Büyük ve orta boy işletmelerin sermaye yapılarının işletme karlılıklarına ve ihracat performanslarına etkisi

Abstract

İşletmeler, sermaye sahiplerinin kar elde etme amacı öncelikli olarak çeşitli hedefler doğrultusunda kurulur ve yaşamlarını sürdürürler. İşletmeler karlarını artırmak için yurtiçi ve yurtdışı satış ve faklı faaliyetlerde bulunurlar. Döviz kurunun yüksek olduğu ülke işletmeleri daha çok ihracat yaparak hem karlarını artırmayı amaçlarlar hemde ülkelerinin cari açık vermesinin önüne geçmek için çalışırlar. Ülkelerin ihracat yükünü daha çok büyük boy ve orta ölçekli işletmeler karşılamaktadır. Bu bakımdan önem arz eden ihracat performansı ve karlılık oranları ve işletmelerin sahiplik durumları arasında bir ilişkinin olup olmadığı çalışmada araştırılmak istenmiştir. 2018 Yılında BOBİ olarak adlandırılan ve ayrı bir mali raporlamaya tabi olan işletmelerin sermaye yapıları ve sahiplik oranlarının işletmelerin karlılık ve ihracat performanslarına etkileri araştırılmıştır.Bu çalışmada, BOBİ olarak sınıflandırılan ve 2017 ihracat rakamları bakımından ilk 40 işletmeden tam verilerine ulaşılan 19 üretici-ihracatcı ve ihracatcı işletmenin, 2010-2017 yılları arasında ki sekiz yıllık ihracat rakamları, ihracat yoğunlukları, net kar marjı oranları, aktif karlılık oranları, öz sermaye oranları, sermaye yapıları(sahiplik yapısı), işletme yaşı ve işletme çalışan sayısı verileri kullanılmıştır.Kurulan hipotezler, dört ayrı model yardımıyla panel veri analizine tabi tutulmuş ve hipotezlerin durumu değerlendirilmiştir.Çalışma sonucunda ulaşılan bulgular şu şekildedir: İşletmelerin ihracat yoğunluklarının işletme ihracat rakamları üzerine etkisi olduğu, işletme öz sermaye karlılığının işletme aktif karlılığı üzerine etkisi olduğu, ayni şekilde işletme aktif karlılığın işletme öz sermaye karlılığı üzerine etkisi olduğu ve işletme öz sermaye karlılığının işletme net kar marjı üzerine etkisi olduğu ortaya çıkmıştır. Bunların dışındaki sermaye yapısı(sahiplik durumu),çalışan sayısı ve işletme yaşı bağımsız değişkenlerinin ihracat rakamına ve karlılık oranlarına bir etkisinin olmadığı ortaya çıkmıştır.Anahtar Kelimeler: Büyük ve Orta Boy İşletme, Sermaye Yapısı(Sahiplik Durumu), İhracat Performansı, Karlılık Oranları, Panel Veri Analizi

Businesses are set up and live for a variety of objectives, primarily with the goal of profit making by capital holders. Businesses engage in domestic and international sales and different activities to increase their profits. The companies with high exchange rates aiming to increase their profits and also work for preventing the current account deficit of their country by exploring more. The exportation burden of the countries is carried by large and midsize business.İt is searched in the studies, whether there is a relationship between exportataion performance which is important in this respect, profit rates and ownership status of business. In 2018, they researched the effects of the capital structure and ownership rations of the business which are called BOBİ andsubject to seperate financial reporting on the profits and exportat performance of the business. In this study, the date of the 19 producer-exporter and exporter business which are classified as BOBİ and whose full data were obtained from the first 40 business in terns of 2017 export figures are used like:the eight-year export between 2010-2017, export densities, net profit ratios, active profit ratios,equity ratios, capital structure(ownership structure), age of business and the number of employess ofthe business. The established hypotheses were subjected to panel dataanalysis with the help of four different models and the status of the hypotheses were evaluated.The findings obtained as a result of the study are as follows:It was found that the export densities of the enterprises had an effect on the business export figures, the return on operating capital had an impact on the return on operating assets, the return on the return on operating equity had an impact on the return on equity of the enterprise and the return on the operating capital had an impact on the net operating profit. Apart from these, it was found that the independent capital structure (ownership status), number of employees and working age independent variables had no effect on the export figure and profitability ratios.Keywords: Large and Medium Sized Enterprises, Capital Structure (Ownership), Export Performance, Profitability Rates, Panel Data Analysis