Democracy, politics and constitutional review within the framework of the political question doctrine

Abstract

oz SİYASİ SORUN DOKTRİNİ ÇERÇEVESİNDE DEMOKRASİ, SİYASET VE ANAYASA YARGISI Asrak Hasdemir, Tuğba Doktora, Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölümü Tez Yöneticisi: Doç. Dr. Mehmet Okyayuz Temmuz 2002, 236 sayfa `Siyasi sorun` terimi, Amerikan anayasa yargısı uygulamasında Yüksek Mahkeme'nin bir davayı karara bağlarken kendisini sınırlamasıyla ortaya çıkmıştır. Anayasa yargısı uygulamasının kökleri içkin biçimde, liberal devlet teorisi ve 19. yy. hukuk devleti anlayışındadır. Kuramsal olarak, kuvvetler ayrılığı ve yargısal denetim sisteminde, ayrı bir organ olarak yer alan yargının işlevlerinden birisi, hükümetin diğer organlarının eylem ve işlemlerini denetlemektir. Bununla birlikte, siyasi sorun doktrini, öncülleri olan hikmet-i hükümet ve hükümet tasarrufları gibi, devletin denetim dışında kalan işlemlerini ifade etmektedir. Siyasi sorun dokttinin uygulamaları, her ne kadar siyasi sistemdeki krize karşılık gelmese de, sistem içindeki bir bozukluğu, sorunu işaret etmektedir. Siyasi sorun doktrininin Amerika Birleşik Devletleri' ndeki ve benzer uygulamanın Türkiye'deki gelişimi, liberal devlet kuramı ile uygulamasının her zaman tutarlı olmadığım göstermektedir. Anahtar Sözcükler: Siyasi Sorun Doktrini, Yasama Organının Takdiri, Yargının Kendi Alanım Sınırlaması, Anayasa Yargısı, Liberal Devlet Teorisi. iv

ABSTRACT DEMOCRACY, POLITICS AND CONSTITUTIONAL REVIEW WITHIN THE FRAMEWORK OF THE POLITICAL QUESTION DOCTRINE Asrak Hasdemir, Tuğba Ph. D., Department of Political Science and Public Administration Supervisor: Assoc. Prof. Dr. Mehmet Okyayuz July 2002, 236 pages The term `political question` appeared in the practice of the American constitutional law when the Supreme Court refrained itself from deciding a case. The practice of constitutional review has inherently its roots in the liberal til theory of state and the 19 century's rule of law. Theoretically, one of the functions of the judiciary, as a separate organ under the system of the separation of power and judicial review, is to check acts and action of the other governmental organs. However, the political question doctrine like its ancestors as `raison d'etat` and `acts of government`, implies unchecked acts of state. Although the practices of the `political question` doctrine do not refer to the crisis in a political system, they indicate a breakdown, problem within the system. The evolution of the doctrine of political question in the United States of America and of the similar practice in Turkey primarily denotes to the fact that the practice of the liberal state is not always consistent with its theory. Key Words: Political Question Doctrine, Discretion of Legislative Organ, Judicial Self-Restraint, Constitutional Review, Liberal Theory of State. iii