Ulusal varlık fonu: Dünyadaki örnekleri ve Türkiye ile karşılaştırması

Abstract

Günümüzde devletlerin makroekonomik hedefleri gerçekleştirmek için araç olarak kullanmaya başladıkları Ulusal Varlık Fonlarının ilk örnekleri, devletçilik politikalarının yaygınlık kazandığı 1950'li yıllarda ortaya çıkmıştır. 1950'li yıllarda Körfez ülkeleri petrolden elde ettikleri fazla geliri kurdukları varlık fonu aracılığıyla yatırıma dönüştürmüşler böylece alanında ilk örneği vermişlerdir. Ardından Asya ülkeleri kendi varlık fonlarını kurmaya başlamış ve günümüzde 80'e yakın ülke Ulusal Varlık Fonu kurmuştur. Devletlerin doğrudan yatırımcı kuruluş olarak hareket ettikleri Ulusal Varlık Fonlarının hacmi her geçen gün büyümekte olup; bugün dünyadaki ulusal varlık fonlarından en büyük ilk 15'inin yaklaşık 11 trilyon dolar kaynağa sahip olduğu görülmektedir.Türkiye'de ise 2016 yılında sürdürülebilir kalkınma, istikrar ve reel sektörün uzun vadeli yatırımlarını finanse ederek 2023 hedeflerine ulaşma perspektifinde Ulusal Varlık Fonu kurulmuş; devlete ait olan ve kâr getiren pek çok kuruluş Fona devredilmiştir.Körfez, Asya ve İskandinav ülkelerinde kurulan Ulusal Varlık Fonları ile Türkiye'de kurulan Fon arasındaki en önemli fark; diğer ülkelerin çok ciddi bir cari fazlaya sahip olmaları ve fonun gelirlerinin bu cari fazladan oluşmasıdır. Türkiye ise ithal bağımlılık oranının yüksekliğine bağlı olarak cari açık vermektedir. Kamuoyunda Türkiye Varlık Fonunun cari açığa bağlı olarak gelecekte önemli sorunlar ile karşılaşacağı tartışılmaktadır. Ayrıca bu fonun yatırımlar yapan bir küresel fon haline geleceği ve devletlerarası çeşitli diplomatik sıkıntılara yol açacağı öngörülmektedir

The first examples of the National Asset Funds, which are now used by governments as a means to achieve macroeconomic objectives, emerged in the 1950s, when economic statism policies became widespread. In the 1950s, the Gulf countries transformed the excess income obtained from oil into investment through the asset fund they established, thus giving the first example in their field. Then Asian countries started to establish their own asset funds and today, nearly 80 countries established National Asset Fund. The volume of the National Asset Funds, in which the states act as direct investor organizations, is growing day by day; Today, the 15 largest national asset funds have approximately $ 11 trillion in resources.In Turkey in 2016, sustainable development, stability and long-term investments in the real sector by financing perspective in achieving the 2023 targets of the National Welfare Fund was established; many state-owned and profit-making organizations were transferred to the Fund.The most important difference between the National Asset Funds established in the Gulf, Asia and Scandinavian countries and the Fund established in our country; other countries have a very serious current surplus and the income of the fund consists of this current surplus. Turkey, depending on the height of the import dependency ratio gives the current account deficit. It is argued that the Asset Fund in our country will face important problems in the future due to the current account deficit. In addition, it is expected that this fund will gradually become a global fund that becomes corporatized by making international investments and will cause various diplomatic troubles.