Psikolojik taciz (mobbing)`in çalışanların iş tatmini üzerindeki etkileri: Mersin ili lojistik sektöründe beyaz yakalı çalışanlar üzerinde bir araştırma

Abstract

Ülkemizde son zamanlarda, bilhassa özel sektörde acımasız yüzünü gösteren psikolojik tacize karşı gerekli aksiyonlar alınamamaktadır. Bunun en büyük sebeplerinden biri, hukuki yaptırımın varlığından haberdar olunmaması, diğeri ise mağdurun işinden kovulma korkusudur.Bu tez çalışmasının temel amacı iş yerinde çalışanların psikolojik tacize maruz kalma durumları var ise, yaşamış oldukları psikolojik tacizin iş tatmini üzerindeki etkilerinin araştırılmasıdır. Bu doğrultuda Mersin ili lojistik sektöründe beyaz yakalı çalışanlar üzerinde, araştırma yapmak üzere kolayda örnekleme tekniğiyle sektördeki rastgele 48 firmaya ulaşılmıştır. Bu firmalardan 595 adet çalışana, altı ifadeden oluşan iş tatmini ölçeği ve beş boyutlu 45 ifadeden oluşan psikolojik taciz ölçeği kullandığımız anketler dağıtılmıştır. 477 çalışandan geri dönüş alınmıştır. Toplanan verileri değerlendirmek üzere istatistik paket programı olan SPSS 25 kullanılmıştır. Veriler üzerinde gerekli analizler yapılarak bulgular yorumlanmıştır. Yapılan analizler sonucunda çalışanların psikolojik tacize maruz kalma durumları ile iş tatmini algıları arasında negatif ve anlamlı bir ilişki olduğu tespit edilerek H9 hipotezi kabul edilmiştir.Çalışma dört bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde psikolojik tacizle ilgili tanımlar, psikolojik tacizin tarihsel süreci, tipolojisi, aşamaları, türleri, nedenleri, sonuçları, psikolojik tacizle başa çıkma yöntemleri, psikolojik tacizin hukuksal boyutuna değinilmiştir. İkinci bölümde iş tatmini kavramı ele alınarak iş tatminin tanımı, tarihçesi, önemi, iş tatmini ile ilgili diğer kavramlar, iş tatminini etkileyen faktörler, iş tatmininin sonuçları, psikolojik taciz ve iş tatmini arasındaki ilişkiye değinilmiştir. Üçüncü bölümde araştırmanın yöntemi ve bulguları, dördüncü bölümde ise sonuç ve değerlendirme olarak incelenecektir.

Recently in Turkey, necessary actions against psychological harrasment which shows it's cruel face mostly in the private sector are not being taken. One of the biggest reasons for this is that victims of psychologic harrasment are not aware of their legal options, and the second major reason is the victims' fear of losing their job.The main reason of this study is surveying the effects of psychological harassment on job satisfaction when/if the employees are exposed to psychological harassment. In this direction; 48 random firms which are in the logistics sector were contacted to study white collar employees in Mersin logistic sector with simple sampling method. Questionnaires which included the job satisfaction scale which consists of six statements and a psychological harassment scale which consists of 45 five dimensional statements were given to 595 employees from the abovementioned firms. Feedbacks were received from 477 employees. SPSS 25 which is a statistic pocket programme was used to evaluate the data. Findings were noted by making necessary analysis' on the data. As a result of the analysis, the H9 hypothesis was approved by finding a negative and significant correlation between psychological harassment to the employees and their sense of job satisfaction.The study consists of four parts. In the first part; the definition of psychological harassment, historical process of psychological harassment, it' s typology, stages, types, reasons, results, and methods of coping with psychological harassment were mentioned. In the second part; the definition of job satisfaction, it' s history, importance, other notions about job satisfaction, the factors which affect job satisfaction, the reasons of job satisfaction, the connection between psychological harassment and job satisfaction were mentioned by observing the notion of job satisfaction. In the third part; the method and data of the survey and in the fourth part; the evaluation of the results will be analyzed.