir model geliştirmek amaçlanmıştır. Araştırmada eylem araştırması deseni kullanılmıştır. Araştırma boyunca veriler; araştırmacı tarafından geliştirilen ölçekler, etkinlik kâğıtları, öğrenci günlükleri, yarı yapılandırılmış görüşme formları, araştırmacı günlüğü ve gözlem formu aracılığıyla toplanmıştır. Araştırmada Afyonkarahisar il merkezindeki bir ortaokulun altıncı sınıfında öğrenim gören öğrencilerinden 21 kişilik çalışma grubu oluşturulmuştur.Uygulama öncesinde karikatür okuryazarlığı modülü oluşturmak amacıyla alanyazında tespit edilen çalışmalar ve ilgili müfredatlar incelenmiştir. Söz konusu çalışmaların ve müfredatların içerik analizi sonucunda karikatür okuryazarlığı eğitimiyle ilişkili kabul edilen 151 kazanımın ortak temalarına ait bulgulardan yola çıkarak kazanımların `karikatür iletilerini okuma` ve `karikatür oluşturma` olmak üzere iki kategoride toplandığı karikatür okuryazarlığı modülü oluşturulmuştur.Öğrencilerin karikatür okuryazarlığı becerisine yönelik düzeyleri ve Türkçe dersine olan tutumları ölçüldükten sonra uygulama aşamasına geçilmiştir. Oluşturulan karikatür okuryazarlığı modülünün uygulama süreci, 11 hafta (22 oturum) sürmüştür. Karikatür okuryazarlığına yönelik becerilerin kazandırılmasında zaman zaman akıl yürütme yöntemlerinden tümevarım, tümdengelim ve analoji kullanılırken temelde becerilerin doğrudan öğretimi benimsenmiştir. Uygulama süreci; sunuş, model olma, rehberlikli uygulama, dönüt ve düzeltme, bağımsız uygulama ve değerlendirme olmak üzere altı aşamada gerçekleştirilmiştir. Süreçte araştırmacı tarafından geliştirilen model doğrultusunda hazırlanan öğrenci çalışma kitabındaki etkinliklerden faydalanılmıştır.Çalışma grubunda yer alan öğrencilerin ön test, son test ve kalıcılık testi sonucunda aldıkları puanların aritmetik ortalamaları ve standart sapmaları hesaplanmış, araştırma sorularına bağlı olarak grup içi karşılaştırmalar yapılmıştır. Grup içi karşılaştırmalarda t-testi (paired sample test) kullanılmıştır. Etkinlik kâğıtları, öğrenci günlükleri, yarı yapılandırılmış görüşme formu, araştırmacı günlüğü ve gözlem formları Maxqda© isimli nitel veri analiz programı ile analiz edilmiştir.Karikatür iletilerini okuma becerisine yönelik geliştirilen erişi testinin ön test puanları ile son test puanları arasında 21,81, son test ile kalıcılık testi arasında ise 1,82 puanlık bir fark; karikatür oluşturma becerisine yönelik geliştirilen dereceli puanlama anahtarının ön test puanları ile son test puanları arasında 22,29, son test ile kalıcılık testi arasında ise 0,38 puanlık bir fark bulunmuştur. Bu sonuçlara göre gerçekleştirilen uygulamanın öğrencilerin karikatür okuryazarlığına katkı sağladığını söylemek mümkündür. Karikatür okuryazarlığı destekli dersler, öğrencilerin Türkçe dersine karşı tutumları üzerinde pozitif anlamda bir etki göstermiş ve öğrencilerin Türkçe dersine karşı daha olumlu bir tutum sergilemelerini sağlamıştır.Karikatür okuryazarlığı ekseninde gerçekleştirilen etkinliklerin temel dil becerilerine yeni bir boyut kazandırdığı, Türkçe derslerinin alfabe temelli tekli okuryazarlıktan 21. yüzyıl becerilerini temel alan yeni okuryazarlığa geçişini sağladığı, kâğıt tabanlı metinden karma metne geçişi kolaylaştırdığı, Türkçe derslerini görsel okuryazarlık becerisi ile zenginleştirdiği, öğrencilerin yaratıcı ve eleştirel düşünme becerisine katkı sağladığı, onlara karşılaştırma, eleştirel yaklaşım sergileme, analiz ve sentez yapma, ürün ortaya koyma becerilerini geliştirme fırsatı verdiği ve öğrencilerin motivasyonlarını artırdığı anlaşılmıştır.Karikatür destekli Türkçe derslerinin beceri temelli soruların çözümünü kolaylaştırabileceği, öğrencilerin LGS başarılarını olumlu yönde etkileyebileceği görülmüş; görsel-uzamsal zekâya sahip öğrencilerin karikatür aracılığıyla desteklenebileceği anlaşılmıştır. Karikatürlerin Türkçe dersi dışındaki diğer derslerde de bilgi ve beceri aktarımında kullanılabileceği anlaşılmıştır. Hatırlamayı kolaylaştırması, kalıcı öğrenmeyi desteklemesi sebebiyle karikatürün önemli ve etkili bir ders materyali olarak kullanılabileceği tespit edilmiştir. Karikatürün değerler eğitimi ile belirli gün ve haftalar kapsamındaki etkinliklerde kullanılabileceği, anlaşılması güç soyut konu ve kavramları somutlaştırdığı anlaşılmıştır. Karikatürün öğrencilerin başarma duygusunu beslediği, sınıf ortamında pasifize olmuş ve arkadaşları tarafından dışlanan öğrencilerin kendilerini ifade etme fırsatı bulduğu, karikatürdeki mizah ve eğlencenin öğrencilerin motivasyonuna katkı sağladığı belirlenmiştir.Sonuç olarak araştırma sürecinde yapılan uygulamaların öğrencilerin karikatür okuryazarlığı becerilerinin gelişimine katkı sağladığı söylenebilmektedir. In this research, it was aimed to develop a model for associating 6th grade Turkish lessons with caricature literacy education. Action research design was used in the research. Throughout the research, data were collected through scales, activity papers, student diaries, semi-structured interview form, researcher diary and observation form developed by the researcher. In the research, a study group of 21 students was formed from the sixth grade students of a secondary school in the city center of Afyonkarahisar.Prior to the application studies identified in the literature and related curriculums were examined in order to create a caricature literacy module. As a result of the content analysis of these studies and curriculums, caricature literacy module was created, in which the findings of the 151 acquisitions associated with caricature literacy education are divided into two categories as `reading caricature messages` and `creating caricatures`.The implementation process of the created caricature literacy module took 11 weeks (22 sessions). After measuring the level of students ' caricature literacy skills and their attitude to the Turkish lesson, the application phase was started. While sometimes using induction, deduction and analogy from reasoning methods to gain caricature literacy skills, mainly direct teaching of skills has been adopted. The application process was carried out in six stages: presentation, modeling, guided application, feedback and correction, independent application and evaluation. In the process, the activities in the student workbook prepared in line with the model developed by the researcher were used.The arithmetic averages and standard deviations of the scores obtained by the students in the study group as a result of the pre-test, post-test and retention test were calculated, and in-group comparisons were made depending on the research questions. `T-test (paired sample test) was used in intra-group comparisons. Activity papers, student diaries, semi-structured interview form, researcher diary and observation forms were analyzed with the qualitative data analysis program named Maxqda ©.Between the pretest and posttest scores of the achievement test developed for the skill of reading caicature messages 21,81; a difference of 1.82 points between posttest and retention test; Between the pretest and posttest scores of the rubric developed for the skill of creating caricatures 22,29; A difference of 0.38 points was found between the posttest and retention test. According to these results, it is possible to say that the practice carried out contributed to the caricature literacy of students. Caricature literacy supported lessons had a positive effect on students' attitudes towards Turkish lesson and ensured that students had a more positive attitude towards Turkish lessons.The activities carried out on the axis of caricature literacy add a new extent to basic language skills, enable the transition of Turkish lessons from alphabet-based single literacy to new literacy based on 21st century skills, enrich the lessons with visual literacy skills, contribute to the creative and critical thinking skills of students, It has been understood that it facilitates the transition to the text, gives the opportunity to compare, exhibit a critical approach, analyze and synthesize, develop the skills of producing products, and increase the motivation of the students.It was understood that caricature-supported Turkish lessons will positively affect the solution of skill-based questions and achievements of LGS, and students with visual-spatial intelligence can be supported through caricatures. Caricature can be used in the transfer of knowledge and skills in other lessons other than Turkish lesson, caricature can be used as an important and effective lesson material because it facilitates remembering and supports permanent learning, caricatures can be used in activities and practices within the scope of values education and certain days and weeks, caricature is an abstract subject that is difficult to understand and It has been observed that the caricature in which the concepts materialized feeds the students' sense of achievement, the students who are pacified in the classroom environment, the students who are excluded by their friends have the opportunity to express themselves through caricatures, and the humor and fun in the caricature contributes to the motivation of the students.As a result, it can be said that the applications made in the research process contributed to the development of students' caricature literacy skills.
Collections