Sulama için infiltrasyon hızı ve denklemlerinin belirlenmesi

Abstract

İnfiltrasyon hızının ve denklemlerinin belirlenmesi sulama ve drenaj çalışmalarında gerekli bir bilgidir. İnfiltrasyon oldukça basit görünür ama infiltrasyonun yer yer değişkenlik göstermesinden dolayı belli bir alan için bir infiltrasyon değeri ve denkleminin kesin olarak belirlenmesi söz konusu olamaz. Bu çalışmada killi bünyeye sahip Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi Tarımsal Uygulama ve Araştırma Merkezine ait arazide Kostiakov ve Philip eşitlik parametreleri ve infiltrasyon hızı belirlenmiştir. İnfiltrasyon hızını belirlemek için çift silindir infiltrometre yöntemi kullanılmıştır. Kostiakov'un eklemeli infiltrasyon denklemindeki K ve n sabiteleri bulunmuştur. K için değerler sırasıyla 2.48, 8.92, 14.74, 57.29 ve n için 0.74, 0.88, 0.70, 0.40 olarak elde edilmiştir. Philip eşitliğinin eklemeli su alma denklemine ait S (sorptivite katsayısı) değerleri ise 12.58, 125.79, 188.53, 331.68 olarak bulunmuştur. İnfiltrasyon değerleri yer yer farklılık göstermiştir. Yaklaşık olarak infiltrasyon hızları 18 mm/saat, 202 mm/saat, 74 mm/saat ve 20 mm/saat olarak bulunmuştur. Bu sonuçlar literatürde killi toprak bünyesi için tanımlanan ortalama infiltrasyon hızından fazla çıkmıştır. Çalışma alanında projelenen bir sulama sisteminin tasarımında infiltrasyon hızı 18 mm/saat olarak alınabilir.

Determining the infiltration rate and equations is necessary for irrigation and drainage studies. Although infiltration is counted as very simple, we cannot say that infiltration value and equation for a specific area is exact due to the fact that infiltration varies from place to place. In this study, Kostiakov and Philip equation parameters and infiltration rate was determined on the land that belongs to Tokat Gaziosmanpaşa University Agricultural Applications and Research Center that has a clayey form. In order to determine the infiltration rate double ring infiltrometer was used. The K and n constants in Kostiakov cumulative infiltration equation were found. The K value K was found as 2.48, 8.92, 14.74 and 57.29, respectively; and the n value was found as 0.74, 0.88, 0.70 and 0.40, respectively. The S (sorptivity coefficient) values of the Philip cumulative infiltration equation were found as 12.85, 125.79, 188.53 and 331.68. Infiltration values varied from place to place. Infiltration rates were approximately 18 mm/h, 202 mm/h, 74 mm/h and 20 mm/h. These result were higher than the average result defined for clayey soil in the literature. Infiltration rate in the designing of an irrigation system project in the study area can be used as 18 mm/h.