Yüksek frekans işitme kayıplarında işitme cihazı frekans kaydırma özelliğinin konuşmayı ayırt etmeye etkisinin araştırılması

Abstract

Sensörinöral işitme kayıpları işitme sistemindeki frekans seçiciliğini zarar vererek, konuşma spektrumundaki konuşmayı tanıma yeteneğine etki eder. Buna bağlı olarak işitme sistemimiz de sesli fonemlerin ayırt edilmesinde bozukluklara yol açmaktadır. Kelime listelerin de fonem ve frekans özelliklerinin belirlenmesi ile konuşmanın algılanmasında önem arz eden frekans değerlerinin belirlenmesi mümkün olacaktır. Bunun nedeni olarak, işitme cihazı teknolojisindeki gelişmeler ve koklear implant uygulamalarının giderek yaygınlaşmasıdır. Konuşma ayırt etmeye etki eden frekans değerleri belirlendikten sonra, işitme cihazları ve koklear implant performanslarının değerlendirmesinde, Türkçe için yeni test modellerinin geliştirilmesinin mümkün olabileceği düşünülmektedir. Yüksek frekans kelimeler de, alçak frekans kelimelere göre cevap daha hızlı verilmektedir. Bu etki `kelime frekansı etkisi` olarak bilinmektedir. Çalışmanın amacı, yüksek frekans işitme kayıplı kişilerin işitme cihazı frekans kaydırma yöntemlerinin konuşmayı ayırt etmeye ne düzeyde etki ettiğini belirlemektir.Sonuç olarak; Konuşma, işitme sisteminde tanımı zor olan karmaşık bir uyaran şeklidir. Konuşmanın içeriğin de faklı dinleme durumu, farklı konuşmacı, çevre ve bozulma etkisiyle değişim göstermektedir. Çalışmamızdaki sonuçlar konuşmayı ayırt etmenin hem spektral olarak hem de temporal ipuçlarına göre değerlendirilmesi gerekliliğini düşündürmektedir. İşitme kaybından dolayı spektral çözümlemenin bozulduğu veya zarar gördüğü durumlarda daha iyi konuşmayı ayırt etme için işitme cihazlarının alternatif frekans kaydırma özelliklerinin kullanılmasını olanak sağlayacaktır.Anahtar Kelimeler: İşitme cihazı, konuşmayı ayırt etme skoru, frekans kaydırma

Sensorineural hearing losses disrupt frequency selectivity on hearing system, affect the ability to recognize the difference at speech spectrum. Therefore, it causes disruptions on recognizing vowel phonemes. At phoneme and frequency features of word lists after making specification, it is possible to specify significant frequency values in the perception of speech.The reason of this thought is technological improvements and the spread of cochlear implants. After frequency values are specified at speech discrimination, it is possible to develop new tests for Turkish on making cochlear implant performance evaluations. High frequency words are replied faster than low frequency words. This effect is known for `word frequency effect`. Aim of this study is to specify how hearing aid frequency shift feature affects the people's speech discrimination with high frequency hearing losses.In conclusion; Speech is a kind of complex stimulus of which definition is difficult in hearing system. The content of the speech changes according to different listening situation, different speaker, environment and disruption effect. The results in our research tell us to evaluate speech discrimination cues both spectral and temporal. According to hearing losses, when spectral analysis is disrupted or losses, temporal cues for speech discrimination create requirements to use alternative frequency shift strategies.Key Words: Hearing Aid, Word Discrimination Score, WDS, frequency shift