Matematikte üstün yetenekli ortaokul öğrencilerinin matematik öğretmenlerine ilişkin algılarının incelenmesi

Abstract

Matematikte üstün yetenekli öğrenciler, akranlarından ilgi, anlama derinliği ve öğrenme hızı bakımından farklı olup matematik alanında ustalık düzeyinde performans gösterirler. Sahip oldukları bu potansiyelin açığa çıkmasında ve geliştirilebilmesinde matematik öğretmenleri büyük önem arz etmektedir. Bu araştırmada, matematikte üstün yetenekli olan yedinci ve sekizinci sınıf ortaokul öğrencilerinin matematik öğretmenlerine ilişkin algılarının tanımlaması ve açıklanması amaçlanmıştır. Fenomenoloji desenindeki bu araştırmaya Türkiye'nin orta ölçekli bir ilindeki devlet okullarının yedinci ve sekizinci sınıflarında öğrenim gören, matematikte üstün yetenekli olarak tanımlanmış gönüllü 15 öğrenci dâhil edilmiştir. Katılımcıların belirlenmesinde amaçlı örnekleme yöntemlerinden ölçüt ve kolay ulaşılabilir durum örneklemesi yöntemleri birlikte kullanılmıştır. Araştırmada veriler yarı yapılandırılmış görüşmeler aracılığıyla elde edilmiştir. Bu görüşmeler neticesinde yapılan içerik analizi aracılığıyla katılımcıların matematik öğretmenlerinin öğretim hedeflerine, rutinlerine ve kendilerine yaklaşımlarına ilişkin algıları ve beklentileri tanımlanmaya çalışılmıştır. Araştırma sonucunda matematikte üstün yetenekli olan katılımcı ortaokul öğrencilerinin matematik öğretmenlerine yönelik bir dizi olumsuz algıya ve beklentiye (sınav başarısına önem verme, öğretmen merkezli öğretim yöntemleri kullanma, öğrenciler arasında ayrımcı davranışlar sergileme, kaba davranma vd.) sahip oldukları tespit edilmiştir. Bu olumsuz algıların ve beklentilerin nedenleri tartışılmış ve giderilmesine yönelik öneriler paylaşılmıştır.

Mathematically gifted students are different from their classmates in terms of interest, depth of understanding and speed of learning and perform a proficiency in mathematics. Mathematics teachers have great importance in revealing and developing this potential they have. This study aims to define and explain the perception of seventh and eighth grade secondary school students who are mathematically gifted about mathematics teachers. In this study where phenomenology design is used 15 mathematically gifted students in the 7th and 8th grades were volunteers selected in a medium scaled province. In determining the sample group criterion and easy accessibility purposive sampling methods are together used and data are collected through semi- structured interviews. Participants' perceptions and expectations about mathematics teachers' teaching goals, routines and their attitudes to students are investigated. It is also determined that the participating secondary school students who are mathematically gifted have a series of negative perceptions and expectations (paying attention to exam success, using teacher-centered teaching methods, exhibiting discriminatory behaviors among students, acting rude, etc.) towards mathematic teachers. Causes of these negative perceptions and expectations are discussed and some proposals are given to overcome them.