Is the `Biological` reducible to the `Physical`? : An overall critical analysis of the concept analysis of the concept of reduction in biology

Abstract

Bu çalışmanın konusunu oluşturan biyolojide ya da canlılık biliminin ile indirgeme sorunu, son yıllarda bilim filozoflarının dikkatlerini gittikçe daha çok çekmeye başlamıştır. Ancak `indirgeme` terimi, felsefenin değişik alanlarında çeşitli mantıksal-anlambilgisel işlemler için ve bilgikuramsal amaçlarla kullanılagelmiştir. Bütün bu işlemlerdeki ortak nokta, ister bir tasımın önermeleri ya da doğal sayı kümeleri, isterse moleküllerin yapısı ile molekül düzeyindeki olgular ya da ruhsal süreçler olsun, az ya da çok karmaşık bir yapının, daha temel, daha yalın bir anlambilgisel açıklamasını yapma çabamızdır. Felsefi açıdan daha teknik bir anlatımla bütün bu işlemlerin ortak yanının, Occam'ın bıçağı olarak bilinen kavramsal iktisat ilkesinin kullanılması olduğu söylenebilir. Burada amaç, (simgesel mantık ya da matematikte olduğu gibi) soyut yapımlarla ya da (bilimlerde olduğu gibi) empirik varoluşla ilgili daha temel bir düzeye ulaşmaktır. Böyle bir çaba, felsefe etkinliğinin en başta gelen amaçlarından biri olan, karmaşık soyut yapımları ya da empirik düzeyde olup bitenleri açıklayabilecek en yalın kavramsal yapıyı bulma eğilimi ile tümüyle uyuşmaktadır. Kuramların indirgenmesi ve bunun değişik yönleri de içinde olmak üzere indirgeme işleminin genel nitelikleri, bu çalışmanın birinci bölümünün konusunu oluşturmaktadır. Onun çekirdeği konumundaki ikinci bölümde biyolojide indirgeyicilik sorununun çözümlenmesi, bu arada empirik dünyadaki örgütlenme düzeylerinin oldukça ayrıntılı bir tartışması yapılmaktadır. Bir örnek olarak Kalıtım Alanındaki İndirgemenin, daha geniş olarak biyolojik oların fiziksel olana indirgenmesi sorunu kapsamında ele alındığı bu bölümde, biyolojide indirgeme ve buradan çıkışla genel olarak indirgeme işlemi, kısmi açıklama olarak belirlenmektedir; buradaki `kısmi` terimi niceliksel olmaktan çok niteliksel bir anlam taşımaktadır. Bunun yanında, yeni ortaya çıkış, uygunluk, nedensellik ilişkisi ve üstüne eklerin gibi kavramlar da, indirgemenin felsefi-kavramsal ya da mantıksal-anlambilgisel düzeyde açıklama olarak görüldüğü böyle bir bağlamda tartışılmaktadır. Çalışmanın üçüncü bölümünde, nedensellik, belirleyicilik, farklılaşma, yeni ortaya çıkış ve sınıflandırma gibi özellikle bilim felsefesini ilgilendiren belli kavramların indirgeme ve indirgeyiciliğin ışığında ortaya çıkarılabilecek yönleri tartışılmakta; böylece bu bölüm çalışmanın olanaklı sonuçlarını içermektedir. Gerekli ya da uygulanabilir olduğu yerlerde bu kavramların özellikle yaşam bilimlerini ilgilendiren yönleri vurgulanmıştır. Bekleneceği gibi, evrim kavramının burada özel bir yeri bulunmaktadır. Çalışmanın başlıca üç bölümünü izleyen Sonuç bölümü bir bireşimin yapılmasına yöneliktir; buradaki bireşimde sorunun anlambilgisel açıdan açık uçluluğu vurgulanmıştır. Onun son bölümünü ise kapsamlı, az çok ayrıntılı bir Özet oluşturmaktadır. iv

Although reduction in biology or life sciences as the subject matter of the present esiay has been more and more attracting the attention of the philosophers of science for the past few decades, the term `reduction` has been used for various logico-semantical operations and for epistemological purposes in different domains of philosophy. The common point in all these appears to be an attempt to give a simpler and seemingly more basic semantical account of a rather complex construction, be it the terms of a syllogism or the sets of natural numbers, the structure of molecules and molecular phenomena or the psychological processes. In philosophically technical terms, all these operations may be said to share the application of the principle of conceptual economy or Occam's razor so as to arrive at a more essential level of abstract construction (in symbolic logic or mathematics) or of empirical existence (in sciences). This seems to be quite in keeping with one of the apparently very basic aims of doing philosophy, namely to formulate the possibly simplest conceptual construct that would account for the related more complex abstractions or the appreciably more complex states of affairs. While the general characteristics of the reductive operation, including theory reduction and its different aspects, form the subject matter of the first Part of this dissertation, Part Two as its core is constituted by an analysis of the problem of reduction in biology, with a rather detailed discussion on the levels of organization in the empirical world. Reduction in Genetics is presented and discussed as a case in point within the context of the broader issue of reduction of the biological to the physical: and reduction in biology and, by implication, reductive operation in general terms are considered as partial explanations, the term `partial` in this context signifying a qualitative rather than a quantitative sense. As would be expected, the concepts of emergence, correspondence, causal connection and supervenience are among the main philosophical concepts that are dealt with in this part in relation to reduction viewed as explanation at the philosophical-conceptual and/or logico-semantical level of discourse. Part Three has been devoted to possible implications of the essay in connection with certain concepts as they are related to the concepts of reduction and reducibility - such concepts regarding in particular the philosophy of science as causality, determinism, differentiation, emergence and classification. Where necessary and/or applicable, the emphasis has been put on those aspects of these concepts as they relate to life sciences, with special reference to the concept of evolution. The three main parts of the dissertation are followed by a Conclusion whereby an attempt is made to formulate a synthesis in which the semantical open-ended characteristic of the issue is stressed; it is completed with a somewhat detailed Summary. iii