Kurumsal sosyal sorumluluğun çalışanlar tarafından algılanışı ve örgütsel bağlılığa etkisi – Batman ili T.P.A.O. örneği

Abstract

Kurumsal Sosyal Sorumluluk (KSS), geçmişten bugüne literatürde en çok tartışılan ve birçok kurumun üzerinde çalıştığı kavramlardan biri olmuştur. Kurumlar, beklentilerin sürekli değiştiği pazarlarda rekabet edebilmek için kalite ve düşük maliyetin yanı sıra sosyal sorumluluklara ve etik davranmaya yönelmişlerdir. Kurumların faaliyetlerinde başarılı olmaları ve pazarlarda büyümeleri, hem tüketicilere hem de kendi işgörenlerine değer yaratmalarına bağlıdır. Bu değerler, kurumların çalışanları ve dış çevre için aldıkları yeni sorumlulukları ifade etmektedir. Sosyal sorumluluk açısından gelişim sağlayan kurumlar, toplumun ve çalışanların takdirini toplamakta ve kurumsal itibarını arttırmaktadır.Çalışmamızın bir diğer önemli kavramı olan örgütsel bağlılık ise işgörenin değer ve amaçlarının çalıştığı kurumla örtüşmesini; bununla beraber oluşan bağlılık ve sadakat duygusunu ifade etmektedir.Bu çalışma; çalışanların kurumsal sosyal sorumluluğa dair algıları ve örgütsel bağlılık düzeyleri arasındaki ilişkilerin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır.Bu doğrultuda oluşturulan anket, Batman ilinde faaliyet gösteren Türkiye Petrolleri Anonim Şirketinin (T.P.A.O) 143 masa başı/beyaz yakalı çalışanına uygulanmıştır. Anketten elde edilen verilerin istatistiksel analizleri için NCSS (NumberCruncher Statistical System) 2007 programı kullanılmıştır. KSS ve Örgütsel bağlılık ölçeklerinin güvenilirlikleri Cronbach's Alpha analizi ile, ölçekte oluşturulmuş faktör yapısının uygunluğu doğrulayıcı faktör analizi ile ölçülmüştür. Çalışanların KSS algısı ile Örgütsel bağlılık düzeylerinin demografik özelliklere göre farklılıklarının belirlenmesinde verilerin normal dağılıma uygunlukları Shapiro - Wilk testi ve grafiksel incelemeler ile sınanarak, normal dağılım gösteren değişkenlerin iki grup arası karşılaştırmalarında Student t testi, üç ve üzeri grupların karşılaştırmalarında Oneway Anova Test ve ikili karşılaştırmalarında Bonferroni Test kullanılmıştır. Normal dağılım göstermeyen üç ve üzeri grupların karşılaştırmalarında ise Kruskal Wallis test ve ikili karşılaştırmalarında ise Bonferroni - Dunn Test kullanılmıştır. Çalışanların KSS algılamaları ile örgütsel bağlılık düzeyleri arasındaki ilişkilerin belirlenmesinde Pearson korelasyon analizinden yararlanılmıştır.Elde edilen sonuçlara göre çalışanların; KSS algılarının, örgütsel bağlılık düzeyleri ile istatistiksel olarak pozitif yönde anlamlı bir ilişkiye sahip olduğu ve çalışanların KSS algıları arttıkça örgütlerine olan bağlılıklarının da arttığı sonucuna ulaşılmıştır.Anahtar Kelimeler: Doğrulayıcı Faktör Analizi, Kurumsal Sosyal Sorumluluk, Örgütsel Bağlılık, T.P.A.O.

Corporate Social Responsibility (CSR) has been one of the most debated concepts in the literature from the past to the present. In order to compete in the markets in which the expectations change continuously, the institutions are committed to social responsibility and ethical behavior as well as quality and low cost. The success of corporations in their activities and their growth in the markets depends on both creating value for consumers and their employees. These values represent the new responsibilities of the employees for the employees and the external environment. The institutions that provide development in terms of social responsibility collect the appreciation of the society and the employees and increase their corporate reputation.Another important concept of our study is the organizational commitment, the value of the employee and the purpose of overlapping with the institution that works; however, it expresses the sense of adherence and loyalty. This work; This study was conducted to determine the relationships between employees' perceptions of corporate social responsibility and their levels of organizational commitment.The survey generated in this direction, which operates in the province of Batman Turkey Petroleum Corporation (T.P.A.O) 143 armchair / was applied to white-collar employees. NCSS (NumberCruncher Statistical System) 2007 program was used for statistical analysis of data obtained from the questionnaire. The reliability of the organizational social responsibility and organizational commitment scales were measured by Cronbach's Alpha analysis and the appropriateness of the factor structure was measured by confirmatory factor analysis. The perception of organizational social responsibility and the differences of the organizational commitment levels according to the demographic characteristics of the employees in the normal distribution of the data by Shapiro - Wilk test and graphical analysis, the two groups of the normal distribution of variables in the Student's t test, the comparison of three groups and more Oneway Anova Test and binary Bonferroni test was used. Kruskal Wallis test and double comparison were used Bonferroni - Dunn Test in comparison of three and more groups not showing normal distribution. Pearson correlation analysis was used to determine the relationships between the organizational social responsibility perceptions and organizational commitment levels of the employees.According to the results obtained; It has been concluded that corporate social responsibility perceptions have a statistically significant positive relationship with their organizational commitment levels and that as employees' perceptions of corporate responsibility increase, their loyalty to their organization increases.Keywords: Confirmatory Factor Analysis, Corporate Social Responsibility, Organizational Commitment, T.P.A.O.