Sınıf öğretmenlerinin değer yönelimleri ile öğrenen okul algıları arasındaki ilişki

Abstract

Bu araştırmanın temel amacı, sınıf öğretmenlerinin değer yönelimleri ile öğrenen okul algıları arasındaki ilişkiyi tespit etmektir. Bununla birlikte sınıf öğretmenlerinin değer yönelimleri ve öğrenen okul algıları açısından belirlenen demografik değişkenlere göre anlamlı bir farklılık olup olmadığını belirlemek de araştırmanın amaçları arasındadır. Araştırma evrenini, 2015-2016 eğitim öğretim yılında Malatya ili Doğanşehir ilçesinde görev yapan sınıf öğretmenleri oluşturmaktadır. Sınıf öğretmenlerinin değerlerini ölçmek için Schwartz ve arkadaşları (2001) tarafından geliştirilen ve Demirutku (2004) tarafından Türkçe' ye uyarlanan `Portre Değerler Ölçeği`; öğrenen okul algılarını belirlemek amacıyla Subaş (2010) tarafından geliştirilen `Öğrenen Okul Ölçeği` kullanılmıştır. Sınıf öğretmenlerinin değer yönelimleri ile öğrenen okul algıları demografik değişkenlere göre incelenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, sınıf öğretmenlerinin en yüksek evrensellik, en düşük güç değerine önem verdikleri görülmüştür. Değer yönelimlerinde cinsiyete göre hazcılık, uyarılım, evrensellik ve güvenlik; medeni duruma göre hazcılık, uyarılım ve öz yönelim; yaşa göre güç, uyarılım ve geleneksellik; hizmet yılına göre hazcılık, uyarılım, yardımseverlik, geleneksellik, uyma ve güvenlik; mesleki yayınları takip etme değişkenine göre güç ve uyarılım; okulun önemli bir bireyi olma değişkenine göre başarı, yardımseverlik, uyma ve güvenlik; hizmet içi eğitim çalışmalarına katılma değişkenine göre güç boyutunda anlamlı farklılıklar ortaya çıkmıştır. Sınıf öğretmenlerinin öğrenen okul algılarında cinsiyet, hizmet yılı ve hizmet içi eğitime katılma değişkenlerine göre farklılık gözlenmemiştir. Medeni hâl değişkenine göre takım halinde öğrenme, paylaşılan vizyon ve zihni modeller; yaşa göre paylaşılan vizyon, kişisel hâkimiyet ve sistem düşüncesi; mesleki yayınları takip etme değişkenine göre paylaşılan vizyon; okulun önemli bir bireyi olma değişkenine göre paylaşılan vizyon ve zihni modeller boyutlarında anlamlı farklar saptanmıştır. Ayrıca `Öğrenen Okul Ölçeği` alt boyutları ile `Portre Değerler Ölçeği` nin uyma, öz yönelim, yardımseverlik, hazcılık, evrensellik, güvenlik ve geleneksellik alt boyutları arasında bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Sonuç olarak sınıf öğretmenlerinin değer yönelimleri ile öğrenen okul algıları arasında anlamlı ilişki tespit edilmiştir.Anahtar Kelimeler: Değer, Değer yönelimleri, Öğrenen okul, Öğrenen Okul Ölçeği, Portre

The main purpose of this study is to identify the value tendency and the learning school perception of primary school teachers. Also, the effects of demographic factors on the value tendency and the learning school perception were identified. The sample of the research is the primary school teachers working in Doğanşehir, Malatya. ` The Portrait Value Scale ` developed by Schwartz and friends (2001) translated into Turkish by Demirutku (2004) and ` Learning School Scale ` developed by Subaş (2010) were used in the research. According to the analysis results, it was observed that the universality is the most valved and the power is the least valved for the primary teachers. Significant differences occured in hedonism, excitement, universality and safety according to gender; hedonism, excitement and core-orientation according to marital status; power, excitement and conventionalism according to age; hedonism, excitement, helpfulness, conventionalism, compliance and safety according to time of service; power and excitement according to following the vocational publishing; success, helpfulness, compliance and safety according to being an important person in school; power according to attending to in-service education training courses. No significant differences were observed according to gender, time of service and attending to in-service education training course in learning school perception of primary school teachers. Some significant differences were identified in team learning, shared vision and mental models according to marital status; shared vision, personal mastery and system thinking according to age; shared vision according to following vocational publishing; shared vision and mental models according to being an important person in school. Also, a Relationship was identified between the dimensions of ` Learning School Scale ` and the dimensions of ` Portrait Values Scale ` which are compliance, core-orientation, helpfulness, hedonism, universality, safety and conventionalism. Finally significant relationships were found between tendency of value and learning school perception of primary school teachers. Key Words : Value, Tendency of value, Learning school, Learning school scale, Portrait values scale, Primary school teachers