Bilişim sektöründe duygusal zeka ve yönetim bilgi sistemleri

Abstract

Duygusal zeka, insanların ortak duygularını, iletişim becerilerini, insanlık anlayışlarını, incelik, zarafet, kibarlık, nezaket vs. gibi yeteneklerini tanımlamaktadır. Günümüzde bireylerin iş yaşamında, çevrelerindeki kişiler ile kurdukları ilişkilerde, duygusal zekaya sahip olmalarının ve bunu etkili bir şekilde kullanabilmeleri çok önemlidir. Yönetim Bilgi Sistemleri, yönetimin gereksinimlerini karşılamaya yönelik olarak, üst düzeyden alt düzeye doğru ve yönetim gereksinimleri doğrultusunda, işletmenin amaçları göz önüne alınarak geliştirilen her türlü donanım ve yazılımdan oluşan sistemlerdir. Bu çalışma, rassal örneklem yoluyla seçilen 120 yöneticiye uygulanan bir duygusal zeka envanterine göre, Yönetim Bilgi Sistemlerini kullanım şekilleri ile duygusal zeka ve `Kişinin Kendini Motive Edebilme`, `Kişinin Kendi Duygularının Farkında olması`, `Sosyal Beceriler`, `Kişinin Kendi Duygularını Yönetmesi` ve `Empati` boyutları arasındaki ilişkileri araştırmaktadır. Duygusal Zeka ve 5 boyutu ile YBS kullanım özellikleri (cinsiyet, yaş, eğitim düzeyi, çalışma sektörü, pozisyon, tecrübe, sorumlu olunan kişi sayısı, kullanım amacı ve kullanım sıklığı) arasında yapılan çok yönlü ANOVA analizine göre, duygusal zekanın kendini motive edebilme boyutuyla Yöneticilerin pozisyonu, sorumlu oldukları kişi sayıları ve Yönetim Bilgi Sistemlerini kullanım sıklıkları %90 güvenirlikle aralarındaki ilişki anlamlı bulunmuştur. Buna göre, Yöneticilerden şef ve diğer pozisyonda görev alanların genel müdür, müdür ve yöneticilere göre daha yüksek ortalama motive etme skoruna sahip oldukları görülmektedir. Yine, yöneticilerin sorumlu oldukları kişi sayıları dikkate alındığında, Yöneticilerin 50 ve üzeri kişiden sorumlu olanların motive etmek skorları en yüksek bulunmuştur. YBS Kullanım sıklığı baz alındığında, Yönetim Bilgi Sistemleri kullanıcılarından çok sık kullananların motive etmek skorları en yüksek bulunmuştur.Duygusal zekanın kişinin kendi duygularının farkında olması boyutuyla Yöneticilerin pozisyonu %90 güvenirlikle aralarındaki ilişki anlamlı bulunmuştur. Yöneticilerden, Genel Müdür ve Diğer pozisyonda olanların kişinin kendi duygularının farkında olması skorları en yüksek bulunmuştur. Duygusal zekanın Sosyal Beceriler boyutuyla Yöneticilerin cinsiyeti %95 güvenirlikle aralarındaki ilişki anlamlı bulunmuştur. Buna göre, kadınların ortalama sosyal Becerileriler skoru erkeklerin ortalama sosyal becerileri skorundan büyük olarak gözlemlenmiştir.Duygusal zekanın Kişinin Kendi Duygularını Yönetmesi (Duygu Yönetmek) boyutuyla Yöneticilerin, sorumlu oldukları kişi sayısı %90 güvenirlikle aralarındaki ilişki anlamlı bulunmuştur. Yöneticilerden, 20-29, 30-39 kişiden sorumlu olanların duygu yönetim skorları diğerlerinden daha büyük olarak gözlemlenmiştir.Duygusal zekanın empati boyutu ve genel duygusal zeka skorlarıyla Yöneticilerin, belirlenmiş olan ve yukarda belirtilen 9 faktör arasındaki ilişkilerinden hiç biri %90 güven seviyesinde anlamlı bulunmamıştır.Duygusal Zeka ve 5 boyutunun belirlenen 9 faktöre olan etkileri çok yönlü ANOVA ile incelendiğinde (ters ilişkiler), ilişkilerin hiçbiri %90 güven seviyesinde anlamlı değildir.Belirlenen 9 faktörün birbirleriyle olan ilişkileri Pearson Ki-Kare testi ile incelenmiş ve bu ilişkilerden yöneticilerin YBS kullanım sıklığı ile cinsiyetleri, kullanım sıklığı ile yöneticinin eğitim düzeyi, yöneticinin sorumlu olduğu kişi sayısı ile kullanım amacı, kullanım sıklığı ile kullanım amacı arasındaki ilişkiler %90 güvenirlikte anlamlıdır. Diğer ikili ilişkiler %90 güven seviyesinde anlamlı bulunmamıştır.

Emotional intelligence refers to individuals' abilities such as common sense, good communication skills, understanding of humanity, kindness, grace, politeness, etc. Today, it is very important for individuals to have emotional intelligence and be able to use it effectively in their business life and in relationships within the society. Management Information Systems (MIS) are hardware and software systems developed in line with business objectives in order to meet the needs of all levels of management, from top to bottom. This study investigates the relationships between usage patterns in Management Information Systems and emotional intelligence of business managers, using dimensions such as `Self-motivation`, `Self-awareness`, `Self-regulation`, `Social-Skills` and `Empathy`, through a questionary applied to 120 managers selected randomly in Mersin City area.According to the multi-way ANOVA analysis performed for Emotional Intelligence using this questionary, these 5 dimensions and managers' MIS usage patterns (gender, age, education level, industry, position, experience, level of management, purpose and frequency of use of MIS, etc.), the relationship between self-motivation dimension of emotional intelligence and the position of the managers, level of management and the frequency of use of MIS were found to be significantly related at 90% confidence level. Accordingly, it was observed that for the managers, the senior positions have higher self-motivation scores than that of other managers' levels. Similarly, looking at the managers' levels, the managers who are responsible for 50 and mroe people were found to have the highest self-motivation scores in emotional intelligence. Similarly, based on the frequency of use of MIS, the frequent users of MIS have higher self-motivation scores in emotional intelligence.The relationship between self-awareness dimension of emotional intelligence and positions of managers was also found to be statistically significant at 90% confidence. Of all interviewed managers, the self-awareness scores of General Managers and senior position managers were the highest. The relationship between Social-Skills dimension of emotional intelligence and gender of the managers was found to be statistically significant at 95% confidence. Accordingly, the average social-skills scores of women were higher than that of males.The relationship between Self-Regulation dimension of emotional intelligence and the level of management was also statistically significant at 90% confidence. Of all interviewed managers, self-regulation scores of the managers who were responsible for 20-29 people or 30-39 people were higher than that of the other groups.We found no statistically significant relationship at 90% confidence between the empathy dimension of emotional intelligence, overall emotional intelligence scores with any of the questioned parameters of interviewed managers and their MIS usage. Looking at the impact of Emotional Intelligence and its 5 dimensions on these factors using multivariate ANOVA analysis (for inverse relationships), we found that none of relationships between these parameters was significant at 90% confidence.The relationships of managers' profiles and their MIS usage profiles were also analyzed using Pearson Chi-Square test, and of these relationships, the relationships between managers' frequency of MIS use and gender, frequency of use and education levels, level of management and purpose of use of MIS, frequency of use of MIS and purpose of use were statistically significant at 90% confidence. Other two-way relations were not statistically significant at 90% confidence.