Reorganization of Turkish public administration after september 12, 1980:the reasons for the unification of the ministries

Abstract

ÖZET özellikle gelişmekte olan ülkelerde sıklıkla bunalım dönemlerinin ardından gündeme gelen kamu yönetiminin yeniden düzenlenmesi konusu, Türkiye için yeni değildir. Kamu yönetimi sistemimiz Tanzimat döneminden başlanarak günümüze kadar işlevlerini gerçekleştirmeye yönelik bir yapı ve işleyişe kavuşturulmak amacıyla sık sık gözden geçirilmiştir. Cumhuriyet döneminde, planlı kalkınma modelinin benimsenmesiyle birlikte bu türden girişimler sistemleşip yoğunlaşmakla birlikte bir bütünsellik içinde yürütülememiş} kimi önemli çabalardan da kısıtlı ölçüde yararlanılabilmiş temel olarak siyasal, yönetsel ve kültürel nedenlerle beklenen sonuçlar alınamamıştır. ülkede bir politik ve ekonomik bunalım sonrasında yaşanan 12 Eylül 1980 Askeri Müdahale ardından kamu yönetiminin yeniden düzenlenmesi, öncelikle ele alınan konulardan biri olmuştur- Askeri yönetimin konuya ilişkin olarak yürüttüğü ve uygulamaya konamayan çalışmaları kanun hükmünde kararname tasarısı taslakları biçiminde sonuçlandırılmış, onu izleyen hükümetse bu tasarılardan da büyük ölçüde yararlanarak kamu yönetimi sisteminde önemli deği--iv- şiklikler gerçekleştirmiştir. Anılan değişiklerin özü, yönetimin 24 Ocak 1980'de uygulamaya konan yeni ekonomik modelin başarıya ulaşmasına elverecek bir yapıya dönüştürülmesi olmuştur. Bu amaçla merkezi yönetim olduğu kadar yerel yönetimler ve KİT'ler de yeniden düzenlenmiş; bunlara siyasal iktidarın politik ve ekonomik seçenekleriyle uyumlu bir yapı ve işleyiş kazandırılmak istenmiştir. Gerçekleştirilen değişiklikler arasında, kimi bakanlıkların birleştirilmesiyle, ekonominin yönetiminin Başbakanlığa devredilmesi ayrı bir yer tut maktadır. `Birleştirmelere temel olan yasal düzenlemelerin gerekçeleri, birleştirme nedenlerini aynı ya da benzer hizmetlerin tek çatı altında toplanması, böylece de kamu hizmetlerinin daha etkin, verimli, düzenli ve ekonomik bir biçimde gerçekleştirmesinin sağlanması olarak belirlemiştir. Gerçek neden, bundan çok, siyasal iktidarın politik ve ekonomik alanlardaki yaklaşımıyla bütünleşen ve öngörülen ekonomik hedeflere ulaşmaya aracılık edecek bir yöne tim aygıtı yaratmaktır. Bakanlıkların birleştirilmesi belirli bir plan çerçevesinde ve süreç içinde, bürokrasiyle etkileşerek gerçekleştirilmemiş, ayrıca da birleştirmeler yasal düzenlemelerin yapılmasıyla tamamlanmış varsayılmıştır. Bunlar ve baş-r-V- kaca nedenlerle, birleştirme olayı sözkonusu örgütler açısından kimi sorunları birlikte getirmiş, bunların çözümüyse işleyişe ve zamana bırakılmıştır.

ABSTRACT The subject of this study is the recent reorganization attempt of public administration that has been realazied after September 12, 1980 Military Intervention. The focus of the study is to examine the unification of the ministries as a case of reorganization. In the study reorganization is considered as making necessary changes on the administrative system in order to provide public services in an orderly, efficient, productive, economic and rapid manner, and these questions are tried to answered: Why the ministries that are established in different time and performed different functions have been unified? Have the idea of unification originated from the social needs or form the political and economic understanding of those who unified the ministries? How the unification of the ministries realized? What are the main characteristics of this reorganization attempt? Is it different from previous attempt?-ii- One of the main conclusions of the study is that, although the reason of the unification of the ministries is seen in the legal texts as to provide the public services in an economic, orderly, efficient, productive and rapid manner, and to compile the same and similar services under the responsibility of a ministry or another public organi zation, the real reason is the intention of the political power to form an administrative structure parallel to its program and capable of achieving its economic and political targets.