Türkiye`de ulaşım sektörünün gelişimi ve havayolu firma tercihinin belirleyicileri: İzmir ilinde bir uygulama

Abstract

Gün geçtikçe lüks görünümünden çıkıp, zaman kavramının çok önemli olduğu günümüzde ihtiyaca dönüşen havayolu ulaşımı ile ilgili birçok araştırma yapılmıştır. Bu çalışmanın amacı; havayolu seyahatleri sürecinde bireylerin firma tercihinde hangi faktörlerin etkili olduğunu ve bu faktörlerin nasıl bir etki yarattığını belirlemektir. Çalışmanın birinci bölümü araştırma konusunun mikro ekonomik boyutundan oluşmaktadır. Talep kavramını, firma ve tüketici profilinden inceledikten sonra oligopol piyasasına giriş yapılmıştır.Ulaştırma sektörü büyük ve analiz edilmesi zor sektörlerden biridir. İkinci bölümde sektör hakkında bilgiler vermekle başlangıç yapılmış, ardından ekonomik göstergelerle sektör büyüklüğü açıklanmaya çalışılmıştır.Bu amaç doğrultusunda ekonometrik analiz için Multinomial Logit Model kullanılmıştır. Tüketiciye yöneltilen bağımlı değişkenin üç seçenekli olması model seçiminden önemli rol oynamıştır. Bu analiz, firma tercihini etkileyen faktörlerin belirlenmesine yöneliktir. Elde edilen bulgulara göre bilet fiyatlarının uygunluğu, erken rezervasyon indirim seçenekleri, firmaların konfor durumu, aktarmasız uçuş seçenekleri, firmanın kamu malı olması, servis ikram zenginliği, kişisel ortalama gelir ve bireyin risk faktörüne karşı tutumunun firma tercih etme sürecinde etkili olduğu belirlenmiştir. Ayrıca tahmin edilenin aksine cinsiyet, yaş, eğitim durumu ve meslek grupları gibi demografik faktörlere göre firma tercihinin farklılık göstermediği yapılan analizler sonucu ortaya çıkmıştır.Anahtar Kelimeler: Havayolu Firma Tercihi, Ulaştırma Sektörü, Multinomial LogitModel, Adnan Menderes Havalimanı

Many researches have been carried out on airway transportation which has stopped being regarded as a luxury and has become a need today with the increase of the significance of time. The aim of this study is to find out which factors are influential in company preferences of people concerning airway transportation and how these factors are influential. First part of the study deals with the micro economic dimension of the research subject. Once the demand concept was studied from the point of company and consumer, oligopoly market was introduced. Transportation market is among the ones that are big and difficult to analyse. The second part began with information about the market then size of the market was tried to be explained using economic indicators. In this respect, Multi-nominal Logit Model was used for econometric analysis. It was significant in model election that the dependant variable directed to the consumer had three options. This analysis was intended for finding out which factors were influential in company preferences. The findings revealed that affordability of tickets, early reservation discounts, comfort of companies, direct flight options, the company's being a government property, richness of offerings, average personal income and attitude of the person against the risk factors were influential in their company preferences. It was also revealed in analysis as opposed to expectations that, company preferences did not change according to demographical factors such as gender, age, education or occupation. Key Words: Airline Firm Preference, Transportation İndustry, Multinomial Logit Model, Adnan Menderes Airport