Öğretmenlerin duygusal emeği ile örgütsel özdeşleşmeleri arasındaki ilişkinin incelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı; öğretmenlerin duygusal emek ve örgütsel özdeşleşme düzeylerini belirlemek, tanımlayıcı özelliklerine göre duygusal emek ve örgütsel özdeşleme arasındaki ilişkileri incelemektir.Bu araştırmada, öğretmenlerin duygusal emek ile örgütsel özdeşleşmeleri arasındaki ilişkiyi açıklamak için ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini Afyonkarahisar il merkezinde ilkokul, ortaokul ve liselerde görev yapan 8713 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmada kolay ulaşılabilir örnekleme yoluna gidilmiştir. Araştırmanın örneklemini ise 2019-2020 eğitim öğretim yılında Afyonkarahisar il merkezinde ilkokul, ortaokul ve liselerde görev yapan amaçlı örnekleme yöntemine göre belirlenmiş 400 öğretmendir. Araştırmada veriler duygusal emek ölçeği ve örgütsel özdeşleşme ölçeği ile toplanmıştır. Verilerin analizinde aritmetik ortalama, bağımsız t testi Tek yönlü Varyans analizi, Pearson Momentler çarpımı katsayısı ve Çoklu regresyon analizi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda; öğretmenlerin en yüksek doğal duygulara yönelik duygusal emek düzeyine sahip oldukları, bunu sırasıyla derinden rol yapma, genel duygusal emek ve yüzeysel rol yapma boyutlarına yönelik duygusal emeğin takip ettiği belirlenmiştir. Öğretmenlerin cinsiyetlerine görev yaptıkları okuldaki çalışma sürelerine ve okullarındaki öğretmen sayılarına göre duygusal emek düzeylerinde farklılaşma olmadığı, kıdemlerine, mezuniyet durumlarına ve görev yaptıkları okul düzeyine göre farklılaşmalar olduğu saptanmıştır. Araştırmada öğretmenlerin yüksek düzeyde örgütsel özdeşleşmeye sahip oldukları, mezuniyet durumları dışında, cinsiyetlerine, kıdemlerine, okuldaki çalışma sürelerine, görev yaptıkları okuldaki çalışma sürelerine ve okullarındaki öğretmen sayılarına göre örgütsel özdeşleşme düzeylerinde farklılıkların olduğu belirlenmiştir. Yapılan korelasyon analizi sonucunda duygusal emek ölçeğinde yer alan yüzeysel rol yapma boyutu ve örgütsel özdeşleşme ölçeğinde yer alan özdeşleşme boyutları dışında tüm boyutlar arasında istatistiksel açıdan çift yönlü anlamlı ilişkilerin olduğu saptanmıştır. Yapılan regresyon analizi sonucunda da duygusal emek düzeyinin örgütsel özdeşleme düzeyini yordadığı belirlenmiştir.Anahtar kelimeler: Duygusal Emek, Örgütsel Özdeşleşme, Öğretmenler

The purpose of this research; to determine the levels of emotional labor and organizational identification of teachers and to examine the relationships between emotional labor and organizational identification according to their descriptive characteristics.In this study, relational screening model was used to explain the relationship between teachers' emotional labor and organizational identification. The population of the study consists of 8713 teachers working in primary, secondary and high schools in Afyonkarahisar city center. In this research, easily accessible sampling method was used. The sample of the research is 400 teachers who were determined according to purposeful sampling method in primary, secondary and high schools in Afyonkarahisar city center in 2019-2020 academic year. The data were collected by emotional labor scale and organizational identification scale. Arithmetic mean, independent t test One way ANOVA, Pearson product moment coefficient and Multiple regression analysis were used for data analysis.As a result of the research; It was determined that teachers had the highest level of emotional labor for natural emotions, followed by emotional labor for deep role playing, general emotional labor and superficial role playing, respectively. It was found that there was no difference in the emotional labor levels according to the gender of the teachers in the school they worked in and the number of teachers in their schools. In the study, it was determined that teachers had high level of organizational identification and there were differences in their levels of organizational identification according to their gender, seniority, working time in the school, working time in their school and the number of teachers in their schools. As a result of the correlation analysis, it was found that there were statistically significant two-way relationships between all dimensions except the superficial role-playing dimension in the emotional labor scale and the identification dimensions in the organizational identification scale. As a result of the regression analysis, it was determined that the level of emotional labor predicted the level of organizational identification.Key words: Emotional Labor, Organizational Identification, Teachers