Turkey`s fresh fruit and vegetable exports to the European Community: a constant market share analysis

Abstract

ÖZET Bu çalışmada, Sabit Piyasa Payı analizi, Türkiye'nin Avrupa Topluluğuna 1976-1981 dönemi, 1981-1987 dönemi ve bütün 1976-1987 döneminde yaptığı taze sebze ve meyve ihracatı için uygulanmıştır.. Asıl amaç, Türkiye'nin taze sebze ve meyve ihracatını araştirmaktan çok, Sabit Piyasa Payi analizini uygulamaktir. Sabit Piyasa Payı analizi ilk olarak, Tyzsynski tarafindan kullanilmiştir. Bu çalışmada kullanilan yöntem, bunun Learner ve Stern tarafindan geliştirilmiş halidir. Bunun yanında, Richardson'ın katkıları da dikkate alınmıştır. Ayrıca, Fagerberg ve Sollie tarafindan geliştirilen ve iki yöntemi içeren (tek piyasa-çok mal ve çok piyasa-çok mal) teknik de uygulanmıştır. Learner ve Stern'in tekniğinde, bir ülkenin ihracat artişı, dünya ticareti etkisine, mal kompozisyonu etkisine, piyasa dağilimi etkisine ve rekabet gücü etkisine bağlanmıştır. Fagerberg ve Sollie ise, bir ülkenin ihracattaki piyasa payını, piyasa payı etkisine, mal kompozisyonu etkisine, mal adaptasyonu etkisine, piyasa kompozisyonu etkisine ve piyasa adaptasyonu etkisine bağlamışlardır. Richardson'in önerileri doğrultusunda, Sabit Piyasa Payı analizi, değer verileri yanında, miktar verileri kullanılarak da uygulanmiştir. Fagerberg ve Sollie'nin miktar verisi konusunda herhangi bir belirleme yapmamalarına ragmen, onların tekniği de, değer verileri yaninda miktar verileri kullanılarak uygulanmıştır. Bundan başka, başlangıç senesi yapısı yanında, son sene yapısı da karşılaştırma amacıyla uygulanmıştır. Bu çalışmanin bulguları, iki farkli teknikle ve iki farkli veri tipiyle elde edilen sonuçlarin birbirini her zaman desteklemediklerini ortaya koymaktadir. Ancak, Türkiye'nin Avrupa Toplulugu'na yaptigi taze sebze ve meyve ihracatiyla ilgili genelbir çerçeve çizmek mümkündür. Söz konusu dönemde, Topluluk, kendi üye ülkeleri arasında taze sebze ve meyve ticaretini arttırmıştır. Buna ragmen, Türkiye daha önceden imzalanan anlaşmaların yardımıyla, Topluluk'a yaptığı taze sebze ve meyve ihracatını artırmayı başarabilmiştir. Uygulanan metoda göre, genel olarak, mal kompozisyonu etkisi pozitif bulunurken, piyasa dağılımı etkisi negatif bulunmuştur. Fagerberg ve Sollie'nin tekniği ile klasik Sabit Piyasa Payı analizinden elde edilen sonuçlar birbirlerine benzemektedir. Rekabet etkisi ise, hemen hemen her durum için negatif bulunmuştur. Bu Türkiye'nin, taze sebze ve meyve ihracatinda rekabet gücünün olmadigini göstermektedir. Ayrıca, Fagerberg ve Sollie'nin tekniğinden elde edilen mal adaptasyonu etkisi pozitif, piyasa adaptasyonu etkisi ise negatiftir. Bu sonuçlar Türkiye'nin, Topluluk'un talebindeki değişmelere göre mal kompozisyonunu değiştirebildiğini ancak, taze sebze ve meyve ihracatının piyasa dağılımını, Topluluk üyesi ülkelerin talebindeki değişmelere göre değiştiremediğini göstermektedir. Sonuç olarak, Türkiye'nin Topluluk'a yaptigi taze sebze ve meyve ihracatını geliştirmesinin mümkün olduğu söylenebilir. Ancak, Türkiye Topluluk'a doğru malları ihraç etmekte başarılıyken, taze sebze ve meyve ihracatını doğru piyasalara yöneltmekte başarısız olmaktadir. Türkiye'nin taze sebze ve meyve ihracatinin piyasa dağılımın! değiştirmeyi başarmasi gerekmektedir. Topluluk'un kendi üreticisini korumak için ithal fiyatlarini yüksek tutmasi nedeniyle, Türkiye'nin bu piyasaya, daha ucuza mal ihraç ederek rekabet gücü kazanmasina da olanak yoktur. Türkiye'nin bu piyasada rekabet gücünü kazanabilmesi için, Topluluk'a düzenli olarak, kaliteli ve CAP'la konulan kurallara uygun olarak taze sebze ve meyve ihraç etmesi gerekmektedir.

ABSTRACT In this study, the Constant Market Share (CMS) analysis is applied to Turkey's fresh fruit and vegetable exports to the European Community (EC), for the 1976-1981, 1981-1987 and the entire 1976-1987 periods. The objective is to study the CMS analysis rather than to study Turkey's fresh fruit and vegetable exports to the EC. The method used for calculation was that of Tyzsynski as improved by Learner and Stern. In addition, the contributions made by Richardson were also taken into consideration. Also, the recent technique which includes two cases, `the one market- several commodities case` and `the several markets-several commodities case` improved by Fagerberg and Sollie is applied. In the technique of Learner and Stern, the export growth of a country is explained by the world growth effect, the commodity composition effect, the market adaptation effect, and the competitiveness effect. Fagerberg and Sollie explained the export market share of a country by the market share effect, the commodity composition effect, the commodity adaptation effect, the market composition effect, and the market adaptation effect. Following Richardson's recommendations, the CMS analysis is applied by using quantity data besides value data. Although Fagerberg and Sollie did not mention anything about quantity data, their technique which made use of quantity data in addition to the value data is applied. Furthermore, the final year structure, besides the initial year structure, is used for the purpose of comparison. The findings of this study indicate that the results obtained through the two methods and the two data types do not support each other all the time. However, a general picture about Turkey's export performance for fresh fruits and vegetables to the ECis obtained. In this context, though the trade in fresh fruits and vegetables between the EC member countries was increased during the period under consideration, Turkey was able to increase its fresh fruit and vegetable exports to the Community, by virtue of its previously signed agreements. According to the methods used, the commodity composition effect is generally found to be positive while the market distribution effect is generally found to be negative. The traditional CMS analysis technique and the recent technique improved by Fagerberg and Sollie generally give similar results for the effects of the commodity composition and the market distribution. The competitiveness effect is found to be negative almost in every case, implying that Turkey's fresh fruit and vegetable exports were not competitive in the EC fresh fruit and vegetable import market. Additionally, in general, the commodity adaptation effect is found to be positive while the market distribution effect is found to be negative according to the technique of Fagerberg and Sollie. These results imply that Turkey was so successful to adapt its commodity composition to the changes in the EC's demand while it was unable to adapt the market structure of its fresh fruit and vegetable exports to the changes in the demands of EC member countries. As a conclusion, it can be said that, there is still chance for Turkey to export fresh fruits and vegetables to the EC. Though Turkey was successful in exporting the correct commodity groups, it was not successful in exporting to the correct markets in the EC. In this context, Turkey should endeavor to change the market structure of its fresh fruit and vegetable exports to the EC, in order to be competitive in this market.