Tokat ili domates ekiliş alanlarında zararlı olan beyazsinek [Bemisia tabaci (Gennadicus) (hemiptera: Aleyrodıdae) ]`in neonikotinoid grubu insektisitlere karşı direnç düzeyleri ve bu pestisitlerin domateste kalıntı düzeylerinin belirlenmesi

Abstract

Bu çalışmada, Tokat ili domates ekiliş alanlarından 2017 ve 2018 yıllarında toplanan Bemisia tabaci (Gennadius) (Hemiptera: Aleyrodidae) popülasyonlarının acetamiprid, imidacloprid ve thiamethoxam'a karşı duyarlılık düzeyleri biyoassay ve biyokimyasal yöntemlerle belirlenmiştir. Domates alanlarından toplanan sekiz popülasyon ve hassas popülasyonların ergin biyoassay probit analizleri sonucunda en hassas ve en dayanıklı popülasyonlar acetamiprid için Güryıldız (RF:5.64), Pazar (RF:16.82); imidaclorpid için Zile (RF:10.02), TOGÜ Kampüs (RF:30.93); thiamethoxam için Güryıldız (RF:4.01), Pazar (RF:14.94) olarak bulunmuştur. Sitokrom P450 enzim aktivitesinde de en yüksek enzim düzeyi TOGÜ kampüs ve Pazar da saptanırken, en düşük enzim düzeyi Merkez ve Niksar popülasyonlarında belirlenmiştir. Yukarıdaki çalışmalara ilaveten Tokat ilinde alışveriş merkezlerinden alınan 30 adet domates numunesinde neonikotinoid grubu insektisitlerin (acetamiprid, imidacloprid, thiamethoxam, clothianidin ve thiacloprid) kalıntı düzeyleri de araştırılmıştır. Kalıntı analizleri QuEChERS yöntemi kullanılarak LC-MS/MS aracılığıyla gerçekleştirilmiştir. Toplam 30 adet domates numunesi ile yapılan çalışmalar sonucunda 16 örnekte en az bir adet pestisit kalıntısına rastlanmıştır. Kalıntı saptananlar toplam numunenin %53,33'ünü temsil etmektedir. 1 adet numunede Türk Gıda Kodeksi (TGK) ve Avrupa Birliği (AB) Maksimum Kalıntı Limitleri (MRLs)'nin üzerinde kalıntı tespit edilmiştir.

In this study, the sensitivity levels of Bemisia tabaci (Gennadius) (Hemiptera: Aleyrodidae) populations against to Neonicotinoid group insecticides (acetamiprid, imidacloprid and thiamethoxam ) collected from tomato cultivation areas in Tokat province in 2017 and 2018 were determined by bioassay and biochemical methods. As a result of adult bioaassay probit analysis of eight populations and sensitive populations, the most sensitive and most resistant populations were Guryıldız (RF: 5.64) for acetamiprid, Pazar (RF: 16.82); Zile (RF: 10.02) for Imidocloprid; TOGU campus (RF: 30.93), thiamethoxam for Guryıldız (RF: 4.01), Pazar (RF: 14.94) was found as. In cytochrome P450 enzyme activity, while the highest enzyme level was detected in TOGÜ campus and Pazar, the lowest enzyme level was determined in Central and Niksar populations. In addition to the above studies, residual levels of neonicotinoid insecticides (acetamiprid, imidacloprid, thiamethoxam, clothianidin and thiacloprid) were investigated in 30 tomato samples taken from shopping centers in Tokat. Residue analyzes were performed by LC-MS / MS using the QuEChERS method. As a result of the studies carried out with a total of 30 tomato samples, at least one pesticide residue was found in 16 samples. Samples with residues detected represent 53.33% of the total sample. 1 sample was found to have residues above the Turkish Food Codex (TGK) and European Union (EU) Maximum Residue Limits (MRLs).