Çevresel maliyetlerin üretim maliyetleri ve rekabet gücü üzerindeki etkisi: Yeşil yıldızlı otellerde bir araştırma

Abstract

Turizm sektöründe, özellikle konaklama işletmelerinde çevre önemli bir unsurdur. Çevre, konaklama işletmelerinin en önemli sermayesidir ve bu işletmelerin sürekliliği çevreye bağlıdır. Doğal kaynakların sınırsız ihtiyaçlar karşısında hızla azalması ve çevre bilincinin artması, bu işletmeleri çevreye duyarlı olmaya zorlamıştır. Ayrıca, müşterilerin çevreye duyarlı olan işletmeleri tercih etmesi, işletmeleri çevreyi korumaya yönelik faaliyetler gerçekleştirme konusunda teşvik etmiştir. İşletmelerin çevreyi korumaya yönelik yapmış oldukları bu faaliyetler, bir takım maliyetlere katlanmayı gerektirmektedir. Çevreye verilen zararın önlenmesi veya azaltılması amacıyla yapılan maliyetler, çevresel maliyetleri oluşturmaktadır. Çevresel faaliyetler ve çevresel maliyetlerin, işletmeye etkisi olacağı muhtemeldir. Yapılan çalışmalar çoğunlukla bu uygulamaların rekabet gücüne etkisinin tespiti yönündedir.Çalışmada, işletmelerin yaptıkları çevresel uygulamaların ve katlandıkları çevresel maliyetlerin üretim maliyetlerine ve rekabet gücüne etkisi tespit edilmeye çalışılmıştır. Çalışma, çevresel uygulamaların ve maliyetlerin işletmeye olan etkisini tespit etmesi açısından önem arzetmektedir. Bunun için, 356 adet Yeşil Yıldıza sahip tesisin yönetici veya çevre sorumlusuna anket yönlendirilmiş, elde edilen verilere SPSS ve LISREL paket programı kullanılarak açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizleri ile yapısal eşitlik modeli uygulanmıştır. Analiz sonucunda, çevreye verilen zararın azaltılması ve kaynakların kullanılması ile ilgili yapılan maliyetlerin üretim maliyetlerini azaltmada pozitif yönde, çevreye verilen zarardan dolayı oluşan zarar maliyetlerinin ise üretim maliyetlerini azaltmada negatif yönde bir etkisi olduğu belirlenmiştir. Bununla birlikte, azaltma ve kullanma maliyetlerinin rekabet gücünü pozitif yönde, zarar maliyetlerinin ise rekabet gücünü negatif yönde etkilediği sonucuna ulaşılmıştır.

In the tourism industry, especially in accommodation establishments, the environment is an important factor. The environment is the most important fund of accommodation establishments and the continuity of these establishments depends on the environment. The rapid decrease in natural resources in the face of unlimited needs and the increase of environmental awareness forced these establishments to be sensitive to the environment. Furthermore, customers' preference for environmentally sensitive establishments encouraged them to perform practices to protect the environment. These practices of the establishments to protect the environment require some costs to be incurred. The costs incurred to prevent or reduce environmental damage constitute the environmental costs. The environmental practices and the environmental costs are likely to have an impact on the establishments. Most of the studies have been conducted to determine the effect of these practices on competitiveness.In this study, it was tried to determine the effect of environmental practices and environmental costs of establishments on production costs and competitiveness. This study is important in terms of determining the impact of environmental practices and costs on the establishments. For this purpose, a survey was asked to the manager or the environment officer of 356 Green Star facilities and structural equation modeling with exploratory and confirmatory factor analyzes by using SPSS and LISREL package program were applied to the obtained data. As a result of the analysis performed, it was determined that the costs related to the reduction of environmental damage and the use of resources had a positive effect on reducing production costs, while the damage costs resulting from environmental damage had a negative effect on reducing production costs. However, it has been concluded that the reduction and utilization costs have a positive effect on competitiveness whereas the damage costs have a negative effect on competitiveness.