Türkiye-İsrail ilişkilerinde yakınlaşmayı sürükleyici etken: Güvenlik kaygıları (1990-2002)

Abstract

Soğuk Savaş sonrası dönemde dünya dengeleri değişmiştir. Orta Doğu da bu beklenmedik değişimden nasibini almıştır. 1990?larda bölgede Türkiye?İsrail ilişkilerinin yakınlaşmaya doğru sürüklenmesinin siyasi, askeri, jeopolitik, ekonomik, ticari, tarihi, v.b birçok nedeni vardır. Türkiye?İsrail ilişkilerini yakınlaşmaya sürükleyen asıl etken ise yaşanmakta olan iç ve dış güvenlik kaygıları olmuştur. İki ülkenin de çıkarına hizmet etmekte olan Türkiye ve İsrail ilişkileri, tarafların bölgesel ve uluslararası güvenlik kaygılarının ciddi boyutlara ulaşması nedeniyle müttefik ilişkilerine yakın stratejik bir yakınlaşmaya sürüklenmiştir. Bölgenin kompleks yapısı ikili ilişkilere de yansımıştır. İlişkiler bazen mesafeli bazen inişli çıkışlı bazen oldukça yakın seyrederken bazen de kopma noktasına gelmiştir. İki ülkenin ilişkileri belirlenirken uluslararası ilişkilerde hakim unsurlar olan güç politikası ve reel politika devreye girmiş ve olayları etkilemiştir. Tez, fotoğrafın tam olarak görülebilmesi için söz konusu diğer etkenleri değerlendirirken en önemli neden olduğunu iddia ettiğimiz güvenlik kaygıları boyutunu her yönüyle ortaya koymaktadır.Anahtar Sözcükler: Ġsrail, Türkiye, YakınlaĢma, Güvenlik.

The world order has changed after the Cold War, also Middle East has been affected from this change. In 1990s, Turkish-Israeli relations has developed due to political, military, geopolitical, economic, commercial, historical etc. factors. However, the main reason of development of Turkish- Israeli relations is the internal and external regional security concerns. Turkish- Israeli relations, which servers interests of both countries, has reached a strategic closeness to each allies due to the unsecure condition of the region. The complexity of the region effected the relations of each other as well, such as, sometimes both countries became remote to each other or even in approachable, on the other hand relations got very close to each other. The main characteristics of this realtionships is affected by the aim of gaining power in the region and the real policies of each county where the both reasons are the ruling chacteristics of international relations of countries. This thesis aims to show a clear photo of the situation, on this purpose, the chracteristics of the situation has been studied and we claim that the main reason of this closeness of relations is the security concerns, we did a detailed research on this aspect.Key Words: Turkey, Israel, Rapprochement, Security