Pullu sazan (Cyprinus carpio)`da chlorpyrifos toksisitesi üzerine tunceli sarımsağı (Allium tuncelianium)`nın koruyucu etkisinin araştırılması

Abstract

Bu çalışmada, Cyprinus carpio‟da organofosfatlı insektisit chlorpyrifos (CPF) toksisitesi üzerine Tunceli sarımsağı (Allium tuncelianium)‟nın koryucu etkisi araştırıldı. CPF‟un C. carpio üzerindeki 96 saatlik LC50 değeri 0,230 mg/L olarak hesaplandı. CPF‟un subletal konsantrasyonu (LC50 değerinin 1/8‟i : 0,029 mg/L) ve Tunceli sarımsağının iki farklı dozu (S1: 20g/kg yem, S2: 40g/kg yem) balıklara 21 gün süreyle uygulandı. Denemenin 7., 14. ve 21. günlerinde balıklardan kan ve bazı doku (karaciğer, böbrek, solungaç ve beyin) örnekleri alındı. Alınan kan örneklerinde hemoglobin (Hb) düzeyi, nötrofillerin oksidatif radikal üretimi (nitroblue tetrazolium (NBT) aktivitesi) ve total immunoglobulin (TI) miktarı belirlendi. Beyin dokusunda asetilkolinesteraz (AChE) enzim aktivitesi, karaciğer, böbrek ve solungaç dokularında ise malondialdehit (MDA) ve redükte glutatyon (GSH) düzeyleri ile katalaz (CAT) ve glutatyon peroksidaz (GSH-Px) enzim aktiviteleri belirlendi.CPF etkisine bırakılan balıklarda, Hb ve GSH düzeyi, TI miktarı, NBT, AChE, CAT ve GSH-Px aktivitelerinde düşüşe, MDA düzeyinde ise artışa sebep olduğu tespit edildi. Tunceli sarımsağının uygulandığı tedavi gruplarında, CPF etkisiyle düşen Hb ve GSH düzeyinde, TI miktarında, NBT, AChE, CAT ve GSH-Px aktivitelerinde artış, artan MDA düzeylerinde ise azalışlar meydana geldi. Tunceli sarımsağının C. carpio‟da CPF toksistesinin olumsuz etkilerini önemli derece iyileştirdiği tespit edildi.

In this study, the protective effect of Tunceli garlic (Allium tuncelianium) on the effect of organophosphate insecticide chlorpyrifos (CPF) toxicity on Cyprinus carpio was investigated. The 96-hour LC50 value of CPF for the C.carpio is calculated to be 2.08 mg/L. The subletal concentration of CPF (1/8 of LC50 value: 0,029 mg/L) and two different doses of Tunceli garlic were exposed for 21 days. The fish were exposed to sublathal concentration of CPF (1/8 of the LC50 value: 0,029 mg/L) and two doses of Tunceli garlic (S1: 20 g / kg feed, S2: 40 g / kg feed) for 21 days. Blood and tissue samples (liver, kidney, gill, and brain) were taken from the fish on days 7, 14 and 21th of the experiment. The levels of hemoglobin (Hb), oxidative radical production by neutrophils (nitroblue tetrazolium (NBT) activity) and total immunoglobulin (TI) content were determinated in blood samples. Acetylcholinesterase (AChE) enzyme activity in brain tissue, malondialdehyde (MDA) and reductase glutathione (GSH) levels, catalase (CAT) and glutathione peroxidase (GSH-Px) enzyme activities in liver, kidney and gill tissues were determined.In fish exposed to CPF was found to Hb and GSH levels, TI content, NBT AChE, CAT and GSH-Px in activity a decrease, MDA level cause increased. In the treatment groups treated with Tunceli garlic, the increase in Hb and GSH level, TI amount, NBT, AChE, CAT and GSH-Px activities decreased, while decreases in MDA levels increased by CPF. Tunceli garlic significantly improved the adverse effects of CPF toxicity in common carp.