The Searches for a national architecture in Turkey: In the transition from the first national to the first international architectural period

Abstract

ÖZ TÜRKİYE'DE ULUSAL MİMARLIK ARAYIŞLARI BİRİNCİ ULUSALDAN BİRİNCİ ULUSLARARASI MİMARLIK DÖNEMİNE GEÇIS AKTÜRK, Şule Yüksek Lisans Tezi, Mimarlık Tarihi Anabilim Dalx Tez Yöneticisi : Prof. Dr. inci Aslanoglu Mart 1992, 133 sayfa. Bu çalışma, 'ulusalcılık' ile mimarlık ilişkisini Türkiye Örneğinde incelemeyi amaçlamaktadır. Azgelişmiş ülkelerde görülen ulusalcılık ile Türkiye Cumhuriyeti erken dönemi ulusalcılığı arasındaki benzerlikler temel alınarak, bu ilişki Birinci Ulusal Mimarlık üslubundan Birinci Uluslararası üsluba 'geçiş' üzerinde açıklanmaya çalışılmıştır. ikinci bölümde genel olarak ulusalcılık kavramı, az gelişmiş ülke ulusalcılığı, Türkiye'de ulusalcılığın tarihsel gelişimi ve ulusalcılık-mimarlık ilişkisi ince lenmiştir, üçüncü bölümde ise, Birinci Ulusal Mimarlık üslubundan Birinci Uluslararası üsluba geçiş dönemini konu sınırlarında incelemek amacıyla, mimarların aldıkları eğitim, çalışmalarını etkileyen güncel ortam ve karşılaş tıkları mesleki sorunlar araştırılmış; bu geçiş dönemi mimarlarının bir önceki döneme (Birinci Ulusal üslup) bakışları, içinde bulundukları döneme (Birinci Uluslarara sı üslup) yaklaşımları ve bir sonraki dönemi (ikinci Ulusal üslup) hazırlayan düşünceleri ve çalışmaları anla tılmıştır. Geçiş döneminde eserler üretmiş, sorun ve çelişkilerini yaşamış, farklı çözümler geliştirmiş iki mimara -A.H.Koyunoglu ve S.H.Eldem- örnek olarak ağırlık verilmiştir. Sonuç bölümünde de, erken Cumhuriyet dönemi min ilk yıllarında farklı üsluplar denenerek kimlik ara yışlarının ulusal bir mimarlık oluşturma isteği ile ilis- kilendirildigi anlatılmıştır. Anahtar kelimeler: Mimar'îık, ulusalcılık, modernleşme, azgelişmiş ü-îrkeler, özgün kimlik, geçiş. Bilim kodu: 601.03.01

ABSTRACT THE SEARCHES FOR A NATIONAL ARCHITECTURE IN TURKEY IN THE TRANSITION FROM THE FIRST NATIONAL TO THE FIRST INTERNATIONAL ARCHITECTURAL PERIODS AKTÜRK, Şule M. A. in History of Architecture Supervisor : Prof. Dr. Inci Aslanoglu March 1992, 133 pages. The aim of this study is to investigate the rela tion between 'nationalism1 and architecture in the example of Turkey. Taking the similarities between the nationalism of the underdeveloped countries and of the early Republi can period in Turkey as the basis, it tries to explain relation by examining the 'transition' from the First National to the First International Architectural Style. The second chapter examines the concept of nation alism, nationalism in the underdeveloped countries, the historical development of Turkish nationalism and the relation between nationalism and architecture. In order to investigate the 'transition' from the First National to the First International Architectural Style within the limits of the subject, the third chapter examines the educational background and the professional problems of the architects and the actual condition of the period that affected their works. The views of the architects on the previous period (the First National Style), their ap proaches to the period they lived (the First International Style) and their thoughts and works that prepared the next period (the Second National Style) are explained. And two architects -A.H.Koyunoglu and S.H.Eldem-, who created products during the transition, experienced its problems and contradictions and found different solutions to it, are investigated as the main examples. The last chapter concludes that, by the trials for different architectural styles, the searches for identity were related to the aim of creating a national architecture during the early Republican period. Key words: Architecture, nationalism, modernization, underdeveloped countries, self-identity, transition. Science code: 601.03.01