Pnömoni ve pulmoner emboli ayırıcı tanısında serum prokalsitonin ve d-dimer düzeyinin değeri

Abstract

Amaç: Pulmoner tromboemboli (PTE) ve toplum kökenli pnömoniler (TKP) çoğu zaman birbiriyle karışan ve sık görülen hastalıklardır. Birçok vakada nefes darlığı, ateş, öksürük, hemoptizi ve plöritik göğüs ağrısı gibi her iki durumda da görülebilen belirti ve bulgular olduğundan dolayı; klasik laboratuar belirteçleri (kan lökosit sayısı, C-reaktif protein (CRP), eritrosit sedimantasyon hızı (ESR), vb.) ile PTE ve TKP ayırıcı tanısı çoğu zaman zor olabilir. Bu çalışmamızın amacı PTE ve TKP ayırıcı tanısında serum prokalsitonin (PKT), d-dimer ve nötrofil-lenfosit oranını (NLO) incelemek ve bu hastalarda diğer sistemik belirteçler ile PKT, d-dimer ve NLO olası ilişkisini göstermektir.Materyal-Metod: PTE tanısı olan 34 hasta (13 erkek, 21 kadın, ortalama yaş: 65.5±13.2) ve TKP tanısı olan 38 hasta (25 erkek, 13 kadın, ortalama yaş: 69.9±11.8 ) çalışmaya alındı. Serum PKT düzeyi ve sistemik inflamatuar belirteçler tanı aşamasında ve tedavinin üçüncü gününde ölçüldü. PKT düzeyi serumda ELISA (Enzyme-linked immunosorbent assay) yöntemi ile çalışıldı. NLO ve istatistiksel değerlendirme Statistical Package for Social Sciences (SPSS) for Windows 20 (IBM SPSS Inc., Chicago, IL) ile yapıldı.Sonuç: PKT 1. ve 3. gün değerleri, NLO 1. gün, CRP ve ESR; TKP hastalarında PTE hastalarına göre daha yüksek saptandı (p<0,05). Multivariate analizde erkek cinsiyet, CRP ve ateşin TKP'nin bağımsız öngördürücüleri olduğu saptandı. PKT düzeyi univariate regresyon analizinde anlamlı çıktığı halde multivariate regresyon analizinde anlamlı çıkmadı.Anahtar kelimeler: prokalsitonin, d-dimer, nötrofil-lenfosit oranı, pulmoner tromboemboli, pnömoni

Aim: Pulmonary thromboembolism and community-acquired pneumonia are common disease diagnoses which are often confused due to overlapping signs and symptoms such as: dyspnea, fever, cough, hemoptysis, and pleuritic chest pain. In many cases, the differential diagnosis of pulmonary thromboembolism and community-acquired pneumonia might be difficult with the classical laboratory markers (eg, blood leukocyte count, C-reactive protein, erythrocyte sedimentation rate). The aim of this study is to determine the value and possible association with other systemic markers of serum procalcitonin, d-dimer and neutrophil-lymphocyte ratio in differential diagnoses of pulmonary thromboembolism and community-acquired pneumonia.Materials and Methods: A total of 34 patients with proven pulmonary thromboembolism (13 males and 21 females, mean age 65.5±13.2 years ) and 38 patients with community-acquired pneumonia ( 25 males and 13 females, mean age 69.9±11.8 years) were included in the study. Serum procalcitonin and systemic inflammatory markers were measured on the first day of diagnosis and on the third day of treatment. Procalcitonin was measured in serum by ELISA . The neutrophil-lymphocyte ratio was calculated and statistical evaluation was performed with Statistical Package for Social Sciences (SPSS) for Windows 20 (IBM SPSS Inc., Chicago, IL).Results: Procalcitonin levels on day one and three, neutrophil/lymphocyte ratio on day one, C-reactive protein and erythrocyte sedimentation rate were higher in patients with community-acquired pneumonia than in patients with pulmonary embolism (p<0.05). In multivariable analysis male gender, C-reactive protein and fever were found to be independent predictors of community-acquired pneumonia. Procalcitonin level was significant in univariate regression analysis, although it was not significant in multivariate regression analysis.Key Words: procalcitonin, d-dimer, neutrophil/lymphocyte ratio, pulmonary embolism, pneumonia