Konik ışınlı bilgisayarlı tomografi ile çürük teşhisinde ortodontik materyallerin etkilerinin değerlendirilmesi

Abstract

Bu tez çalışmanın amacı ortodontik tedavide dişler üzerine yerleştirilen farklı tip materyallerin CBCT ile çürük teşhisine olan etkisinin incelenmesidir. Çalışmamız okluzal kavitesi bulunmayan çürüklü ve çürüksüz çekilmiş 40 adet daimi insan dişi üzerinde gerçekleştirilmiştir. Farklı derecelerde çürükleri bulunan (çürüksüz, mine çürüğü, dentin çürüğü, derin dentin çürüğü) çekilmiş dişler silikon ölçü maddesi içerisine gömüldükten sonra braketsiz, porselen braketli, paslanmaz çelik braketli, plastik braketli KIBT görüntüleri alınmıştır. Sonrasında çelik tel ve NİTİ telbraketli dişler üzerine yerleştirilmiş ve görüntüleme işlemi tekrar edilmiştir. Bütün gruplar düşük FOV, yüksek FOV, artefakt kaldırma sistemi kullanarak ve kullanmadan görüntülenmiştir. İki farkı hekim tarafından KIBT sonuçları değerlendirilerek çürük skorlaması yapılmıştır. Gözlemci içi uyumun değerlendirilmesi amacı ile skorlama iki hafta ara ile tekrarlanmış, yorumlamaların sonrasında dişler kesilerek stereomikroskop ile gerçek çürük dereceleri histolojik olarak belirlenmiştir. Gruplara ait diagnostik başarı ROC eğrilerinin altında kalan alanların hesaplanmasıyla (Az) belirlenmiştir.Alanlar arasındaki karşılaştırmalar Comparison Under ROC Curve testi kullanılarak, gruplar arasındaki ikili karşılaştırmalar için Paired T testi ile gerçekleştirilmiştir. Gözlemci içi ve gözlmciler arası ICC (Intra class correlation) yöntemi ile saptanmıştır. Çürük teşhisinde en başarılı grubun braket ve tel içermeyen gruba ait olduğu görülmüştür. Gruplara ait Az değerlerinin en düşük 0,51 en yüksek 0,84 değerleri arasında olduğu belirlenmiştir.Sonuç olarak herhangi bir restorasyon ve ortodontik materyal içermeyen dişlerde KIBT ile çürük teşhisinin yüksek tanısal doğruluğunun olduğu, diagnostik başarının ilave edilen ortodontik materyallerden etkilendiği belirlenmiştir. FOV ve artefakt kaldırma algoritmasının tanısal doğruluğu anlamlı düzeyde etkilemediği tespit edilmiştir.

The aim of this study was to examine the effects of orthodontic materials on diagnosis of dental caries with CBCT.Our study carried out 40 non-cavitated extracted human permanent teeth. Teeth with different degrees of caries (sound, enamel caries, dentin carious, deep dentin carious) were buried into silicon impression material. CBCT images of the teeth settings were taken with and without brackets (porcelain, stainless steel, plastic). After this operation, stainless steel and NITI arch wires were placed on brackets and the imaging process was repeated. All groups were imaged at low and high FOV with and without using artefact reduction algorithm (ARA). Caries was scored by two dentistsby evaluating the CBCT results.Scorings were repeated after two weeks to examine the inter-examiner reliability. After the interpretation, teeth were sectioned and real scores were noted histologically by using stereomicroscope. Diagnostic success of groups were determined by calculating the area under ROC curve (Az). Comparisons between areas were calculated with Comparison under ROC Curve test. Binary comparison of two groups were performed with Paired T test. Intra-inter examiner reliability wereanalyzed by using ICC (Intra class correlation) test.Most successful group was the group without bracket and arch wire. Az values of groups were between 0, 51 and 0, 84.As a result, it was determined that teeth without any orthodontic material had high diagnostic success and the quality of diagnosis was effected by adding orthodontic materials. FOV and ARA had not a significant effect on diagnostic accuracy.