Antiviral ilaçlardan oseltamivir fosfat`ın intestinal permeabilitesinin hplc ve kapiler elektroforez yöntemleri ile tayini

Abstract

Terapötik aktivitesi kanıtlanmış yeni keşfedilmiş bir ilaç molekülünün, bir dozaj şekli içerisinde, orijinal ilaç olarak piyasaya sunulması 800 milyon ile 1,2 milyar dolar gibi oldukça fazla bir maliyet ile birlikte 20 yıllık uzun bir süre gerektirir. Bunun için sağlık harcamalarını düşürmek isteyen ülkeler, orijinal ilacın patent koruma süresi dolması ile orijinal ilaçların biyoeşdeğerliği kanıtlanmış jenerik ilaçlarını kullanarak önemli oranda tasarruf sağlamaktadır. Türkiye, Avrupa Eşdeğer İlaç Birliği'nin (EGA) 2006 yılında yaptığı araştırmaya göre % 51,7'lik pazar payı ile 797 milyon TL tasarruf sağlayarak bu ülkelerin başında gelmektedir. Avrupa İlaçlar Dairesince, sınıf 1 ve sınıf 3 (BCS, Biyofarmasötik Sınıflandırma Sistemi'ne göre) ilaçların, vücuda alınmasıyla beraber hızla çözünmesi ve bu bağlamda biyoyararlanım sorunu oluşturmaması nedeniyle biyoeşdeğerlik çalışmasından muaf olarak piyasaya sunulabileceğini belirtmiştir. İlaçların biyoeşdeğerlikten muafiyetinde önemli rol oynayan BCS'ndeki sınıfının tayin edilebilmesi için öncelikle ilaçların bağırsak dokularından permeasyon katsayılarının tayin edilmesi ve yine aynı klavuza göre yüksek ya da düşük permeabl ilaç olarak sınıflandırılması gerekmektedir. İlgili çalışmada, permeabilite tayini amacıyla `Single Pass Intestinal Perfüzyon` (SPIP) tekniği kullanılmış olup, test ilacı (oseltamivir) ile referans ilaç (metoprolol tartarat) ve intestinal geçişi olmayan bir marker (fenol kırmızısı) aynı anda sıçanlara uygulanmıştır. Bu sebeple bu üç bileşeni aynı anda, doğru ve güvenilir biçimde analiz yapan analitik yöntemler gereklidir. Tez çalışmamızda amaç; antiviral ilaç etkeni olan oseltamivir fosfatın intestinal permeabilitesinin tayinine ilişkin yüksek performanslı sıvı kromatografi (HPLC) ve kapiler elektroforez (CE) çalışması olmaması sebebi ile ilgili HPLC ve CE yöntemlerinin geliştirilmesi ve yöntem geçerliliğinin sağlanması için doğruluk, kesinlik, duyarlılık ve doğrusallık gibi validasyon parametrelerinin incelenmesidir. Geliştirilen HPLC ve CE yöntemleri ile elde edilen sonuçlar karşılaştırılarak oseltamivir fosfatın permeabilitesi biyofarmasotik sınıflandırma sistemine göre değerlendirilmiştir.

It requires too long time (about 20 years) and too much cost (800 million-1.2 billion dolars) for a newly discovered molecule with the proven therapeutic activity to be released in markets as a original drug in a dosage form. For this reason, countries that want to reduce their health expenditures get significant savings by using generic drugs which were proven for their bioequivalence by means of original drugs with expired patent protection. According to the survey of the European Generic Medicines Association (EGA) in 2006, Turkey takes the first place among European countries with the supply of 797 million TL and 51,7 % market share. European Medicines Agency pointed out that class 1 and class 3 drugs (according to the BCS, Biopharmaceutical Classification System) may be introduced to the markets without considering bioequivalence study because of fast dissolving as soon as getting inside the body and creating no bioavailability problems. In order to determine the classes of drugs in the BCS that play an important role in the exemption from bioequivalence, it is primarily necessary for the drugs to determine permeation coefficient from intestinal tissue and then to be classified as high or low permeable drug according to the same guidelines. In related work, `Single Pass Intestinal Perfusion` (SPIP) technique was used for the permeability determination and the test drug (oseltamivir), the referance drug (metoprolol tartrate) and a marker without intestinal transit (phenol red) were implemented to the rats. Therefore, analytical methods are necessary for the accurate, reliable and simultaneous analysis of these three components. The aim of our thesis work is to develop some high performance liquid chromatography (HPLC) and capillary electrophoresis (CE) methods for the determination of intestinal permeability of an antiviral drug active substance, oseltamivir phosphate and investigate some validation parameters such as accuracy, precision, sensitivity and linearity to ensure the method validity due to the lack of work about the intestinal permeability evaluation of related compound by HPLC and CE. The permeability of oseltamivir phosphate was evaluated according to the Biopharmaceutical Classification System by comparing the results obtained via the developed HPLC and CE methods.