UNESCO dünya miras listelerinin turizme etkisi: Diyarbakır Surları ve Hevsel bahçeleri örneği

Abstract

1972 tarihinde UNESCO bünyesinde gerçekleştirilmiş olan konferansta kültürel mirasın korunması için önemli ve hala geçerliliğini koruyan bir sözleşme hazırlanmıştır. Korumaya değer görülen alanların yanında `miras` kavramı gündem olmuştur. Kültürel miras evrensel bir değer olarak kabul edilmiş ve bu mirasın korunabilmesi için ortaklaşa bir çalışma yapılması gerekliliği gündeme gelmiştir. Bu yüzden bu alanları kapsayan bir Dünya Miras Listesi hazırlanması gerektiği gündeme gelmiştir. Bu tezin konusunu ise listeye girmeye hak kazanan Diyarbakır Sursları ve Hevsel Bahçeleri oluşturmuştur.Tezin birinci bölümünde kavramsal çerçeveye ilişkin olarak, destinasyon ve UNESCO Dünya Miras Listesi ile ilgili bilgiler verilmektedir. İkinci bölümünde ise Diyarbakır ile ilgili genel bilgiler aktarılmış ve tezin amacı, veri toplama yöntemi ve bulgular analiz edilmiştir. Tez nitel bir araştırmaya dayanmakta olup örnek olay yöntemini kullanmıştır. Örnek olay yönteminde temel veri toplama tekniği olarak görüşme yöntemi kullanılmıştır. Bu tezin araştırma evreni, Diyarbakır'daki yerel idareciler, seyahat acentaları ve konaklama işletmelerinden oluşan turizmin yerel paydaşlarıdır. Tezde Diyarbakır Kalesi ve Hevsel Bahçelerinin UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesine girmiş olması yerel paydaşların bilgi ve farkındalığının yeterli düzeyde olmadığı; UNESCO listesine girmek paydaşlar tarafından olumlu algılanmış olsa da Diyarbakır'da yaşanan terör olayları sebebiyle henüz turizmi doğrudan olumlu yönde etkilemediği anlaşılmaktadır. Bununla birlikte tez, yerel paydaşların UNESCO konusundaki farkındalıklarının ve turizmin geliştirilmesi için çeşitli öneriler sunmuştur.

In a conference organized by UNESCO in 1972, an important agreement that is still binding has been prepared to protect the cultural heritage. With `The Convention concerning the Protection of World Cultures and Natural Heritage`, the concept of `Heritage` was introduced in addition to the definition of areas that were deemed protection worthy. The cultural heritage was accepted as a universal value and the need for joint work was emphasized to protect it. For this purpose, the preparation of a World Heritage List was considered necessity. The subject of this thesis is Diyarbakir Waters and Hevsel Gardens is one of the entrants on the aforementioned list.The first part of the thesis that defines the conceptual framework contains information about the destination and the UNESCO World Heritage list. In the second part, general information about Diyarbakir is presented, and the purpose of the thesis and data collection methods are explained and the findings are analyzed. The thesis is based on a qualitative research and uses a case study. Interviews was used as the main data gathering method in the case study. The sample space of this thesis consists of local officials in Diyarbakir, travel agencies and accommodation providers, which are the local constituents of the region's tourism. The thesis shows that The stekholders have not enough knowladge and awareness about UNESCO; though the inclusion of the Diyarbakir Castle and Hevsel Gardens in the UNESCO World Heritage list has been viewed as a positive development by the local stekholders, they think that the terror issues have prevented the development of the city tourism. The dissertation presents some suggestions for developing the awareness of the steakholders and tourism in Diyarbakır.