Türkiye - Kazakistan ilköğretim 5. sınıf matematik ders kitapları üzerinde karşılaştırmalı bir çalışma

Abstract

Bu çalışmanın amacı, Türkiye ve Kazakistan'daki okutulmakta olan 5. sınıf matematik ders kitaplarının geometri ünitelerinde sunulan problemleri çizimlerin yeri ve kullanımı açısından incelemek ve her iki ülkenin kitapları arasındaki benzerlik ve farklılıkları ortaya koymaktadır. Bu amaçla Türkiye'nin MEB (2013) tarafından ve Kazakistan'ın MEB (2010) tarafından onaylanan 5. sınıf matematik ders kitapları belirlenen ölçütler doğrultusunda analiz edilerek, karşılaştırılmıştır. Bu analiz `Çalışma alanlardaki geçişler`, `Semiyotik temsillerin değişimi` ve `Farklı kavrayış türleri'' dikkate alınarak gerçekleştirilmiştir. Çalışmada, nitel araştırma yönteminin doküman analiz modeli kullanılmıştır. Verilerin betimsel analizi yapılmıştır.Çalışmanın sonucunda, Türkiye'de okutulan kitapta çizim-geometrik nesne geçişini içeren problemlere daha çok sayıda yer verilirken, geometrik nesne-çizim geçişini içeren problemlere daha az sayıda yer verildiği tespit edilmiştir. Kazakistan'da okutulan kitapta ise geometrik nesne-geometrik nesne geçişini içeren problemlere daha çok sayıda yer verilirken, çizim - çizim geçişini içeren problemlere daha az sayıda yer verildiği tespit edilmiştir. Ayrıca, Kazakistan'da okutulan ders kitabındaki geometri problemlerinin belli bir sıralamaya göre verilmediği, yani fiziksel çalışma alanından geometrik çalışma alanına geçişi içermediği tespit edilmiştir. Kavrayış türlerinden iki ülke kitabında da daha çok söylemsel kavrayışı gerektiren problemlere yer verilirken, işlevsel kavrayışın optik değişikliklerini gerektiren problemlere çok az sayıda yer verildiği belirlenmiştir. Ayrıca, Türkiye'de okutulmakta olan kitapta algısal kavrayışı ve işlevsel kavrayışın konumsal işlemini gerektiren problemlere daha çok sayıda yer verilirken, Kazakistan'da okutulmakta olan kitapta sıralı kavrayışı ve işlevsel kavrayışın mereolojik işlemini gerektiren problemlere daha çok sayıda yer verildiği görülmüştür. İncelenen kitaplarda grafiksel gösterim-grafiksel gösterim, doğal dil-doğal dil, sembolik dil-sembolik dil, sembolik dil-doğal dil, sembolik dil-grafiksel gösterim dönüşünü gerektiren problemlere az sayıda yer verildiği sonucuna ulaşılmıştır. Araştırmada incelenen kitapların geliştirilmesine katkı sağlayabilmek amacıyla, bazı öneriler sunulmuştur.

The purpose of this work is to explain the similarities and differences between fifth grade math textbooks of Turkey and Kazakhstan and examine the terms of the location and use of drawings in geometry unit. For this purpose according to standarts of Ministry of Education of Turkey and Kazakhstan there was performed comparative analysis between fifth grade math textbooks of these countries. This analysis was performed by considering 'The studying area',' The change of semiotic representations' and 'The different kind of realization'. The document analysis model of qualitative research methods was used in this study. There was performed descriptive analysis of data.During observing of these books it has appeared that in Turkey books it was attended more place to problems including drawing-geometric object progression than to problems with geometric object drawing progression. İn Kazakh books there was attended more place to problems with geometric object- geometric object progression than to problems with drawing-drawing progression. Furthermore, there hasn't given a certain order in Kazakh books, thats mean it doesn't include transition of physical workspace to geometric workspace. İn both countries there given more place to discursive problems than to functional coupling required optical process. İn addition as well as in Turkey books there has given more place to problems required the spatial process of perceptual and functional insights so in Kazakh books there has given more place to problems required mereologic process of sequential and functional grasp. İn researched books it was observed that there has given less place to problems required graphical representation- graphical representation, natural language - natural language, the language of symbols- the language of symbols, the language of symbols- natural language, the language of symbols- graphical representation. İn order to contribute to the development of inspected books there was made some suggestions.