10. Genelkurmay Başkanı Rüştü Erdelhun`un hayatı ve Genelkurmay Başkanlığı döneminde Demokrat Parti-Ordu ilişkileri

Abstract

27 Mayıs 1960 darbesine giden süreçte siyasal düzenin dışında ordu eliyle topyekün bir eylemin gerçekleştirilmesinde kuşkusuz tüm aktörlerin tarihi bir yeri ve önemi vardır. Ancak bu aktörler arasında dönemin Genelkurmay Başkanı Orgeneral Rüştü Erdelhun'un konumu ve kişiliği bizce daha ön plana çıkmaktadır. Kurtuluş Savaşı'na ve Milli Mücadele'ye katılmış, uluslararası tecrübesi olan ve seçilmiş iktidarla uyumlu çalışabilen bir Genelkurmay Başkanı'nın halkın iradesine bağlı kalarak, orduyu siyaset dışında tutma gayretleri, hem asker kanadı için hem Türkiye siyasalı için son derece önemlidir. Ne var ki, Türkiye'de ordu-siyaset çalışmalarında gerek gelenekler ve gerekse devletin yönetim biçimi açısından bu ilişkiler sadece siyaset perspektifinden ele alınmıştır. Özellikle demokrasi süreçleri yaşayan Türkiye'de sadece siyasetin ürettiği bilgi, belge ve söylemler üzerinden çalışmalar yürütülmesine rağmen, ordu bünyesindeki aktörler üzerinden ordu-siyaset ilişkilerini anlamlandırmak oldukça güçtür. 10. Genelkurmay Başkanı Orgeneral Rüştü Erdelhun'u 27 Mayıs 1960 darbesi süreci çerçevesinde odağa almak bir nebze de olsa araştırmacıların Türkiye'de ordu-siyaset ilişkilerini anlamlandırması adına önemli bir yaklaşım olacaktır.Anahtar Kelimeler: Demokrat parti, Yassıada, Darbe, Rüştü Erdelhun

The military coup of May 20, 1960 has been a result of military and political factors. Among them, the role of the term Chief of Staff Rustu Erdelhun is of primary importance. He showed a great maturity by closely cooperating with the first democratically elected government of Democratic Party. Erdelhun's military experience facilitated his control over the military by succeeding to keep it away from politics. Studying the civil-military relationship only from the political perspective has limited the conceptualization of this relationship as a whole. This thesis, manages to study the role of the term Chief of Staff Rustu Erdelhun before the military coup by offering a new perspective in understanding the civil-military relationship.Key Words: Democratic party,Yassıada, Impact, Rüştü Erdelhun